Hải Dương có những sản vật như vải thiều Thanh Hà, bánh đa gấc Kẻ Sặt hay bánh gai Ninh Giang, bánh đậu xanh thơm ngọt được cả nước biết đến. Những năm gần đây, tỉnh Hải Dương luôn quan tâm đầu tư khoa học, công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, vệ sinh môi trường góp phần tăng thu nhập và cải thiện môi trường sống.
Liên kết là hướng đi đúng đắn
Đến nay, Hải Dương mới đang bước đầu thực hiện xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. Hầu như các địa phương và các HTX đều nhận thấy mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm là hướng đi đúng đắn, hài hòa về lợi ích giữa thành viên và HTX.
Nhìn thấy lợi ích lâu dài từ mô hình liên kết này, một số HTX đã được chọn để xây dựng mô hình thí điểm về chuyển đổi từ trồng cây nông nghiệp sang nuôi trồng thủy sản. Và, các mô hình đã đem lại kết quả và thu nhập tốt cho các hộ thành viên, như: HTX Nuôi trồng thủy sản Kênh Triều, HTX Chăn nuôi và Nuôi trồng thủy sản Thành Công.
Song song với việc cải thiện đời sống cho người dân, nhiều HTX dịch vụ bảo vệ môi trường đã được thành lập, không ít mô hình thí điểm về quản lý và xử lý môi trường đã thành công. Điển hình như: HTX Vệ sinh môi trường thị trấn Nam Sách, HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Thanh Hải. Các HTX này đã góp phần đáng kể vào việc đẩy mạnh xã hội hóa công tác BVMT, huy động sức mạnh và ý thức của người dân trong bảo vệ môi trường sống.
Ngoài việc tham gia tích cực vào bảo vệ và làm sạch môi trường, các HTX dịch vụ môi trường còn góp phần tạo việc làm, cũng như thu nhập và bảo đảm đời sống cho hàng chục nghìn lao động mà chủ yếu là cho người nghèo. Tuy nhiên, tỷ lệ các HTX triển khai phân loại rác tại nguồn, chế biến rác, sử dụng rác là nguyên liệu sản xuất nhằm phát triển kinh tế chiếm tỷ lệ thấp, chủ yếu HTX làm nhiệm vụ thu gom và vận chuyển rác thải, vận chuyển.
Tổ công tác làm việc với HTX Vệ sinh môi trường thị trấn Nam Sách
Tăng cường nguồn lực
Ngày 29/3, thực hiện chỉ đạo trực tiếp từ Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh (Tổ trưởng Tổ công tác), Trung tâm Các chương trình kinh tế xã hội, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam cùng các thành viên trong Tổ công tác đã phối hợp Liên minh HTX tỉnh Hải Dương lên kế hoạch chương trình chi tiết và tiến hành khảo sát 4 HTX nông nghiệp và môi trường trên địa bàn tỉnh gắn với mục tiêu thực hiện chuỗi giá trị sản phẩm. Đó là các HTX: Nuôi trồng thủy sản Kênh Triều, Chăn nuôi và Nuôi trồng thủy sản Thành Công, Vệ sinh môi trường thị trấn Nam Sách và HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Thanh Hải.
Tất cả 4 HTX đều có báo cáo chi tiết về hoạt động bộ máy, các ngành nghề, hiện trạng sản xuất, định hướng sản xuất và nhu cầu gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. Tổ công tác trong quá trình làm việc, tham quan, khảo sát, các vùng sản xuất, phân tích cụ thể, bước đầu đánh giá tổng thể về các HTX.
Cụ thể, về tổ chức hoạt động: Các HTX đều hoạt động theo Luật HTX 2012, đã chuyển đổi theo mô hình HTX kiểu mới.
Về sản xuất và tiêu thụ: Hai HTX Nuôi trồng thủy sản Kênh Triều và HTX Chăn nuôi và Nuôi trồng thủy sản Thành Công đã liên kết các hộ thành viên nhỏ lẻ, manh mún với nhau để có điều kiện học tập, trao đổi kinh nghiệm, phát huy được thế mạnh của các thành viên, đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế trong kinh doanh và nuôi trồng, qua đó tạo việc làm, tăng thu nhập cho các hộ gia đình thành viên.
Về chuỗi giá trị sản phẩm: Đa số HTX phát triển gắn với lợi ích thành viên đồng thời theo định hướng phát triển kinh tế tập thể, vì thế cần hoàn thiện, có lộ trình cụ thể trong thực hiện đổi mới phát triển quy trình sản xuất đồng bộ, hiệu quả, chủ động trong khâu nguyên liệu đầu vào, khâu tiêu thụ, nhằm đồng bộ công nghệ, sản phẩm.
Các HTX đều có nguyện vọng tham gia trong định hướng thực hiện chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam, sẵn sàng tăng cường nguồn lực hiện có để có thể đạt được hiệu quả bền vững, liên kết thành viên, liên kết giữa các HTX, phát triển theo xu hướng thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Căn cứ vào khảo sát thực tiễn, Tổ công tác sẽ thống nhất với Liên minh HTX tỉnh Hải Dương sử dụng nguồn lực từ Liên minh HTX Việt Nam lựa chọn HTX thích hợp trong triển khai. Đồng thời, huy động sự quan tâm, hỗ trợ từ UBND tỉnh Hải Dương, UBND xã, các sở, ngành… của tỉnh trong thực hiện, nhằm tăng cường hiệu quả chuỗi giá trị sản phẩm tại Hải Dương trong năm 2018. Sản phẩm cụ thể sẽ phát huy vai trò của HTX trong thực hiện các sản phẩm chủ lực theo định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và thực hiện tốt các đề án phát triển chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam giai đoạn 2018 - 2020.
Tiến Trung