Nằm trên địa bàn có diện tích đất nông nghiệp lớn hơn so với nhiều địa phương khác trên cả nước, vài năm trở lại đây, HTX Thắng Lợi (huyện Tháp Mười, Đồng Tháp) đã áp dụng thành công mô hình “Cánh đồng hiện đại” trên những thửa ruộng của các thành viên. Mô hình không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn rất hữu hiệu trong hoạt động bảo vệ môi trường.
Bảo đảm năng suất, không gây ô nhiễm
Tham gia mô hình, các thành viên của HTX được cán bộ kỹ thuật khuyến cáo sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu theo nguyên tắc 4 đúng nên hạn chế được sâu bệnh gây hại, đảm bảo năng suất lúa, đồng thời không gây ô nhiễm môi trường.
Ngoài ra, HTX cũng tiến hành thử nghiệm mô hình “Quản lý rầy nâu bằng thuốc sinh học kết hợp công nghệ sinh thái”, trồng hoa xung quanh bờ ruộng nhằm thu hút thiên địch, tiêu diệt những loại rầy có hại và sử dụng nấm xanh vi sinh. Kết quả thu được là các thửa ruộng trong cánh đồng mẫu ít nhiễm bệnh hơn ruộng ngoài mô hình, không đổ ngã, giảm phun thuốc trừ sâu.
Do sử dụng đồng nhất về giống lúa, thời điểm xuống giống đồng loạt và chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, lúa trên cánh đồng mẫu chín đều và có năng suất cao. Do chi phí thấp, giảm lượng phun thuốc trừ sâu, phân bón và lợi nhuận cũng cao hơn so với cùng diện tích lúa canh tác thông thường trước đây.
Theo các hộ thành viên, canh tác lúa theo mô hình này rất hiệu quả, giá thành sản xuất lúa giảm hơn so với gieo cấy theo phương pháp thủ công, thời lượng phun thuốc hóa học cũng giảm được từ 2 đến 3 lần.
Trong hoạt động của HTX, Ban lãnh đạo HTX luôn chú trọng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, tích cực tham gia nhiều mô hình bảo vệ môi trường do chính quyền địa phương, các đơn vị khác phối hợp hành động.
Tại Đồng Tháp nói riêng, các địa phương sản xuất nông nghiệp nói chung, hệ lụy ô nhiễm môi trường do không xử lý tốt vỏ bao, chai đựng thuốc BVTV trên đồng ruộng sau sử dụng là vấn đề đáng báo động…
Để giải quyết thực trạng này, HTX đã cùng Sở NN&PTNT, Hội Nông dân xây dựng mô hình thu gom rác thải, thuốc BVTV. Với mô hình này, HTX được trang bị 30 thùng rác bằng vật liệu kiên cố, có nắp đậy, đảm bảo chống thấm nước. Những thùng rác này được đặt rải đều trên các cánh đồng để nông dân dễ dàng bỏ rác vào thùng.
|
Mô hình cánh đồng hiện đại, sản xuất gắn với BVMT của HTX Thắng Lợi
Nâng cao ý thức nông dân
Mục tiêu của mô hình là nhằm vận động nông dân nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc BVTV trên đồng ruộng. và tạo thói quen tốt trong canh tác, giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước, đất…do vỏ chai, vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật để lại.
Nông dân được vận động tự giác thu gom các vỏ bao chai lọ đã qua sử dụng và cho vào thùng rác được trang bị trên bờ ruộng. Định kỳ hàng tháng, có DN đến thu gom, đem đi tiêu hủy.
Ban đầu, quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn do thói quen sản xuất, vứt vỏ chai, bao bì thuốc BVTV bừa bãi đã diễn ra từ nhiều năm qua. Tuy nhiên sau này, khi ý thức của người dân được nâng cao, mỗi người tự thu gom rác thải thuốc BVTV vào các hố rác, hiệu quả mô hình được ghi nhận nhiều chuyển biến rõ nét.
Ông Nguyễn Phước Thanh - thành viên HTX, chia sẻ, hồi mới tham gia chương trình, ông vẫn quen vứt tùy tiện thuốc BVTV, nhưng sau này được nhắc nhở, ông dần quen với thói quen mới, giờ cứ làm xong ông lại tự giác bỏ thuốc vào hố chuyên dụng được dựng lên tại cánh đồng.
Ông Thanh cho rằng việc gì dù khó đến mấy chỉ cần bản thân mỗi người tự ý thức được, có tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác cao là làm được.
Có thể nói, thành công của mô hình thu gom rác thải BVTV tại HTX có sự thay đổi rõ nét qua bức tranh đồng ruộng của HTX. Thay vì cảnh vỏ bao bì thuốc BVTV nằm lăn lóc, rải rác khắp đồng ruộng như trước đây thì nay đã không còn bóng dáng vỏ chai, bao nhựa thuốc BVTV nữa. Đồng ruộng sạch hơn, nguy cơ ô nhiễm môi trường được giảm thiểu rõ rệt.
Thu Hường
