Sinh năm 1979, năm 21 tuổi, anh Nghì làm công nhân tại Trung tâm Giống cây trồng Phố Bảng, Đồng Văn. Thời điểm đó, Viện Dược liệu đưa một số giống cây trồng lên Phố Bảng, trong đó có cây Đương quy. Nghe giới thiệu của cán bộ Viện Dược liệu, anh Nghì đặc biệt ấn tượng với loại cây có mùi thơm dịu và vị ngọt mát này.
Tự tin để khởi nghiệp
Được biết, Đương quy là loại cây dùng để chữa các bệnh về thiếu máu và trong thành phần có chứa tinh dầu. Đương quy còn được sử dụng trong chế biến các món ăn hàng ngày vì có giá trị dinh dưỡng cao.
Qua tìm hiểu và quan sát thực tế, anh Nghì nhận thấy người dân vẫn thường mua Đương quy đã sấy khô từ Trung Quốc về để sử dụng. Chính điều đó đã thôi thúc chàng trai người Bố Y quyết tâm trồng Đương quy ngay tại mảnh đất quê hương mình.
Trong thời gian làm việc tại Trung tâm Giống cây trồng, anh Nghì có học các kỹ thuật trồng, chăm sóc cây dược liệu. Nhận thấy loại cây này hợp khí hậu, hợp thổ nhưỡng nên năm 2010, anh bắt tay vào trồng tại vườn của gia đình.
Những cây Đương quy xanh tốt của anh khi thu hoạch mang ra chợ bán được người dân mua khá đông. So với trồng ngô, lúa, số tiền anh thu được từ bán Đương quy cao gấp 8 lần khiến anh càng tự tin với lựa chọn của mình.
Anh mạnh dạn chuyển đổi 3 ha đất nông nghiệp sang trồng cây dược liệu. Để quảng bá sản phẩm của mình đến với nhiều người hơn, anh lặn lội đến những điểm dừng chân của khách du lịch ở Hà Giang, Sơn La, Lạng Sơn, Cao Bằng…
Sau mỗi chuyến đi, khách đặt hàng Đương quy ngày một nhiều. Giá bán củ Đương quy cao và được nhiều người đón nhận nên anh quyết định mở rộng diện tích.
Năm 2016, anh mạnh dạn vay 500 triệu theo Nghị quyết 209 của tỉnh Hà Giang để thuê đất liên kết trồng 15 ha dược liệu, trong đó có 10 ha là Đương quy. Giá bán Đương quy tươi khoảng 50 nghìn đồng/kg. Thu hoạch đến đâu đều được thương lái dưới xuôi lên tận ruộng thu mua hết. Tiền thu được từ bán dược liệu mỗi năm của gia đình anh lên đến hàng tỷ đồng.
Năm 2017, anh tiếp tục thuê đất, liên kết mở rộng diện tích trồng cây dược liệu và tạo việc làm cho 66 lao động thường xuyên, khoảng 300 lao động thời vụ chủ yếu là người dân trong thôn, trong xã, với mức thu nhập bình quân 4,5 triệu đồng/người/tháng.
![]() |
Kiểm tra sinh trưởng của cây Đương quy tại vườn dược liệu |
Mơ ước một nhà máy sơ chế
Từ sự thành công của bản thân, anh và gia đình thường xuyên tham gia tuyên truyền, vận động người thân, bạn bè, hàng xóm thay đổi cách nghĩ, cách làm. Anh đến từng nhà hướng dẫn người dân cách chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng, cho hiệu quả kinh tế cao, đồng thời đứng ra nhận bao tiêu sản phẩm dược liệu cho các hộ gia đình.
Vận động được 5 gia đình tham gia trồng Đương quy, năm 2018, anh thành lập HTX Y học bản địa Quyết Tiến. Anh cho biết Đương quy hiện nay được thu mua chủ yếu là Đương quy tươi, nếu sấy khô, mức giá bán sẽ gấp 3 lần.
Tuy nhiên để có được Đương quy dạng sấy cần phải có một nhà máy sơ chế, chế biến hiện đại với 12 bước. Vì vậy ngoài bán sản phẩm thô, anh Nghì ấp ủ dự định mở rộng diện tích hướng đến việc xây dựng dây chuyền sơ chế, chế biến sản phẩm.
Trong nhiều hội nghị của tỉnh, anh đã đề xuất với tỉnh về việc tạo điều kiện xây dựng khu sơ chế ngay tại vùng sản xuất dược liệu của địa phương, nhưng do nhiều yếu tố, đề xuất này chưa được thực hiện. Anh mong muốn tỉnh Hà Giang cũng như huyện Quản Bạ sẽ có thêm những chính sách để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào cây dược liệu ở Quyết Tiến.
“Nếu có một nhà máy sơ chế, chế biến cây dược liệu thì việc mở rộng diện tích cây dược liệu tại Quyết Tiến hoàn toàn có thể làm được. Đó sẽ là cơ hội tốt để nhiều hộ dân thay đổi cuộc sống”, Giám đốc Vàng Thìn Nghì khẳng định.
Với những nỗ lực của bản thân, Vàng Thìn Nghì vinh dự là một trong những điển hình tiên tiến tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm Bác Hồ ra lời kêu gọi thi đua ái quốc được tổ chức tại Hà Nội.
Đặc biệt, anh nhận được nhiều Bằng khen của các cấp, các ngành; là 1 trong 48 cá nhân tiêu biểu trên toàn quốc có thành tích xuất sắc được nhận Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương về việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Hoàng Lê