Hiện nay, trong làng có 1.280 hộ trong đó có hơn 600 hộ làm nghề dệt với số lượng lao động hơn 1.000 người và 15 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh.
Những năm gần đây, nghề dệt đã góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Nghề dệt tuy là nghề phụ được làm khi nông nhàn nhưng lại đem lại thu nhập chính cho người dân.
Đổi mới trong sản xuất
Để làm ra một sản phẩm dệt hoàn chỉnh đòi hỏi nhiều công đoạn. Những năm trước, làng nghề sản xuất chủ yếu bằng khung dệt thủ công. Tất cả các công đoạn để cho ra một sản phẩm hoàn chỉnh đều làm bằng sức người nên phải mất 1-2 ngày mới cho ra một sản phẩm hoàn chỉnh.
Sản phẩm dệt của làng nghề chủ yếu là các loại vải khổ hẹp, vải màn, vải màu đổ khổ dọc, tơ tằm… nên tiêu thụ chậm, không có sức cạnh tranh trên thị trường.
Trước những khó khăn trên, người dân làng dệt Hồi Quan đã mạnh dạn đầu tư máy dệt chạy bằng điện, áp dụng phương pháp dệt máy thay dệt tay truyền thống. Đồng thời, sản phẩm cũng được thay đổi cho phù hợp với nhu cầu thị trường như: dệt vải khổ rộng, vải nhà thương, băng gạc y tế và đặc biệt là mành tăm tre xuất khẩu – những sản phẩm có nhu cầu lớn và mang lại giá trị kinh tế cao.
Áp dụng máy móc hiện đại vào sản xuất đã giúp năng suất lao động của làng nghề tăng cao hơn so với dệt bằng khung cửi truyền thống. Máy móc hiện đại được đưa vào hoạt động, một người có thể đảm nhận được ít nhất hai máy đã giúp giải phóng sức lao động.
|
Làng nghề dệt Hồi Quan (Tương Giang-Từ Sơn-Bắc Ninh) đã từng ngày đổi mới trong sản xuất
Bên cạnh đó, người dân làng nghề còn tận dụng những sản phẩm lỗi để tái sản xuất, nên môi trường hạn chế bị ô nhiễm, thu nhập của người dân được nâng cao.
Sản phẩm vải dệt của làng nghề hiện cung cấp cho bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện quân đội, các trung tâm y tế, hiệu thuốc và mở rộng thị trường vào các tỉnh miền Nam.
Đối với sản phẩm mành tăm tre, người dân làng nghề không chỉ áp dụng máy quay bằng điện mà còn sử dụng máy sấy và ướp tăm bằng các hương liệu tự nhiên để mành tre nhanh khô và không bị mối mọt. Sản phẩm mành tre của làng nghề không chỉ được bán trong nước mà còn xuất khẩu sang Nga, Trung Quốc, Hàn Quốc.
Ông Nguyễn Viết Tiến (Tương Giang-Từ Sơn) cho biết: So với phương pháp truyền thống, máy móc hiện đại có thể nâng năng suất gấp 7-8 lần. Thu nhập của người lao động hiện nay là 3-4,5 triệu đồng/người/tháng.
Quy hoạch làng nghề
Ông Phạm Viết Được, Chủ tịch UBND xã Tương Giang, cho biết:_“Nhờ nghề dệt thay đổi trong sản xuất mà đời sống của người dân khấm khá, trẻ em trong làng được học hành đến nơi đến chốn, cũng vì quanh năm có việc nên trong làng rất ít khi nảy sinh tệ nạn xã hội, nhiều gia đình đã xây được nhà và mua được xe hơi”.
Hiện nay, được sự quan tâm của UBND xã Tương Giang, làng nghề đã tiến hành quy hoạch hơn 4 ha đất xây dựng cụm làng nghề dệt, tập trung 15 cơ sở dệt may với quy mô cơ sở nhỏ nhất là 20 máy dệt và lớn nhất là 50 máy.
Khi xây dựng cụm làng nghề, hệ thống xử lý nước thải cũng được đầu tư, giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường trong quá trình tẩy và nhuộm vải, đồng thời, môi trường không khí của người dân được đảm bảo khi cụm làng nghề được quy hoạch và xây dựng xa khu dân cư.
Phát triển nghề truyền thống trong thời kì hiện đại không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn góp phần rất lớn vào công cuộc phát triển kinh tế địa phương. Đổi mới trong sản xuất chính là bước đi bền vững mà làng nghề dệt Hồi Quan đã lựa chọn.
Như Yến
