HTX Dịch vụ Nông nghiệp xã Quang Lang mới thành lập năm 2017, có 29 nhà vườn na thành viên và 102 hộ gia đình có liên kết sản xuất, hoặc thuộc phạm vi dịch vụ HTX. Trong tổng số 55,62ha đất nông nghiệp, HTX có 48,62ha vườn rừng trồng na theo tiêu chuẩn VietGAP, còn lại trồng rau an toàn.
HTX ở vùng na Chi Lăng
Từ vài chục năm nay, cây na dai bén duyên vùng núi đá vôi Chi Lăng và hiện đang xem như “cây nông thôn mới” của người dân vùng biên ải này.
Qua tìm hiểu ở huyện, diện tích trồng na ở Chi Lăng khoảng 1.500ha và cùng địa bàn một số xã ở huyện lân cận Hữu Lũng, đã hình thành vùng sản xuất na của Lạng Sơn đạt trên 2.700ha với sản lượng khoảng 30.000 tấn/năm, cho doanh thu tương đương 800 tỷ đồng/năm.
Nhờ cây na, nhiều gia đình đã không còn nghèo, 50 - 70% số hộ trồng na trở nên khá giả. Nhà nào trồng na cũng thu nhập ít nhất vài chục triệu đồng cho đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Ông Nguyễn Trí Vinh - Giám đốc HTX Quang Lang, cho biết HTX tuy mới thành lập, nhưng trong năm qua đã duy trì hiệu quả dịch vụ cho các hộ trồng na. Với cây na năm rồi, chỉ tính riêng 60 hộ nhà vườn chuyên na của HTX đã có thu nhập hàng năm bình quân khoảng 100 - 300 triệu đồng/hộ.
Ngoài cây na, HTX Quang Lang còn tổ chức mô hình rau an toàn rộng 3,6 ha, với 42 hộ tham gia chuyên trồng cải bắp, su hào, cà chua, rau cần… Hiện rau của HTX đang tiêu thụ trong huyện và một số đơn vị ở Bắc Giang, Bắc Ninh.
HTX còn tổ chức dịch vụ phục vụ tiệc cưới lưu động, năm 2017 đạt doanh thu 350 triệu đồng, tạo việc làm cho 30 lao động, với mức thu nhập hàng tháng khoảng 6 - 8 triệu đồng/người.
Đại diện cấp ủy, chính quyền xã Quang Lang đều cho rằng HTX mới thành lập, nên hiện tại trụ sở HTX đang phải ở nhờ xã và cái gì cũng rất khó khăn. Các hộ thành viên HTX hầu như chưa nắm bắt được nhiều tiến bộ công nghệ mới trong quy trình trồng na, rau an toàn…
Giám đốc Nguyễn Trí Vinh đề xuất đoàn công tác Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ HTX tiếp cận nguồn vốn vay theo Nghị định 41 về tín dụng phục vụ nông nghiệp nông thôn. Đặc biệt, những năm gần đây, HTX rất cần hỗ trợ giống cây con, vật tư phân bón thuốc BVTV, nhất là hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm…
 |
Vùng na dai Chi Lăng
Cần tập trung vào chuỗi na
Theo ông Vi Văn Truyền - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Lạng Sơn và một số thành viên Liên minh HTX tỉnh, huyện Chi Lăng có 9 HTX, trong đó có 7 HTX nông nghiệp. Ở vùng cây na chủ lực, nhưng hầu hết các xã chủ yếu là tổ chức sản xuất theo các hộ gia đình và THT. Duy nhất xã Quan Lang có mô hình HTX trồng na.
Đại diện Liên minh HTX tỉnh cho rằng HTX Quang Lang tuy mới nhưng xuất phát điểm không hề thấp. Các thành viên HTX đều có thu nhập ổn định ở mức tương đối cao.
Vấn đề cần nhất là cán bộ HTX phải “lao tâm khổ tứ” để lo liên kết sản xuất tạo chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực quả na. HTX phải nâng cao chất lượng dịch vụ kinh doanh quả na, phải coi trọng thương hiệu “Na dai” là của chung toàn tỉnh Lạng Sơn, không phải của riêng huyện và xã.
Theo ý kiến các ban ngành ở xã Quang Lang, HTX xác định chọn cây na làm chuỗi để nhân rộng mô hình HTX gắn với chuỗi sản phẩm chủ lực của vùng Chi Lăng. HTX cần hỗ trợ để đi sâu vào phân tích thổ nhưỡng đất, cải thiện quy trình sản xuất. Ngoài ra, HTX còn cần tới công nghệ bảo quản, hỗ trợ website và liên kết phát triển cây dược liệu dưới tán rừng...
Ông Nguyễn Mạnh Cường - Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế Hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam), phân tích, bởi HTX Quang Lang nằm giữa vùng cây na chủ lực của huyện Chi Lăng, nên trước tiên cần hoàn thiện hồ sơ pháp lý, điều lệ, phương án hoạt động theo hướng xác định rõ chỉ tập trung vào cây na.
“Nếu HTX cứ nêu những cái khó chung thì cái gì HTX cũng có. HTX cần nêu rõ, nêu rất cụ thể nhu cầu hỗ trợ, như nhu cầu cần giống cây gì, cần công nghệ chăm sóc hay bảo quản ra sao… từ đó bảo đảm mục tiêu chương trình hỗ trợ xây dựng HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam…”, ông Nguyễn Mạnh Cường nói.
Lưu Đoàn
