Tại Hội nghị trực tuyến triển khai Nghị định số 98/2018/NĐ-CP của Chính phủ và Quyết định số 461/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển 15.000 hợp tác xã (HTX), liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả và liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ngày 18/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá, khu vực kinh tế tập thể đang có những phát triển khởi sắc, trước đây đóng góp GDP chỉ 4%, giờ đóng góp 5-6%. Hiệu quả này thể hiện bằng số lượng HTX hoạt động có hiệu quả ngày càng tăng, số HTX yếu kém giảm dần. Đây là kết quả đáng mừng.
Nông dân thua thiệt nếu không liên kết
Đối với HTX đang hoạt động có hiệu quả, Phó Thủ tướng yêu cầu Trung ương và địa phương cần tiếp tục củng cố và gia tăng chất lượng các HTX này. Từ nay đến 2020, tạo điều kiện thành lập mới trên 5.200 HTX nông nghiệp trên các lĩnh vực có lợi thế của địa phương. Để đạt được mục tiêu này, nhận thức phải xuất phát từ lãnh đạo các địa phương.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, ở đâu lãnh đạo quan tâm, HTX sẽ phát triển; chỗ nào lơ là không chăm lo HTX không thể phát triển |
"Trong HTX kiểu mới kinh tế hộ, trang trại là mảnh đất phát triển rực rỡ, có liên kết đầu vào, đầu ra để nâng cao giá trị. Hiện nay, điều kiện thị trường đang bất cân sức, thị trường đầu vào (ít người bán, triệu người mua) nhưng đầu ra (người mua hạn chế, người bán hàng triệu). Nếu không liên kết lại với nhau chỉ người nông dân thua thiệt", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Vì vậy, Phó Thủ tướng cho rằng chúng ta phải nhận thức liên kết là tự nguyện của nông dân trên cơ sở lợi ích kinh tế. Tuy nhiên, nhiệm vụ để phát triển HTX là nhiệm vụ bắt buộc của các cấp quản lý.
HTX là đầu mối đưa nông nghiệp lên sản xuất lớn, phát triển bền vững. Do vậy, cần tăng cường liên kết giữa DN, HTX và người nông dân. Ở đâu lãnh đạo quan tâm, HTX sẽ phát triển; chỗ nào lơ là không chăm lo HTX không thể phát triển.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng lưu ý, trước đây, tiêu chí xét nông thôn mới chỉ có mô hình KTTT, giờ muốn công nhận nông thôn mới phải có một HTX đang hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới. Vì vậy, chúng ta cần phải khắc phục tình trạng đưa HTX kiểu mới vào cho được xét là xã nông thôn mới mà vấn đề quan trọng là phải có HTX hoạt động hiệu quả.
"Không chạy theo thành tích, không đưa vào để lấy thành tích nông thôn mới", Phó Thủ tướng yêu cầu.
Nhiều giám đốc HTX phải dùng nhà làm cơ sở
Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, hiện nay khuôn khổ pháp lý để tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã được hoàn thiện như sửa đổi Nghị định 210, ban hành Nghị định 57 về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn... Sắp tới là câu chuyện tổ chức thực hiện thế nào cho hiệu quả.
"Giá trị HTX không chỉ gia tăng mà sứ mệnh HTX là gia tăng giá trị cho hộ nông dân. HTX kiểu cũ đánh giá hiệu quả trên cơ sở HTX, còn HTX kiểu mới giá trị gia tăng của hộ thành viên là quan trọng nhất", Phó Thủ tướng chia sẻ.
Phó Thủ tướng yêu cầu, các địa phương cần hỗ trợ cơ sở hạ tầng, đất đai cho HTX. "Hiện nay, đa phần HTX không có trụ sở. Nhiều đồng chí giám đốc HTX nhưng phải dùng nhà mình làm cơ sở. Trong khi đó, đất đai địa phương còn nhiều chỗ hoạt động thiếu hiệu quả, vấn đề lãnh đạo có quan tâm hỗ trợ cho HTX hay không".
Phó Thủ tướng chỉ đạo, ngoài vốn ngân sách, chương trình mục tiêu quốc gia giờ phải có chương trình tín dụng cho HTX, DN đầu tư vào nông nghiệp, phát triển chuỗi giá trị...
Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu, cần phải tăng cường năng lực quản lý nhà nước, tránh tình trạng ở nhiều địa phương, chỗ là Bộ KH&ĐT, chỗ là ngành nông nghiệp, chỗ không ai quan tâm.
Cùng với đó, tăng cường chế độ thông tin, báo cáo, tổng kết. HTX hoạt động tốt nên cần tôn vinh, khen thưởng, biểu dương.
Lê Thúy