Những thành công của HTX trong thời gian qua cho thấy HTX đang bước những bước vững chắc trên con đường phát triển theo hướng bền vững.
Nằm trên địa bàn tỉnh Bình Phước, nơi có sản phẩm chủ lực là cây điều, HTX Phước Hưng đã trải qua bao thăng trầm, tìm được hướng đi mới, thu hút sự tham gia của nhiều người dân địa phương đồng lòng trồng điều sạch.
Thoát “vòng luẩn quẩn”
Ra đời từ năm 2014, trước khi thành lập HTX, các thành viên HTX đều xuất phát điểm từ một tổ hợp ngành nghề thuộc Hội Nông dân xã Tiến Hưng, tiếp đó chuyển đổi sang Tổ phát triển điều bền vững. Hiện HTX có khoảng hơn 200 thành viên, sở hữu 1.400 ha điều trên địa bàn các huyện Bù Đăng, Bù Gia Mập và thị xã Đồng Xoài, với sản lượng điều thô hàng năm thu hoạch xấp xỉ 4.000 tấn.
Ông Vũ Đức Bộ - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX, cũng là người lâu năm gắn bó với cây điều, cho biết, mặc dù đã từ lâu cây điều là sản phẩm chủ lực của tỉnh Bình Phước, nhưng cuộc sống của người trồng điều vô cùng khó khăn khi luôn rơi vào vòng luẩn quẩn “được mùa mất giá, mất mùa được giá”.
Những khó khăn cứ mãi đeo bám khiến nhiều người nản lòng, không còn đủ kiên trì, đi đến quyết định chặt bỏ điều, trồng cây khác. Trước những khó khăn trên, với tư cách là một người “đứng mũi chịu sào”, nhận thấy vực dậy ngành điều nói chung, bảo đảm sự phát triển của HTX nói riêng là một trách nhiệm quan trọng, ông Bộ đã mày mò, quyết tâm tìm hướng đi mới cho cây điều.
Sau nhiều nỗ lực, kiên trì, ông đã tiếp cận được thông tin về mô hình trồng điều sạch theo tiêu chí Thương mại công bằng của Tổ chức quốc tế FLO. Đây là mô hình sản xuất không sử dụng hóa chất độc hại, không để tồn dư thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trên nông sản, có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, cho năng suất cao. Nhận thấy đây là hướng đi mới, có tính bền vững, ông Bộ đã vận động nhiều người trồng điều tại địa phương tham gia.
![]() |
Ban đầu, HTX gặp vô vàn khó khăn bởi đây là mô hình mới, trước đó chưa từng có ai làm nên người dân không mấy tin tưởng vào tính hiệu quả của nó. Không nản lòng, một mặt ông Bộ tích cực đi vận động, mặt khác ông trực tiếp bắt tay thực hiện mô hình.
Một thời gian sau, mô hình có hiệu quả, tạo được lòng tin với người dân địa phương, từ đó, số người tình nguyện tham gia HTX, thực hiện trồng điều sạch theo tiêu chí FLO tăng dần lên. Tổ chức FLO đã đến khảo sát và cấp chứng nhận cho sản phẩm điều của HTX là sản phẩm nông sản sạch.
Đến nay, HTX có 1.400ha điều sản xuất theo tiêu chuẩn FLO, với khoảng 4.000 tấn điều thô sản xuất ra mỗi năm, chủ yếu xuất khẩu sang các thị trường “khó tính” như: Đức, Hà Lan, Hàn Quốc, mang lại thu nhập cao cho người dân.
Lợi kinh tế, lợi cả môi trường
Hiệu quả kinh tế do trồng điều sạch mang lại được ông Trương Minh Lương - một trong những người đầu tiên tham gia trồng điều theo tiêu chuẩn FLO, chia sẻ: “Từ khi trồng điều sạch, vườn nhà tôi bao giờ cũng đạt năng suất cao, thấp nhất là 2,5 tấn/ha. Điều trồng theo tiêu chuẩn FLO ít sâu bệnh, hạt đẹp, nên bán ra thị trường giá cao hơn điều sản xuất theo lối truyền thống từ 3.000 - 5.000 đồng/kg”.
Không những bán được giá, HTX còn liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho các thành viên. Chính vì vậy, các thành viên của HTX rất yên tâm gắn bó với cây điều.
Sản xuất điều theo tiêu chuẩn FLO là mô hình sản xuất bền vững, bởi vừa thu được hiệu quả kinh tế, vừa mang lại nhiều lợi ích cho môi trường. Theo quy trình sản xuất ngặt nghèo do FLO quy định: Không sử dụng hóa chất độc hại, không để tồn dư thuốc BVTV trên nông sản và các quy trình chăm sóc phải theo từng thời điểm phát triển của cây điều. Điều này có tác dụng rất lớn đến môi trường.
Tuân thủ được các quy định của FLO giúp môi trường sản xuất nói chung, môi trường dân sinh trở nên trong sạch hơn, bởi không bị các loại hóa chất độc hại, thuốc BVTV phát tán ra môi trường, gây ô nhiễm đất, nước, không khí, ảnh hưởng tốt đến sức khỏe cộng đồng.
Quy định của FLO cũng nghiêm cấm việc thu hái trái còn xanh, phải bảo đảm độ chín trên 90%. Vườn cây phải sạch, làm đến đâu phải gọn đến đó, không vứt bừa bãi các vỏ bao bì phân bón trên vườn, phát sinh rác thải trong quá trình sản xuất.
Thu Hường