Nghề ươm cá giống hiện tại của ông Yên là do bố ông truyền lại, đời ông kế nghiệp đã hơn 40 năm. Trước đó, gia đình ông làm ăn bó hẹp, ươm cá chỉ đủ nuôi trong 4 cái ao, rộng 1,7 ha. Năm 2010, bước sang tuổi 60 ông Yên mới tính chuyện khởi nghiệp với quy mô lớn từ nghề ươm cá giống. Lúc đó, mọi người trong nhà đều ngăn cản bảo ông gàn dở, tuổi cao sức yếu làm sao nổi.
Kỹ thuật ươm cá tốt
Nhận thấy mình có kinh nghiệm sau mấy chục năm làm nghề ươm cá, ông Yên quyết tâm dồn tất cả vốn liếng tích góp trong nhiều năm, liên kết, đóng cổ phần với 7 gia đình khác trong xã có chung sở thích làm nghề ươm cá giống, thành lập HTX Thủy sản Thanh Chăn. HTX duy trì 21 thành viên, diện tích ươm nuôi thủy sản lên đến gần 5 ha - lớn nhất khu vực lòng chảo Mường Thanh.
Khởi nghiệp ở tuổi xế chiều nhưng ông Yên năng nổ, xốc vác không kém gì những thành viên trẻ tuổi trong HTX. Anh Nguyễn Thanh Trúc - thành viên HTX, cho biết các thành viên thực hiện kỹ thuật ươm cá theo sự chỉ đạo, hướng dẫn của ông Yên. Ngày mới thành lập HTX, ông Yên là người mạnh dạn đi học hỏi cách xây ao ươm, hướng dẫn cho các thành viên làm theo. Năm nào sản lượng tiêu thụ cá giống của ông Yên cũng dẫn đầu HTX.
Mỗi ngày, HTX bán trên dưới 10.000 con cá giống, thu khoảng 50 triệu đồng (một con cá trắm giống bằng 2 ngón tay có giá 5.000 đồng). Ông Yên chia sẻ: “Nghề này chi phí đầu tư không cao, thời gian ươm cá giống ngắn, chỉ khoảng 1 - 2 tháng là bán được. Nhưng để cá giống lớn nhanh thì cần có kỹ thuật ươm cá thật tốt, điều kiện ao ươm cần tuân thủ nghiêm theo quy trình khắt khe”.
Cá giống thích ứng với điều kiện môi trường nước tĩnh, sống chủ yếu ở tầng mặt, nơi có nhiều sinh vật phù du phát triển. Ở giai đoạn cá bột, thức ăn chủ yếu là sinh vật phù du, như: Động vật phù du, thực vật phù du, ấu trùng của artermia, hoặc cho ăn bằng lòng đỏ trứng gà. Ở giai đoạn cá hương, thức ăn chủ yếu là thức ăn xanh, như các loại bèo tấm...
Cá có tốc độ sinh trưởng khá nhanh. Cá bột sau khi ươm khoảng 20 ngày, đạt được kích thước 2,5 - 3,0 cm/con gọi là cá hương và ươm tiếp trong vòng 60 ngày đạt kích thước 10 - 15 cm trở lên gọi là cá giống.
Ao ươm cá giống của HTX luôn bảo đảm các tiêu chuẩn cấp, thoát nước thuận lợi, chủ động, nguồn cung cấp nước có chất lượng tốt; chất đáy phải thích hợp để điều chỉnh độ béo của nước. Để tạo ra sản phẩm thủy sản an toàn thực phẩm và khắc phục tình trạng phụ thuộc vào việc dùng hóa chất, kháng sinh phòng trị bệnh cho cá nuôi, HTX sử dụng một số loại thảo dược để phòng trị bệnh trên cá với ưu điểm đạt kết quả cao và ít tốn chi phí.
Mỗi ngày, HTX bán trên dưới 10.000 con cá giống, thu khoảng 50 triệu đồng |
Đưa cá giống “bơi” khỏi ao làng
Thời gian qua, HTX của ông Yên đã ký kết được hàng chục hợp đồng cung ứng cá giống như trôi, trắm, chim… Năm 2016, một tổ chức bên Lào ký kết với HTX Thanh Chăn hợp đồng cung ứng cá giống trị giá gần 2 tỷ đồng. Năm đó, tất cả thành viên HTX tập trung ươm cá, ròng rã sốt 9 tháng, từ tháng Giêng đến tháng 9 mới kịp tiến độ thanh lý hợp đồng.
Về lâu dài, thị trường tiêu thụ cá giống cho HTX sẽ chủ yếu là các huyện vùng ngoài lòng chảo Điện Biên và xuất sang cả nước bạn Lào. Để tìm đầu ra cho cá giống Thanh Chăn, những năm đầu mới thành lập HTX, ông Yên đã đi khá nhiều nơi, mang theo cá giống giới thiệu và cung cấp để họ nuôi thử.
Uy tín, chất lượng để người nuôi tự đánh giá. Cá giống của HTX tốt nên họ tự tìm đến mua. Hiện tại, mỗi năm thị trường bên Lào đều ký kết với HTX ít nhất 1 hợp đồng cá giống, trị giá vài trăm triệu đến hơn 1 tỷ đồng.
HTX trở thành cơ sở tạo nguồn cung cấp giống, hỗ trợ kỹ thuật cho hàng nghìn hộ dân trong xã và toàn huyện Điện Biên, tạo nên bước chuyển biến mới trong phát triển kinh tế nông thôn. Ngoài ra, HTX còn hỗ trợ cho 120 hộ dân phát triển chăn nuôi 3.000 con ngan Pháp và 3.000 con gà Lương Phượng theo mô hình hàng hóa.
Ông Hoàng Đình Luyến - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thanh Chăn, đánh giá: “Ông Yên là người có ý chí, thức thời trong phát triển kinh tế và điều hành HTX Thủy sản Thanh Chăn. 10 năm HTX đi vào hoạt động, ông Yên và các hội viên đoàn kết, xây dựng thành công thương hiệu “làng cá giống Thanh Chăn”. Bởi vậy, trong khi nhiều HTX trên địa bàn mới thành lập đã chết yểu, thì HTX Thanh Chăn vẫn phát triển tốt, tạo thương hiệu, uy tín cho sản phẩm cá giống”.
Hoàng Lê