Ông Đồng Xuân Liền - Giám đốc HTX Hồ tiêu Bình Tiến, cho biết trồng tiêu theo hướng hữu cơ đã mang lại cho các thành viên nhiều hiệu quả lớn: Cây ít bệnh, năng suất cà phê được nâng lên, trung bình đạt 4 tấn, chăm sóc tốt đạt 5 tấn trở lên. Khi thu hoạch, tỷ lệ quả chín chiếm trên 90% và được phơi, sấy, đóng bao bì bảo đảm ATVSTP. Các thành viên còn được công ty mua cà phê nhân với giá cao hơn thị trường 1.000 - 4.000 đồng/kg.
Hiệu quả nhân đôi
Là vùng đất có truyền thống trồng tiêu, nhưng hệ lụy của việc trồng tiêu ồ ạt là việc hàng trăm ha tiêu đã bị chết do nhiễm bệnh, không chỉ làm người dân thất thu, mà môi trường sinh thái cũng bị ảnh hưởng không nhỏ.
Trước thực trạng đó, từ chỗ chỉ trồng tiêu theo kinh nghiệm với quy mô nhỏ lẻ, HTX Bình Tiến đã chuyển hướng sang trồng tiêu hữu cơ, nhằm phát triển cây tiêu bền vững và giúp nông dân tránh cảnh lao đao vì được mùa mất giá, được giá mất mùa.
Ngay từ đầu, HTX đã khoanh vùng diện tích sản xuất liền kề nhau (200ha) của các hộ thành viên để tạo thành một vùng nguyên liệu. Các thành viên phải tuân thủ nghiêm ngặt sự chỉ đạo của HĐQT, sự hướng dẫn của bộ phận kỹ thuật và sự giám sát chặt chẽ của ban kiểm soát môi trường của HTX.
Để đáp ứng các yêu cầu trồng tiêu hữu cơ, HTX hạn chế đến mức thấp nhất sử dụng phân bón hóa học, HTX chỉ dùng phân hữu cơ để bón cho cây và chỉ bón phân hóa học bổ sung vào giai đoạn tiêu đóng hạt, giúp giảm tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, vì có thể xảy ra ngộ độc đất làm tiêu chết.
Hiện nay, mỗi lần xử lý bệnh, bón phân cho hồ tiêu, các thành viên đều ghi rõ ngày tháng, loại vật tư, giá tiền, tên và địa chỉ điểm bán vào nhật ký.
Tham gia HTX, các thành viên được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc hồ tiêu theo một quy trình nhất định. Sau thu hoạch, HTX sẽ dễ dàng tính kinh phí đầu tư và lợi nhuận mang lại cũng như truy xuất nguồn gốc.
Đặc biệt, từ khi sản xuất theo hướng hữu cơ, nguồn nước giếng không còn bị ô nhiễm như trước. Tiêu là cây khó trồng, nhưng tỷ lệ cây bị chết chỉ còn 3 - 5%, giảm 20% so với trồng tiêu sử dụng phân hóa học, chi phí thấp hơn 30 - 50%.
Theo ông Bùi Hoa Thám - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, việc hình thành và phát triển sản xuất tiêu bền vững như HTX Bình Tiến có ý nghĩa rất quan trọng, khi giúp người nông dân yên tâm hơn trong việc thâm canh cây trồng khó tính này, đồng thời giảm bớt sự gia tăng diện tích ồ ạt, góp phần bảo vệ môi trường sản xuất lâu dài.
 |
Nông dân yên tâm hơn trong việc thâm canh cây tiêu
Thay trụ chết bằng trụ sống
Đầu tư trồng tiêu theo hướng bền vững, HTX dành sự quan tâm đặc biệt, bởi mỗi gốc tiêu bị bệnh là thiệt hại được đong đếm bằng tiền. Không trồng tiêu bằng trụ bê tông, trụ gỗ như trước, HTX đã thực hiện trồng bằng trụ sống.
Những diện tích trước đây trồng bằng trụ bê tông, HTX xử lý bằng cách trồng các cây lấy gỗ che bóng cho tiêu. Những gốc tiêu già, tiêu chết đều được HTX xử lý, phá bỏ triệt để trồng mới.
Theo Ban Giám đốc HTX, trồng tiêu trên cây trụ chết như trụ gỗ hoặc trụ bằng vật liệu xây dựng trong điều kiện không che bóng có thể đạt được năng suất cao, nhưng kèm theo đó là sự suy kiệt nhanh chóng do ra hoa quả quá độ và sự bùng phát của nhiều loại bệnh nguy hiểm làm hủy diệt vườn tiêu.
Trồng tiêu trên cây trụ sống là kiểu canh tác bền vững, tạo nên điều kiện sinh thái phù hợp, cho phép kéo dài thời gian khai thác vườn tiêu và giảm bớt chi phí đầu tư ban đầu.
Trồng tiêu bền vững không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường mà còn góp phần nâng cao nhận thức các thành viên, vì chỉ khi nào thay đổi quy trình sản xuất thì chất lượng sản phẩm sẽ được nâng cao, qua đó sản phẩm của HTX mới tìm chỗ đứng trên thị trường.
Như Yến
