Sơn Phú là một xã thuần nông, với nhiều điều kiện thuận lợi về thổ nhưỡng khí hậu. Cùng với sự năng động, sáng tạo của người dân, sự đồng hành của địa phương, xã đang có rất nhiều cây trồng giá trị cao như xoan, mỡ, chè Shan tuyết, tre lấy măng, nấm hương rừng…
Cầu kỳ khâu chăm sóc
Nấm hương rừng là một trong những đặc sản vùng cao có truyền thống lâu đời nhất ở vùng cao Sơn Phú, và đang được người tiêu dùng, đặc biệt là tại các thành phố lớn rất ưa chuộng.
 |
|
Nghề trồng nấm hương đang có nhiều tiềm năng phát triển ở Sơn Phú (Ảnh TL). |
Là một trong những hộ thoát nghèo nhờ trồng nấm hương, ông Triệu Phúc Hướng, thôn Nà Cọn, xã Sơn Phú cho biết, gia đình ông đang có hơn 1 m3 gỗ trồng nấm hương theo quy trình hữu cơ, thân thiện môi trường.
Để trồng được nấm hương phải chọn loại gỗ không có tinh dầu, cây còn tươi tốt, không bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh, tạp chất. Khối gỗ sau khi được xẻ ra sẽ được khoan tạo lỗ với đường kính 1,5 cm/lỗ, sâu 3 - 4 cm, cứ cách 15 - 20 cm tạo một lỗ, hàng nọ cách hàng kia 7 - 10 cm, các lỗ so le nhau để cấy giống nấm, sau 2 đến 3 tháng là cho thu hoạch.
“Đến nay, nhờ nắm chắc quy trình kỹ thuật, cây nấm sinh trưởng và phát triển mạnh, bình quân mỗi vụ, gia đình tôi thu hoạch 1 - 1,5 tạ nấm tươi, với giá bán bình quân 150 - 200 nghìn đồng/kg, lợi nhuận đạt 70 - 90 triệu đồng/năm (với 3 - 4 vụ nấm). Nhờ trồng nấm hương mà gia đình tôi đã có cuộc sống ổn định hơn”, ông Hướng hồ hởi nói.
Theo ông Hướng, để có được thành công hiện tại, khi bắt đầu phát triển mô hình, ông được cán bộ nông nghiệp xã tập huấn kỹ thuật sản xuất hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng các loại hóa chất độc hại, loại bỏ hoàn toàn thuốc bảo vệ thực vật hóa học, chất kích thích tăng trưởng.
Để nâng cao tốc độ sinh trưởng của nấm, gia đình ông chỉ sử dụng các loại hợp chất vi sinh, được tuyển chọn kỹ lưỡng, tuân thủ nguyên tắc đúng liều, đúng cách, đúng thời gian. Quanh khu trồng nấm, ông quây lưới để ngăn các loại côn trùng gây hại.
Xây dựng thương hiệu sản phẩm
Tương tự, nhận thấy điều kiện tự nhiên tại địa phương phù hợp để trồng nấm hương, anh Bàn Văn Dấu, thành viên Tổ hợp tác trồng nấm thôn Phia Trang, đã đầu tư trồng nấm trên hơn 2 m3 gỗ.
 |
|
Bên cạnh hoàn thiện kỹ thuật, xã đẩy mạnh xây dựng thương hiệu nấm hương tại địa phương (Ảnh TL). |
Theo anh Dấu, trồng nấm không đòi hỏi vốn lớn, kỹ thuật cao, nhưng phải chịu khó, siêng năng từ khâu chọn nguyên liệu cho đến khâu xử lý, tưới nước, chăm sóc, đồng thời đòi hỏi người trồng biết quan sát, để ý từng thời kỳ phát triển của nấm để có sự can thiệp kỹ thuật kịp thời.
Điển hình, nguồn nước tưới nấm phải sạch, không bị ô nhiễm, không lẫn tạp chất để đảm bảo chất lượng nấm thành phẩm. Chỉ khi đảm bảo quy trình sản xuất sạch, không có hóa chất, nấm mới giữ được hương vị đặc trưng của núi rừng Na Hang.
Bên cạnh đó, việc thu hoạch nấm sớm hay muộn cũng ảnh hưởng đến chất lượng nấm để bán được giá hay không trên thị trường. Hiện, bình quân mỗi vụ, gia đình anh Dấu thu về gần 3 tạ nấm tươi, với giá bán 150 - 200 nghìn đồng/kg, trừ chi phí thu lãi trên 30 triệu đồng.
“Với hiệu quả bước đầu mà nghề trồng nấm hương mang lại, trong thời gian tới, tôi cùng các thành viên Tổ hợp tác sẽ tiếp tục đầu tư thêm vốn để mở rộng quy mô sản xuất theo hướng an toàn sinh thái, ứng dụng khoa học - công nghệ”, anh Dấu chia sẻ.
Theo lãnh đạo UBND xã Sơn Phú, mô hình trồng nấm hương trên địa bàn xã đang bước đầu cho hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với nhu cầu của thị trường, trở thành hướng đi mới trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp ở Sơn Phú.
Đến nay, nấm hương đang được hơn 30 hộ dân thôn Phia Trang, Nà Cọn trồng trên hơn 50 m3 gỗ, sản lượng ước đạt trên 1 tấn nấm tươi/kỳ thu hái. Mỗi năm, nấm hương cho thu hoạch 4 vụ.
Hiện, xã đang khuyến khích bà con nhân rộng mô hình nhưng không phát triển ồ ạt. Xã cũng vận động các hộ trồng nấm thành lập HTX để phát triển mô hình theo hướng hàng hóa, thân thiện môi trường, ứng dụng công nghệ cao.
Cùng với hoàn thiện sản xuất, xã đang tích cực tạo điều kiện cho các hộ trồng nấm hương quảng bá sản phẩm tại các hội chợ nông sản, chợ đêm huyện Na Hang. Đồng thời, liên hệ, kết nối với các HTX, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tiêu thụ sản phẩm cho người dân.
Nhật Minh
