HTX ra đời trong bối cảnh đặc biệt, là HTX do các nghệ nhân làng nghề xã Vân Hà (huyện Đông Anh, Hà Nội) sáng lập.
Thành lập từ năm 2003, ông Nguyễn Văn Quyến - Giám đốc HTX, thời điểm đó gọi là Chủ nhiệm HTX, cho biết khi mới chân ướt chân ráo lên Lào Cai lập nghiệp, HTX do ông đứng mũi chịu sào gặp khá nhiều khó khăn, trụ sở làm việc phải thuê mượn, cả HTX lúc bấy giờ chỉ vỏn vẹn 22 người kể cả xã viên và NLĐ, vốn hoạt động 500 triệu đồng.
Nhân lực yếu tố thành bại
Một khó khăn nữa là đặc thù địa phương miền núi, không có truyền thống làm nghề mỹ nghệ, nên cái nghề ông Quyến mang theo là một điều gì đó rất mới lạ với những NLĐ sống tại nơi đây.
Xác định nhân lực là yếu tố tạo nên sự thành bại của HTX, Ban lãnh đạo HTX ngay từ những ngày đầu đã chủ động mở các lớp đào tạo nghề mỹ nghệ cùng chế độ đãi ngộ, thu hút học viên có kết quả học tập khá vào làm tại HTX. Một số nghệ nhân giỏi ở các làng nghề truyền thống mỹ nghệ nổi tiếng được chiêu mộ lên đào tạo cho xã viên và NLĐ. Đây chính là hướng đi đúng đắn, tạo ra đội ngũ thợ lành nghề góp phần ổn định sản xuất cho HTX sau này.
NLĐ tại HTX được đào tạo kỹ lưỡng về kỹ thuật
Không chỉ đào tạo nghề phục vụ cho chính HTX, HTX còn phối hợp với Trung tâm Khuyến công, Trường Công nhân kỹ thuật Lào Cai, Trung tâm Giới thiệu việc làm Tp.Lào Cai tổ chức hàng chục lớp học với hàng trăm học viên, tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động ở các huyện, thành phố trong tỉnh, nhất là lao động tại các khu tái định cư.
“Số lượng lao động được tham gia lớp đào tạo do HTX tổ chức tuy chưa nhiều, nhưng quan điểm của HTX là đã đào tạo là phải thực chất, lao động được đào tạo phải là người thực sự giỏi về tay nghề, có đạo đức nghề nghiệp, thực sự tâm huyết với nghề”, ông Quyến tâm sự.
Giải phóng sức lao động
Thực hiện chủ trương chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012, Ban lãnh đạo HTX đã quyết định đổi mới mô hình quản lý và tổ chức hoạt động, giao quyền làm chủ nhiều hơn cho các thành viên và NLĐ. Thành quả lao động được đánh giá khoa học và chuẩn xác hơn. Công tác điều hành của ban quản trị linh hoạt và hiệu quả hơn.
Sau khi chuyển đổi, HTX hoạt động hiệu quả hơn, có điều kiện nguồn lực, đã thuê hàng nghìn m2 đất tại KCN Bắc Duyên Hải để mở rộng sản xuất. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, HTX đã đầu tư thiết bị công nghệ hiện đại. Đến nay, HTX đã sản xuất ra hàng trăm chủng loại mẫu mã, sản phẩm mặt hàng mỹ nghệ, hơn 80% trong tổng lượng hàng sản xuất được xuất đi Trung Quốc. doanh thu hàng năm của HTX đã đạt chục tỷ đồng, thu nhập NLĐ ổn định và tăng cao.
Tạo thu nhập ổn định, nhưng nghề mộc cũng tồn tại nhiều rủi ro tiềm ẩn cho NLĐ, nếu trong quá trình làm việc chỉ cần một phút lơ là, không chuyên tâm tai nạn có thể ập đến bất cứ lúc nào.
Hoạt động sản xuất của HTX được cơ giới hóa, nhiều máy móc thiết bị như: máy cưa lượn vòng, máy phay, máy bào, lò sấy hơi nước, máy đục sản phẩm công nghệ cao, máy xẻ gỗ bán tự động, xe nâng nguyên liệu và hàng chục máy móc chuyên dùng để giải phóng sức lao động thủ công. Tuy nhiên, đây cũng là những tiềm ẩn mất ATLĐ nếu NLĐ lơ là.
Những nguy cơ như đứt rây cu-roa khi máy đang hoạt động, bị máy cưa nghiến đứt ngón tay khi đang xẻ gỗ, gỗ nặng rơi vào chân tay gây chấn thương, hay ô nhiễm do tiếng ồn lớn của máy móc gây bệnh nghề nghiệp như bị điếc, mắt bị kém, phổi yếu do ảnh hưởng của bụi bặm, mạt cưa trong sản xuất… luôn rình rập.
Để tránh những tai nạn đáng tiếc xảy ra trong khi làm việc, HTX đã chú trọng công tác tập huấn ATVSLĐ, trang bị đầy đủ trang thiết bị bảo hộ lao động cho NLĐ: áo bảo hộ lao động, bao tay, giày, mũ, khẩu trang… Trong quá trình đào tạo nghề, các học viên được đào tạo kỹ lưỡng về kỹ thuật, thao tác làm việc, học cách sử dụng, vận hành máy móc và được dặn dò cách phòng tránh tai nạn.
Mặc dù còn nhiều khó khăn về nguồn lực, nhưng HTX vẫn đầu tư xây dựng thêm hàng loạt phòng nghỉ và các công trình phụ trợ ngay tại khu vực SX-KD để hỗ trợ NLĐ.
Thu Hường