Vượt khó, thoát nghèo nhờ… trồng rau an toàn

Giữa những thửa ruộng xanh mướt trải dài trên vùng đất Long An, HTX Rau an toàn Mười Hai nổi lên như một minh chứng sống động cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết và ý chí vươn lên. Không chỉ kiến tạo một mô hình sản xuất rau an toàn hiệu quả, HTX còn trở thành bệ phóng vững chắc giúp các thành viên làm giàu chính đáng, đồng thời lan tỏa những giá trị tốt đẹp, hỗ trợ cộng đồng nông dân canh tác bền vững và góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo tại địa phương.

Bước ngoặt thay đổi cuộc đời

Ít ai biết rằng, HTX Rau an toàn Mười Hai khởi đầu chỉ là một nhóm nông dân nhỏ lẻ, do ông Giấy đứng đầu với kinh nghiệm canh tác truyền thống và đối mặt với muôn vàn khó khăn về vốn, kỹ thuật và đầu ra. Chứng kiến cảnh "được mùa mất giá", bấp bênh trong cuộc sống, những người nông dân tâm huyết đã nhận ra sự cần thiết của việc liên kết lại, cùng nhau tìm một hướng đi mới bền vững hơn - đó là thành lập HTX. Năm 2017, HTX Rau an toàn Mười Hai chính thức ra đời, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của những người nông dân nơi đây.

Ông Lê Văn Giấy Chủ tịch HĐQT, giám đốc HTX Rau an toàn Mười Hai kiểm tra, chăm sóc rau tại HTX.( ảnh BLA)

Ông Giấy nhớ lại, trước đây gia đình ông chủ yếu trồng lúa, nhưng sau nhiều năm cần cù, chịu khó nhưng kinh tế vẫn chưa thể bứt lên được nên ông bàn với gia đình mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Lúc đó, nhiều người bàn tán vì vùng này chưa ai làm như ông nhưng ông vẫn quyết tâm. Ông trồng táo, vụ đầu tiên đã trúng mùa. Sau vài năm, ông trồng mướp, rau ăn lá,... đều thành công ngoài mong đợi.

Ông Giấy cho biết, vùng đất Long Khê thổ nhưỡng rất tốt. Lúc đó, trồng cây gì, rau gì cũng phát triển, trồng bao nhiêu bán hết bấy nhiêu nhưng đường sá chưa đồng bộ, vận chuyển khó khăn nên khó mở rộng diện tích. Dần dần, Nhà nước đầu tư giao thông nên việc canh tác trở nên dễ dàng, hiệu quả hơn.

Ông bảo, trồng rau thì phần lớn phụ thuộc vào “ông giời”, vào thời tiết nên người trồng phải biết sử dụng lưới che. Ngoài ra, để giảm sức lao động cần xây dựng hệ thống tưới tự động, muốn phát triển bền vững phải sản xuất theo hướng hữu cơ. Nhờ cách nghĩ, cách làm này mà ông giấy đã thành công, bà con trong vùng thấy ông làm được thì cũng làm theo.

Thấy việc trồng rau ngày một khấm khá, ông cùng bà con trong ấp bàn nhau thành lập HTX. Được sự hỗ trợ của chính quyền, năm 2017 HTX Rau an toàn Mười Hai chính thức ra đời. Những ngày đầu thành lập, HTX gặp không ít thách thức. Các thành viên còn thiếu kinh nghiệm trong quản lý tập thể, quy trình sản xuất chưa đồng bộ, và đặc biệt là niềm tin của thị trường đối với sản phẩm rau an toàn còn hạn chế. Tuy nhiên, với quyết tâm cao độ và sự đồng lòng của tất cả các thành viên, HTX đã từng bước vượt qua khó khăn, chủ động tìm hiểu các mô hình sản xuất rau an toàn tiên tiến, tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật canh tác, quản lý chất lượng và xây dựng thương hiệu.

Cùng nhau làm giàu từ mô hình HTX

Nhờ liên kết thành vùng chuyên canh nên khách hàng trong vùng cần cải bẹ xanh, cải ngọt chỉ cần đến đây là có, hàng không đứt nguồn cung nên thương lái rất thích. Sau 8 năm thành lập, HTX có hơn 60 thành viên với diện tích canh tác khoảng 30ha. Việc bảo đảm an toàn nông sản được ông thực hiện rất nghiêm ngặt, thành viên phải ký cam kết, nếu hộ nào không tuân thủ sẽ không được trả tiền vụ đó. Nhờ vậy, sản phẩm của HTX ngày càng được thị trường ưa chuộng, đánh giá cao. Mới đây, sản phẩm rau an toàn của HTX đã xuất khẩu thành công sang Anh.

Ông Giấy bảo, một trong những quyết định mang tính chiến lược của HTX Mười Hai là chuyển đổi hoàn toàn sang quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Điều này đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, công sức và cả nguồn lực tài chính ban đầu. Các thành viên phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về sử dụng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, quản lý dịch hại và thu hoạch. Nhờ sự kiên trì và nỗ lực không ngừng, sản phẩm rau của HTX Mười Hai dần khẳng định được chất lượng vượt trội, đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

Sơ chế rau trước khi giao cho khách hàng.

Để làm ra những luống rau an toàn, HTX đã xây dựng một quy trình sản xuất khép kín, từ khâu chọn giống, gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch và đóng gói, tất cả đều được kiểm soát chặt chẽ. Việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, như hệ thống tưới tiêu tự động, nhà lưới, nhà màng, không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. 

Chủng loại rau an toàn của HTX rất đa dạng, với gần 40 loại, mỗi ngày HTX sản xuất ra thị trường khoảng 1 tấn, cung ứng cho các siêu thị, cửa hàng rau quả lớn tại thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Đồng Nai và nhiều địa phương khác. Nhiều mặt hàng rau của các HTX đã được xét đạt chứng nhận OCOP cấp tỉnh, dần khẳng định được thương hiệu trên thị trường nội địa. Nổi bật nhất phải kể đến sản phẩm rau cải bẹ xanh của HTX Mười Hai, đạt chứng nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh.

Ông Giấy nhẩm tính, cứ 1.000m2 rau đạt năng suất 3 tấn/vụ là trúng mùa. Trung bình mỗi hộ làm 6-9 vụ/năm, cá biệt có hộ làm 11 vụ/năm. Với giá thị trường hiện nay, nông dân thu lợi nhuận 5.000 đồng/kg. Người trồng 3.000-4.000m2 mỗi năm lợi nhuận vài trăm triệu đồng là bình thường, cao gấp nhiều lần trồng lúa.

Lan tỏa cách làm nông nghiệp bền vững 

Bên cạnh chất lượng sản phẩm đã được khẳng định thì một trong những điểm nhấn của HTX là đã tạo công ăn việc làm cho hàng chục lao động địa phương, đặc biệt là những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Thực tế thì nhờ trở thành thành viên HTX mà nhiều nông dân đã yên tâm sản xuất, có của ăn, của để, kinh tế gia đình ngày một khấm khá. Việc làm ổn định tại HTX không chỉ mang lại thu nhập mà còn giúp người dân có cơ hội học hỏi kỹ năng mới, nâng cao trình độ và tự tin hơn trong cuộc sống.

Một thành viên của HTX, chia sẻ: "Trước khi vào HTX, gia đình tôi quanh năm chỉ biết đến cây lúa, thu nhập bấp bênh lắm. Từ khi chuyển sang trồng rau an toàn theo hướng dẫn của HTX, cuộc sống gia đình tôi đã thay đổi hoàn toàn. Thu nhập ổn định hơn, có tiền lo cho con cái ăn học, xây được nhà cửa đàng hoàng. Tất cả là nhờ sự đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau trong HTX."

Không chỉ dừng lại ở việc nâng cao thu nhập, HTX Mười Hai còn tạo điều kiện cho các thành viên tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để mở rộng sản xuất, mua sắm trang thiết bị hiện đại. HTX cũng thường xuyên tổ chức các buổi chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi kỹ thuật giữa các thành viên, giúp mọi người cùng nhau tiến bộ. Tinh thần tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau đã trở thành một nét văn hóa đặc trưng của HTX Mười Hai, tạo nên một cộng đồng gắn bó và vững mạnh.

Bên cạnh đó, HTX còn chú trọng đến việc xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường tiêu thụ. HTX đã chủ động tìm kiếm các đối tác là các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, bếp ăn tập thể để ký kết hợp đồng cung ứng sản phẩm. Việc xây dựng được kênh phân phối ổn định đã giúp HTX giảm thiểu rủi ro về giá cả và đảm bảo đầu ra bền vững cho sản phẩm của các thành viên. Thương hiệu "Rau an toàn Mười Hai" ngày càng được người tiêu dùng biết đến và tin tưởng, trở thành một trong những thương hiệu rau an toàn uy tín tại Long An và các vùng lân cận.

Hành trình vươn lên và phát triển của HTX Rau an toàn Mười Hai không thể thiếu sự đồng hành và hỗ trợ hiệu quả từ Liên minh HTX Việt Nam mà trực tiếp là Liên minh HTX tỉnh Long An. Liên minh HTX tỉnh đã đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng, hỗ trợ về mặt pháp lý, tài chính, kỹ thuật và xúc tiến thương mại cho các HTX trên địa bàn tỉnh, trong đó có HTX Mười Hai.

Liên minh HTX tỉnh thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ HTX và kỹ năng sản xuất cho các thành viên. Các chương trình đào tạo được thiết kế phù hợp với nhu cầu thực tế của các HTX, giúp họ nắm vững các quy định của pháp luật, nâng cao trình độ chuyên môn và áp dụng hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Đặc biệt, Liên minh HTX tỉnh đã tạo điều kiện để HTX Mười Hai tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi từ các tổ chức tín dụng, giúp HTX có thêm nguồn lực để đầu tư vào cơ sở vật chất, mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh. Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh còn tích cực hỗ trợ HTX trong việc quảng bá sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ thông qua việc tham gia các hội chợ, triển lãm nông sản trong và ngoài tỉnh.

Với những thành quả đã đạt được, HTX Rau an toàn Mười Hai đang hướng tới những mục tiêu phát triển cao hơn. HTX không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa chủng loại, mở rộng thị trường tiêu thụ và xây dựng thương hiệu ngày càng vững mạnh. HTX cũng chú trọng đến việc phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và góp phần xây dựng nông thôn mới ngày càng văn minh, giàu đẹp.

Quốc Anh