Tổ hợp tác (THT) gồm 10 hộ dân ở xã Thượng Lâm nuôi vịt hơn 2 năm nay ở khu vực Nà Thuôn, bên hồ Thủy điện Tuyên Quang. Các hộ trong THT được giao khoán bảo vệ 20 ha rừng phòng hộ.
Tận dụng diện tích đất trống ven hồ, Ban Dự án Tam nông huyện Lâm Bình đã hỗ trợ để các hộ dân nhận khoán phát triển chăn nuôi. Trong đó, phương án chủ lực là nuôi vịt đẻ trứng, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Doanh thu 600 triệu/năm
Vịt nuôi dưới tán rừng phòng hộ được cách ly với môi trường có thể lây lan dịch bệnh. Các khâu xây dựng chuồng trại, chọn giống, chăm sóc, tiêm phòng, vệ sinh thú y cho đàn... đều được cán bộ chuyên môn hỗ trợ. Nhờ vậy, đàn vịt phát triển khỏe mạnh, lớn nhanh, cho chất lượng trứng sạch, an toàn, giàu dinh dưỡng. Thịt vịt cũng cho vị thơm ngon đặc trưng.
Khu chăn nuôi của THT có trên 3.000 con vịt, cung cấp cho thị trường huyện và các địa bàn lân cận khoảng 21.000 quả trứng mỗi tháng. Tổng doanh thu mang lại khoảng hơn 600 triệu đồng mỗi năm.
Điều đặc biệt của mô hình này là ngoài các loại thức ăn tinh cho đàn vịt bảo đảm dinh dưỡng để phát triển, các hộ dân ở đây còn tận dụng một số lâm sản phụ, phụ phẩm chăn nuôi khác như chuối, cám, cá khai thác ở lòng hồ… làm thức ăn cho vịt.
Hiện tại, các hộ tham gia THT tiếp tục xây dựng thêm chuồng trại, nhân đàn, vì hơn 21.000 quả trứng mỗi tháng không đủ cung cấp cho thị trường.
Bên cạnh chăn nuôi vịt đẻ trứng, THT đặc biệt còn nuôi mỗi lứa 500 con ngan, gần 300 con vịt trời và hàng chục con trâu. Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp huyện Lâm Bình, đây là một trong những mô hình chăn nuôi hiệu quả nhất trong đề án giao khoán bảo vệ và phát triển kinh tế rừng của huyện.
Ở mô hình này, ưu đãi đặc biệt về địa lý khiến khó cơ sở chăn nuôi gia cầm nào có được. Mô hình được xây dựng ven hồ thủy điện. Khí hậu thuận lợi, một mặt là hồ nước, các mặt còn lại là rừng phòng hộ.
Vì thế, vật nuôi ở đây được cách ly gần như tuyệt đối với các môi trường có thể gây bệnh. Hơn nữa, gần rừng cũng là gần nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào, tạo điều kiện cho chăn nuôi nên vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao, vừa góp phần bảo vệ môi trường.
Khi mới xây dựng mô hình, các hộ dân của THT được hỗ trợ vay vốn 30 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội. Ngoài ra, các hộ còn đóng góp thêm mỗi hộ 30 triệu đầu tư thêm giống, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y…
![]() |
Khu vực chăn nuôi vịt bên hồ Thủy điện Tuyên Quang của THT |
Sản xuất theo hướng hàng hóa
Anh Quan Văn Thưởng - thành viên của THT, cho biết đây là lần đầu tiên anh được tiếp cận với cách chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa. Thu nhập ổn định từ mô hình chăn nuôi này là rất lớn so với thu nhập bình quân ở khu vực nông thôn miền núi.
Những kinh nghiệm trong chăn nuôi khi tham gia THT đang được anh Thưởng tiếp tục áp dụng để phát triển kinh tế hộ gia đình. Nhiều hộ ở xã Thượng Lâm cũng đến học tập kinh nghiệm chăn nuôi của THT.
Theo UBND huyện Lâm Bình, sau khi đánh giá, rút kinh nghiệm từ thực tế thực hiện các mô hình chăn nuôi dưới tán rừng, huyện tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, tìm kiếm thị trường, quảng bá và xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm chăn nuôi chủ lực.
Tuy nhiên, khó khăn trước mắt vẫn là xóa bỏ tập quán canh tác manh mún, nhỏ lẻ của người dân để từng bước phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, khai thác hiệu quả tiềm năng của huyện.
Chăn nuôi dưới tán rừng giúp xóa đói giảm nghèo, diện tích rừng sau khi giao khoán còn được các hộ dân bảo vệ và sử dụng đúng mục đích. Từ đó, hạn chế được phần lớn tình trạng phá rừng làm nương rẫy, góp phần duy trì tốt nguồn nước cho hai nhà thủy điện Tuyên Quang và Chiêm Hóa, giữ môi trường sinh thái bền vững.
Hà Xuyên