Khoái Châu được mệnh danh là thủ phủ của nhãn lồng Hưng Yên. Theo đánh giá của UBND xã Hàm Tử, nhãn là cây có giá trị kinh tế cao gấp 5 - 6 lần so với cây lúa. Đặc biệt từ khi áp dụng tiến bộ KH-KT vào sản xuất, năng suất, chất lượng nhãn được nâng cao, do tránh được dịch bệnh.
Giá cao hơn nhờ chuẩn VietGap
Nhãn lồng được đánh giá là cây trồng truyền thống của Hưng Yên nói chung và của Khoái Châu nói riêng. Tuy nhiên, để cạnh tranh trên thị trường không phải dễ, nhất là những năm gần đây, tình trạng rất nhiều loại nhãn kém chất lượng đã lợi dụng kẽ hở để gắn nhãn mác “nhãn lồng Hưng Yên” làm ảnh hưởng không nhỏ đến thương hiệu và giá trị kinh tế của người dân nơi đây.
Để bảo tồn và nâng cao chất lượng sản phẩm nhãn vùng chuyên canh, năm 2015, người dân Khoái Châu đã thực hiện trồng nhãn theo tiêu chuẩn VietGap. Theo quy trình này, các hộ gia đình luôn đặt chất lượng và vấn đề bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) lên hàng đầu, tuyệt đối không sử dụng chất kích thích, chất cấm trong quá trình chăm sóc và bảo quản, nhờ đó, người dân dần thay đổi tập quán, tư duy, sản xuất truyền thống bằng cách ứng dụng KH-KT vào sản xuất, góp phần nâng cao giá trị kinh tế cho sản phẩm đặc trưng của địa phương.
|
Người dân phấn khởi vì nhãn bán được giá
Ông Nguyễn Văn Thế - chủ vườn nhãn ở xã Hàm Tử (Khoái Châu), cho biết: “Trước đây, nông dân trong xã sản xuất nhãn chủ yếu theo kinh nghiệm, nhiều hộ chưa thực sự quan tâm đến vấn đề ATVSTP, như: sử dụng phân hữu cơ chưa hoai mục tưới trực tiếp cho nhãn; trong vườn còn kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm; sử dụng thuốc BVTV, hóa chất quá ngưỡng hoặc không đủ thời gian cách ly đã thu hoạch… khiến chất lượng và năng suất nhãn không cao dẫn đến tình trạng mất giá".
So với trồng nhãn theo kinh nghiệm truyền thống, một sào Bắc bộ (360m2) nhãn sản xuất theo quy trình VietGap có chi phí lao động thấp hơn 150.000 đồng, trong khi đó, năng suất nhãn cao hơn khoảng 70 - 80 kg quả, thu lãi cao hơn trung bình 2 triệu đồng.
Ông Lê Hải Đăng - Phó Chủ tịch UBND huyện Khoái Châu, cho biết: “Khoái Châu là một trong ba huyện trồng nhãn nổi tiếng của Hưng Yên. Năm nay tuy ảnh hưởng từ cơn bão số 1 nhưng tổng sản lượng nhãn của huyện đạt khoảng 18.000 - 20.000 tấn. Nhãn ngon bán tại vườn giá 40.000 - 50.000 đồng/kg, nhãn có chất lượng khá từ 25.000 - 30.000 đồng/kg, loại nhãn có chất lượng trung bình khoảng 18.000 - 20.000 đồng/kg. Riêng nhãn sản xuất theo VietGAP, giá bán luôn cao hơn nhãn sản xuất đại trà 10 - 15%. Dự kiến mùa nhãn năm nay, vùng trồng nhãn Khoái Châu sẽ thu về khoảng 400 tỷ đồng”.
Xây dựng chỉ dẫn địa lý
Để thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm, được sự hỗ trợ của các cấp ngành, Khoái Châu đã xây dựng thành công “chợ nông sản Khoái Châu” nên việc tiêu thụ nhãn thuận lợi hơn khá nhiều. Đây là năm thứ hai chợ nông sản Khoái Châu đi vào hoạt động, giúp người trồng nhãn có chỗ giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, đồng thời kết nối doanh nghiệp về địa phương.
Tuy nhiên, lượng nhãn xuất bán cho các doanh nghiệp ở Khoái Châu vẫn còn ít, chủ yếu vẫn phụ thuộc vào thương lái, nên về lâu dài, sản phẩm của địa phương vẫn đứng trước nhiều thách thức.
Ông Lê Hải Đăng cho biết, hiện nhãn Hưng Yên chủ yếu tiêu thụ ở các tỉnh, thành miền Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh… thông qua các kênh buôn bán nhỏ lẻ như các thương lái đến thu gom trực tiếp tại vườn, sau đó vận chuyển trực tiếp bán lẻ hoặc bán buôn cho các đầu mối thu gom và vận chuyển đi các tỉnh, một lượng nhỏ nhãn tươi được xuất sang Trung Quốc qua đường tiểu ngạch không ổn định. Năm 2015, sản phẩm nhãn của huyện lần đầu tiên được xuất khẩu sang thị trường Mỹ, nhưng số lượng chưa nhiều, khoảng 500kg.
Để đẩy mạnh tiêu thụ, giúp nông dân trồng nhãn không bị thương lái ép giá, việc tìm đầu ra ổn định cho quả nhãn cần được quan tâm, trong đó, công tác xúc tiến thương mại, liên kết doanh nghiệp với người trồng nhãn đang là bài toán đặt ra đối với các cơ quan chức năng của huyện Khoái Châu cũng như tỉnh Hưng Yên.
Bên cạnh đó, xây dựng chỉ dẫn địa lý là điều cần thiết để giúp quả nhãn tại Khoái Châu nói riêng và Hưng Yên nói chung có thể cạnh tranh tốt trên thị trường. “Mặc dù đã được các công ty bao tiêu sản phẩm, nhưng bù vào chi phí vận chuyển, bốc dỡ, nhãn tại các siêu thị cũng khó cạnh trạnh được trên thị trường. Khi xây dựng chỉ dẫn địa lý sẽ nâng cao giá trị sản phẩm, đồng thời hạn chế tình trạng tư thương ép giá. Đây cũng là công cụ để khẳng định vị trí chất lượng của nhãn Hưng Yên mà không địa phương nào có được”, ông Đăng cho biết.
Như Yến
