Hoàng Su Phì là huyện vùng cao thuộc tỉnh Hà Giang, có đặc sản là những cây chè Shan Tuyết cổ thụ được trồng từ lâu đời trên những sườn núi cao trên 1.000 m so với mặt nước biển. Có những đồi chè thậm chí có tuổi thọ hàng trăm năm.
Tìm đường cứu cây chè quý
Để bảo tồn và phát huy thế mạnh của giống chè quý, năm 2008, HTX Chế biến chè Phìn Hồ ra đời, đặt trụ sở và nhà máy sản xuất chế biến tại thôn Làng Giang, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì.
Khởi điểm đi vào hoạt động, HTX có 38 xã viên, đều là các hộ dân trồng chè ở thôn Phìn Hồ cùng nhau hùn vốn, cam kết thu hái chè đúng quy cách để sản phẩm chè trở thành hàng hóa, lấy tên thương hiệu Fìn Hò Trà.
Những ngày khởi nghiệp, dù được cây chè quý nhưng do còn nhiều khó khăn, kinh phí eo hẹp, chưa biết làm thương hiệu, nên chè của HTX mới chỉ được đóng gói thủ công, bán rời quanh mấy huyện của Hà Giang, doanh số mới chỉ đạt khoảng vài tạ/năm.
Trước tình cảnh chè quý bán với giá bèo bọt, quá chán nản, có những gia đình đã chặt bỏ không thương tiếc những cây chè có tuổi đời lên đến 250 năm để trồng ngô, trồng lúa. Mắt thấy tai nghe những điều đó, anh Lý Chòi Nhàn - là Chủ nhiệm HTX thời điểm ấy, không khỏi đau xót. Anh đã mang trong mình một quyết tâm mạnh mẽ là phải đưa cây chè Shan Tuyết tại Phìn Hồ vượt dãy Tây Côn Lĩnh xâm nhập vào các thị trường khó tính hơn, đặc biệt là Hà Nội.
Không quản ngại gian nan, anh mày mò tìm hướng tiêu thụ sản phẩm, học hỏi kinh nghiệm ở nhiều nơi, đầu tư trang thiết bị, từ đó nâng cao được giá trị sản phẩm.
|
Cây chè Shan cổ thụ của HTX
Sau hơn 3 năm miệt mài phấn đấu, HTX đã có nhiều chuyển biến, doanh thu tăng lên đáng kể. Nếu như mỗi kg chè Shan Tuyết trước kia, người dân chỉ bán được 10.000 - 15.000 đồng, thì sau khi thay đổi công nghệ, HTX đã thu mua với giá 50.000 - 100.000 đồng/kg. Đặc biệt, vừa qua, HTX thu mua chè khô cho người dân giá tới 500.000 đồng/kg để sản xuất ra loại Fìn Hò Trà thượng hạng.
Theo anh Nhàn, bí quyết làm nên chất lượng đặc sắc của thương hiệu Fìn Hò Trà là do nằm trên vùng núi cao, điều kiện khí hậu đặc thù mát mẻ, phương thức chăm sóc, canh tác hoàn toàn tự nhiên theo tiêu chuẩn hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng các sản phẩm phân bón, thuốc trừ sâu hóa học. Chất lượng, hương vị Fìn Hò Trà mang đặc trưng khi mới uống có vị chát, màu nước trong xanh sóng sánh ánh vàng, sau vị ngọt đọng lại nơi cổ họng.
Vươn ra thế giới
Fìn Hò Trà còn là một trong những vị thuốc của người Dao đỏ có tác dụng ngăn ngừa bệnh ung thư, tốt cho tim mạch, thanh lọc cơ thể, chống lão hóa, tăng cường trí nhớ và giải tỏa căng thẳng.
Những nỗ lực của anh Nhàn cùng các thành viên của HTX đã đưa Fìn Hò Trà đi xa, không chỉ vượt ra khỏi địa phương tới các tỉnh, thành phố trên nhiều vùng miền đất nước mà còn vươn ra thế giới, XK đi nhiều quốc gia. Diện tích vùng nguyên liệu HTX hiện có là 170ha chè Shan cổ thụ, trong đó có những cây chè hàng trăm năm tuổi thuộc vùng núi cao Fìn Hò trải đều trên các xã: Thông Nguyên, Hồ Thầu, Tả Sử Choóng, Túng Sán, huyện Hoàng Su Phì. Bình quân mỗi năm, HTX cung cấp ra thị trường trong nước và xuất khẩu trên 100 tấn chè khô các loại, trong đó chiếm 50% là các loại chè cao cấp như chè xanh, chè hộp, chè đóng túi hút chân không có mẫu mã, bao bì và thương hiệu riêng; 50% là chè đen đóng gói bao to xuất khẩu.
Mới đây, Fìn Hò Trà chính thức được trao giấy chứng nhận sản phẩm hữu cơ theo Tiêu chuẩn hữu cơ của Liên minh châu Âu (EU số 834/2007). Đây được coi là mốc son, bước ngoặt lớn với thương hiệu Fìn Hò Trà, ghi nhận những nỗ lực khôi phục, phát triển thương hiệu chè Shan Tuyết của đồng bào người Dao tại xã Thông Nguyên và các thành viên của HTX.
Thu Hường
