OCOP là viết tắt tiếng Anh của Chương trình Mỗi xã, phường một sản phẩm (One commune one product).
Theo Ths.Ngô Tất Thắng - Phó trưởng Ban chuyên trách Ban điều hành OCOP Quảng Ninh: Mục tiêu của OCOP nhằm thực hiện phát triển các hình thức tổ chức SX-KD (DN, HTX, THT) để sản xuất các sản phẩm, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa bàn xã, phường, thị trấn góp phần tái cơ cấu nền kinh tế Quảng Ninh theo hướng phát triển nội sinh và gia tăng giá trị.
Nền tảng phát triển OCOP
Với khung pháp lý về HTX đầy đủ, thông thoáng đã được ban hành, Chương trình OCOP tập trung vào khuyến khích phát triển sản phẩm, dịch vụ OCOP thông qua tổ chức HTX có vai trò và ý nghĩa về mặt thực tiễn. HTX là một tổ chức để thu hút vốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, địa bàn nông thôn bằng các mối quan hệ của các thành viên không hạn chế về địa bàn và pháp nhân.
Các thành viên là cá nhân, hộ gia đình ở địa bàn nông thôn dễ dàng mời gọi đối tác là họ hàng, bạn bè, pháp nhân ở ngoài xã, ngoài huyện, ngoài tỉnh góp vốn hợp tác sản xuất kinh doanh, đồng thời dễ thực hiện việc phân phối, lưu thông sản phẩm ra ngoài địa bàn nông thôn.
HTX tại các địa bàn sẽ thu hút và giải quyết được lực lượng lao động tại chỗ (nhất là vùng nông thôn) thông qua việc tổ chức sản xuất sản phẩm, dịch vụ OCOP, cụ thể đã được Chương trình OCOP chấp thuận bằng sự hợp tác sản xuất của chính các thành viên là cá nhân, nhất là hộ gia đình trong HTX.
Với chương trình OCOP, HTX vừa trở thành chủ nhân công nghệ, vừa sở hữu nhãn hiệu hàng hóa và tổ chức sản xuất sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị.
Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đã quy hoạch 17 vùng sản xuất hàng hóa nông nghiệp tập trung cấp tỉnh và quy hoạch sản xuất của từng huyện, xã.
Ông Nguyễn Văn Nghi - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Quảng Ninh, cho biết: HTX trong OCOP lập các quy hoạch chi tiết, đề xuất các dự án sản xuất cụ thể và đã được phê duyệt đi vào sản xuất, như ở Đông Triều có: HTX chất lượng cao Hoa Phong, HTX Dược liệu xanh Đông Triều; ở Hoành Bồ có: HTX Mật ong Thống Nhất, HTX Nông dược xanh Tinh hoa, HTX Quế Sơn, HTX Tín Phát; ở Vân Đồn có: HTX cam Vạn Yên, HTX Làng Vân; Tiên Yên: HTX chăn nuôi vịt Đồng Tiến; ở Móng Cái: HTX Thái An...
OCOP đã mang lại hiệu quả tích cực
Kết quả sau 3 năm triển khai chương trình OCOP (tính đến 20/9/2016), toàn tỉnh Quảng Ninh hiện có 120 đơn vị tổ chức, các nhân sản xuất tham gia Chương trình OCOP (33 DN, 36 HTX, 51 THT). Phần lớn các mô hình kinh tế này bước đầu phát huy hiệu quả, tạo sự liên kết chặt chẽ giữa sản xuất sản phẩm, dịch vụ OCOP. Cụ thể, chương trình OCOP chấp thuận sự hợp tác sản xuất của chính các thành viên trong HTX (thu hút được 1.220 lao động trực tiếp tham gia sản xuất với số vốn hoạt động hơn 133,7 tỷ đồng, doanh thu bán sản phẩm OCOP 256 tỷ đồng…).
Tham dự hội nghị, hầu hết đại diện các HTX, chính quyền địa phương đều đánh giá rất cao hoạt động của các HTX kiểu mới gắn với Chương trình OCOP. Ông Đặng Đình Sách - Phó Chủ tịch UBND Tp.Uông Bí, cho biết: Với danh mục 16 sản phẩm OCOP hiện có trên địa bàn gắn với tên tuổi nhiều HTX, như HTX thảo dược Yên Tử, HTX vải chín sớm Phương Nam, HTX Hương Việt chuyên sản xuất tiêu thụ rau an toàn… Uông Bí đang tiếp tục tuyên truyền vận động thành lập thêm các HTX kiểu mới gắn liền với phát triển các sản phẩm OCOP.
Còn ông Đỗ Xuân Trường - đại diện huyện Bình Liêu, chia sẻ: Từ khi thực hiện chương trình này, một số sản phẩm thế mạnh phù hợp với điều kiện của địa phương đã trở thành sản phẩm hàng hóa được nhiều người biết đến.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Mạnh Cường ghi nhận và đánh giá cao những kết quả tích cực mà Liên minh HTX tỉnh và hội viên của mình đã đạt được trong thời gian qua. Đồng thời, đề nghị Liên minh HTX tỉnh tiếp tục phát huy vai trò, nhiệm vụ được giao: Sâu sát với cơ sở; kiên trì, tích cực tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, tham mưu kịp thời cho UBND tỉnh Quảng Ninh các vấn đề liên quan đến phát triển KTHT; phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, đoàn thể để huy động sự vào cuộc của cả hệ thống; làm tốt công tác tư vấn hỗ trợ HTX trong mọi lĩnh vực; tiếp tục mở rộng mô hình HTX kiểu mới…
Thanh Vân - Vũ Trang