Báo cáo mới nhất từ 63 tỉnh, thành phố đến 30/6/2016, trong tổng số 20.062 HTX cả nước có 14.365 HTX cần chuyển đổi theo Luật HTX 2012 và đã có 9.189 HTX đã hoàn thành (chiếm 64%), như vậy, toàn quốc còn ít nhất 36% HTX chưa tổ chức lại, bị chậm thời hạn và tiếp tục cần được tư vấn hỗ trợ chuyển đổi.
Cần hình ảnh HTX nổi trội
Trên diễn đàn hội nghị Chủ tịch Liên minh HTX toàn quốc mới đây, nhiều địa phương có băn khoăn giống nhau, khi cho rằng trước thực trạng HTX “yếu toàn thân” như hiện nay, vấn đề cần ưu tiên quan tâm là phải củng cố, xây dựng các HTX hiện có, phải tìm giải pháp khắc phục thực trạng còn nhiều HTX sau chuyển đổi vẫn hoạt động hình thức.
Ông Ngô Thanh Lý - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bình Định, cho biết Tỉnh ủy, UBND tỉnh này chỉ đạo các cấp ngành và Liên minh HTX tỉnh phải xây dựng hình ảnh HTX mạnh hơn. Theo đó, các HTX còn yếu, còn khó khăn có thể tư vấn hợp nhất, sáp nhập lại để có HTX mạnh. Từ hình ảnh HTX mạnh nổi trội đó mới có thực tiễn phát triển mới HTX sang những lĩnh vực liên quan, như thế mạnh của Bình Định là các HTX chế biến thủy hải sản, tiêu thụ nông sản...
Tuy mới là dự thảo, song cả hai kế hoạch dài hạn triển khai Nghị quyết Đại hội V Liên minh HTX Việt Nam về tuyên truyền, về phát triển HTX chưa đề cập sâu rộng việc tiếp tục hỗ trợ cho các HTX chưa làm xong chuyển đổi theo Luật HTX 2012, nhất là lộ trình trước mắt những tháng cuối năm 2016. Đó là điều làm lãnh đạo Liên minh HTX các địa phương sốt ruột.
![]() |
Chủ tịch Võ Kim Cự thăm HTX Tân Cường - HTX điển hình ở Đồng Tháp
Cụ thể, trong mục nội dung “1.3” của dự thảo Kế hoạch tuyên truyền, chỉ đề cập “…phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, tư vấn tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các THT, HTX, Liên hiệp HTX hiện có, bảo đảm (đến năm 2020) thu nhập bình quân của các thành viên, người lao động trong các HTX tăng gấp đôi so với năm 2015”.
Ngoài ra, các nội dung dự thảo của cả hai kế hoạch được xem là chủ lực này chủ yếu bàn và tìm các giải pháp để vận động, phát triển mới THT, HTX và Liên hiệp HTX làm sao đạt chỉ tiêu đã thông qua tại Đại hội V vừa qua.
Tìm bài học qua sơ, tổng kết
Theo ông Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng ban Chính sách và phát triển HTX (Liên minh HTX Việt Nam), Luật HTX 2012 quy định đến hết ngày 30/6/2016 phải xong công tác chuyển đổi HTX. Rõ ràng những HTX bị chậm thời hạn thì phải xử lý buộc chuyển đổi đúng Luật. Hệ thống Liên minh HTX cần tiếp tục hỗ trợ những HTX còn nhu cầu chuyển đổi HTX và có đủ pháp nhân, những HTX ngừng hoạt động thì cho giải thể. Một số Liên hiệp HTX đang tồn tại hình thức cũng buộc giải thể như các HTX.
Ông Phan Nhật Nam - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cho rằng các HTX dưới địa phương có rất nhiều vấn đề khó khăn mà chỉ có tầm Liên minh HTX ở Trung ương mới giải quyết được. Trong đó, vấn đề quan trọng trước mắt cần đánh giá lại tổng thể HTX sau 30/6/2016, cụ thể số HTX chuyển đổi xong, số HTX chưa xong, loại hình HTX nào còn tồn tại nhất, vì sao?
Ông Nam dẫn giải, như ở Bà Rịa - Vũng Tàu có 92 HTX, sau tổ chức lại còn 72 HTX. Như vậy phải xem chi tiết 20 HTX “biến mất” ở lĩnh vực nào, nhất là số 72 HTX còn lại ở ngành nghề nào, khi ấy mới tìm ra điểm mạnh HTX trong tỉnh cần phát huy và cần phải tiếp tục phát triển.
Trở lại với những đề xuất của ông Ngô Thanh Lý, Liên minh HTX Việt Nam trước tiên cần quan tâm sơ kết 3 năm triển khai Luật HTX 2012 và tổng kết 3 năm chuyển đổi HTX theo Luật, đây là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng và cần thiết.
“Có sơ, tổng kết mới thấy hết cái khó trong chỉ đạo và tham mưu, tư vấn hỗ trợ HTX chuyển đổi HTX theo Luật HTX 2012. Đặc biệt, qua tổng kết công tác chuyển đổi HTX, các cấp ngành từ Trung ương đến địa phương phân định được cụ thể cách làm chuyển đổi HTX của toàn quốc, của từng tỉnh và thành phố, thấy rõ hơn vì sao những HTX đến 30/6/2016 không thể chuyển đổi… Từ đó có cơ sở thực tiễn để tìm ra hướng đi, giải pháp triển khai tốt hơn thời gian tới”, ông Lý nói.
Lưu Đoàn