Toàn xã Đạ Ròn hiện có khoảng 1.000ha trồng rau, trong đó diện tích rau an toàn chiếm khoảng 150ha, được trồng theo chuỗi liên kết với 2 HTX Thiện Thanh và Nông lâm súc Phi Vàng cùng THT Suối Thông.
Ổn định đầu ra nhờ liên kết
Các THT và HTX này đều hoạt động có hiệu quả bởi đã ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp, siêu thị như Vingroup, MM Mega Market... Sản phẩm được bao tiêu, số lượng mỗi ngày đều được tính toán nên đảm bảo ổn định về sản lượng và giá cả.
 |
|
Thay vì mở rộng hộ sản xuất, THT mở rộng hộ liên kết (Ảnh: TL) |
Theo đó, THT Suối Thông B (thành lập từ năm 2007) gồm những thành viên trồng rau theo hướng VietGAP. THT hiện có 17 thành viên chính thức, mỗi thành viên liên kết thêm 1 - 2 hộ nông dân khác để cung cấp nông sản cho các siêu thị. Điều này có nghĩa, thay vì mở rộng hộ sản xuất, THT mở rộng hộ liên kết với khoảng 32 nông dân và diện tích khoảng 40ha. Mỗi ngày, THT cung cấp cho MM Mega Market từ 4 - 6 tấn sản phẩm các loại.
Tổ trưởng THT Nguyễn Văn Phúc là một trong 2 nông dân đầu tiên tại thôn Suối Thông B trồng rau sạch bán cho siêu thị, chia sẻ: “Chúng tôi trồng rau theo kế hoạch thu mua của MM Mega Market, làm vừa đủ theo nhu cầu hàng ngày của công ty để không bị dư, cũng không bị thiếu hàng. Để làm được điều này, THT mỗi tháng họp một lần, lên kế hoạch trồng từng loại rau cụ thể cho từng hộ. Với hơn 10 sản phẩm như: lơ, cà chua, sú tim, xà lách, cải thảo... cứ 10 ngày là phải có một người xuống giống để đảm bảo nguồn hàng cung cấp cho siêu thị đều đặn hàng ngày”.
Gia đình ông Phúc hiện cũng trồng 1,7ha rau theo tiêu chuẩn an toàn và liên kết thêm 0,7ha. Bình quân mỗi ngày, gia đình ông giao cho siêu thị từ 500 - 600kg rau củ các loại, thu được khoảng 100 triệu đồng/tháng.
Giá cả ổn định, cuộc sống ở vùng rau được thay đổi từng ngày. Mỗi vườn đều có nhật ký trồng cây hàng ngày để theo dõi tình trạng của cây.
Trong khi đó, HTX Thiện Thanh hiện có khoảng 30ha trồng rau theo hướng hữu cơ trên 76 ha được chứng nhận VietGAP, mỗi ngày cung cấp cho hệ thống Vincom từ 3 - 5 tấn rau.
Ngoài ra, HTX còn cung cấp cho CJ, MM Mega Market và các thị trường bán lẻ khác. “Chúng tôi cần phải đón đầu nhu cầu của thị trường và đa dạng sản phẩm, tìm được đầu ra cho nông sản ở các mức giá khác nhau. HTX phải giữ được sự ổn định về chất lượng, về số lượng và về giá thành cạnh tranh để làm việc lâu dài với doanh nghiệp”, Giám đốc HTX Trần Thiện Thanh khẳng định.
Thay đổi phương thức canh tác
Khi đầu ra được đảm bảo, giá cả cũng được công ty thông báo hàng tuần, người nông dân chỉ còn lo sản xuất nông sản sao cho cây đạt chất lượng, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt quy định mà doanh nghiệp đưa ra.
 |
|
Đã có sự thay đổi trong nhận thức của người nông dân từ mô hình sản xuất rau sạch của các HTX và THT (Ảnh: TL) |
Với nhu cầu về thực phẩm sạch ngày càng tăng cao của thị trường, hiện vẫn còn nhiều nông dân Đạ Ròn muốn tham gia vào các THT và HTX, tuy nhiên, vì những yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng nông sản mà THT Suối Thông B hay HTX Thiện Thanh chỉ lựa chọn những nhà vườn có uy tín. Theo ông Trần Thiện Thanh, điều kiện tiên quyết để nông sản có giá cả ổn định và cao hơn thị trường thì bắt buộc người nông dân phải tuân thủ quy trình của HTX cũng như các công ty đưa ra.
Phó Chủ tịch UBND xã Đạ Ròn Lê Đức Tiến cho biết: “Những năm gần đây, tình hình trồng rau tại địa phương ổn định, không có sự biến động lớn. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là sự thay đổi trong nhận thức của người nông dân. Nếu như trước đây, các kỹ thuật viên của các doanh nghiệp liên kết với nông dân phải xuống tận vườn cầm tay chỉ việc, hướng dẫn kỹ thuật thì đến nay, bản thân người nông dân đã có ý thức, giao sản phẩm đảm bảo chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Nghĩa là người nông dân đã tự chịu trách nhiệm về sản phẩm của mình cung cấp”.
Để có được sự thay đổi như vậy, trong 5 năm đầu liên kết trồng rau an toàn, các tổ viên THT Suối Thông B đều được các kỹ sư nông nghiệp đồng hành, điều chỉnh dần về phân thuốc, tưới nước... Trong 5 năm đó, rất nhiều khó khăn là điều chắc chắn không thể tránh khỏi, bởi để thay đổi thói quen dùng phân thuốc bừa bãi của nông dân là cả một quá trình. Trong quá trình cùng thử nghiệm, các tổ viên THT cũng được tham gia các lớp tập huấn ở huyện, ở tỉnh.
Sự kiên trì và nỗ lực đó đã mang đến sự ổn định để các thành viên phát triển nông nghiệp bền vững. Đến nay, rất nhiều người nông dân trồng rau ở Đạ Ròn đã ý thức được việc làm nông sản sạch, cũng như hình thành thói quen trong sản xuất để ngày càng nâng cao giá trị nông sản mà mình làm ra.
Đức Nguyễn
