Những năm gần đây, từ nguồn kinh phí khuyến công, Hà Nội đã hỗ trợ nhiều cơ sở sản xuất đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm tăng năng suất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Áp dụng công nghệ vào sản xuất
Hiện, làng nghề Bát Tràng đã thay thế lò nung than bằng lò nung gas, bình nghiền trong sản xuất gốm sứ. Các làng nghề Kiêu Kị, Phú Yên đã đưa máy móc chuyên dùng trong may da, giả da vào sản xuất.
Tại làng nghề may Cổ Nhuế, máy móc hiện đại chiếm 80%, hay các làng nghề dệt như: Ỷ La, La Nội, La Phù đã đổi mới công nghệ dệt len, trong đó có công nghệ dệt len lập trình vi tính, dây chuyền sản xuất tự động giúp tăng năng suất, tiết kiệm chi phí…
Làng nghề làm tăm hương Quảng Phú Cầu (Ứng Hòa, Hà Nội) mỗi ngày thải ra xấp xỉ 50 tấn rác thải, chủ yếu bị đổ ra các ven kênh, sông hoặc đốt gây khói bụi, ô nhiễm môi trường.
Dự án xây dựng xử lý nước thải tại Cầu Ngà, xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức
Trước thực tế đó, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp – Sở Công Thương Hà Nội đã xây dựng đề án hỗ trợ đầu tư dây chuyền máy móc liên hoàn sản xuất viên nén năng lượng chất đốt xanh từ phế thải làng nghề tại công ty TNHH phát triển sản xuất và thương mại Ngọc Ánh (công ty Ngọc Ánh).
Công nghệ mới này đã mang lại hiệu quả về nhiều mặt, vừa tận thu các phế thải từ sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, phụ thải từ chế biến gỗ, tăm hương trên địa bàn huyện Ứng Hòa và các huyện lân cận; vừa tạo ra sản phẩm viên đốt sạch có chất lượng thay thế các nguyên liệu độc hại khác, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, đồng thời giải quyết việc làm, tạo thu nhập cho hàng chục lao động…
Ông Trần Văn Tuyến – Giám đốc công ty Ngọc Ánh cho biết: "Trong điều kiện kinh tế khó khăn thế này, chúng tôi lại là nhà nông, việc tiếp cận nguồn vốn vay vô cùng khó khăn, sự hỗ trọ ấy lầ rất thiết thực. Đến nay, một số hộ sản xuất trên địa bàn đến tìm hiểu và có ý định đấu tư dây chuyền công nghệ sản xuất tương tự, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường".
Hiệu quả đáng mừng
Theo đánh giá từ Sở Công Thương thành phố, sự phát triển và biến đổi này đã góp phần đem lại bộ mặt mới cho khu vực nông thôn, tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người lao động.
Thu nhập bình quân của người lao động tại các làng nghề cao hơn mức thu nhập bình quân của lao động thuần nông, đạt khoảng 35 triệu đồng/người/năm. Cá biệt, tại một số làng nghề thuộc nhóm nghề gốm sứ, dệt lụa, thu nhập đạt tới 70 triệu đồng/người/tháng và đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố.
Bên cạnh đó, vấn đề ô nhiễm môi trường đã được cải thiên rõ nét. Không còn tình trạng rác thải đổ bừa bãi trên các tuyến đường, ao, hồ…Thay vào đó là những mô hình thí điểm xử lý nước thải làng nghề đã dược thưc hiện và cho kết quả tích cực.
Những mô hình này có thể phổ biến, nhân rộng như: Thí điểm xử lý nước thải cho làng nghề tinh bột sắn tại xã Tân Hòa, huyên Quốc Oai. Dự án xây dựng xử lý nước thải tại xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức với công suất 13.000m3/ngày, dự kiến sẽ hoàn thành và đi vào hoạt động trong năm 2016. Môi trường không khí đã giảm bớt bụi bẩn nhờ thử nghiêm các mô hình xử lý bụi như ở làng nghề tại các xã Vân Hà, huyện Đông Anh, làng nghề tại Xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai…
Từ năm 2009 đến nay, Thành phố đã hỗ trợ 60 doanh nghiệp đầu tư đổi mới máy móc, công nghệ với tổng kinh phí gần 5 tỷ đồng. Năm 2014, Thành phố tiếp tục hỗ trợ 6 cơ sở công nghiệp nông thôn đổi mới công nghệ và ứng dụng khoa học kỹ thuật với tổng kinh phí 480 triệu đồng, bao gồm các ngành nghề: sản xuất viên nén năng lượng từ phế thải làng nghề, sản xuất gạch không nung, mộc dân dụng, cơ khí, dệt lụa tơ tắm…
Đào Yến