Nhớ lại chuyến đi tại tỉnh Đồng Tháp cách đây không lâu, vào sáng sớm, trước khi hoàn tất mọi việc, Đoàn công tác của Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam do Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo dẫn đầu đã đến thăm khu di tích lịch sử phần mộ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc trên đường Phạm Hữu Lầu, thuộc phường 4, Tp. Cao Lãnh.
Một anh bạn đang làm ở Liên minh HTX tỉnh Đồng Tháp cho biết, người dân Đồng Tháp rất hãnh diện khi có cơ hội thường xuyên được viếng thăm phần mộ để tỏ lòng biết ơn, tôn kính cụ thân sinh Bác Hồ và hiểu thêm về cuộc đời thanh bạch, làm thầy thuốc giúp dân nghèo của cụ.
 |
|
Đoàn công tác Liên minh HTX Việt Nam viếng mộ cụ thân sinh Bác Hồ |
Trong sổ lưu niệm tại khu di tích, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo có ghi: "Đoàn công tác của Liên minh HTX Việt Nam xin kính cẩn thắp hương tưởng nhớ công lao to lớn của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc – sĩ phu yêu nước, người đã sinh thành Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, làm rạng rỡ non sông Việt Nam. Chúng tôi xin mãi mãi tưởng nhớ cụ".
Chúng tôi cũng như rất đông du khách trong và ngoài nước đã được nghe cô hướng dẫn viên kể lại tỉ mỉ về một chặng đường lịch sử cách mạng vẻ vang ở Đồng Tháp và về quãng thời gian sinh sống, gắn bó máu thịt với người dân địa phương của cụ Nguyễn Sinh Sắc, cũng như tình cảm sâu sắc của nhân dân miền Nam nói chung với Bác Hồ kính yêu.
Lại thoáng nghĩ, thật tự hào vô cùng, không chỉ ở Đồng Tháp mà tại nhiều địa phương của miền Nam luôn có hình ảnh thân thương của Bác kề bên, từ khu di tích phần mộ cụ thân sinh Bác cho đến những đền thờ Bác được người dân dựng lên từ trước ngày Giải phóng năm 1975 cho đến nay.
Qua tìm hiểu, tại các tỉnh, thành Nam bộ – đặc biệt là ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), khi Bác mất vào năm 1969, nhân dân đã để tang và làm lễ truy điệu, lập bàn thờ, xây dựng đền thờ, phủ thờ Bác Hồ.
Các đền thờ, phủ thờ Bác Hồ đã được chính quyền địa phương và nhân dân gìn giữ đến nay, được trùng tu nâng cấp, xây mới ngày một khang trang hơn và trở thành di tích lịch sử của địa phương, trong đó có một số đền thờ đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia.
Điển hình như Cà Mau là địa phương có nhiều đền thờ, phủ thờ Bác nhất. Vào năm 1972, số đền thờ, phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh được lập sau ngày Người mất lên đến trên 20.
Ngoài nhà sàn Bác Hồ đặt trong Công viên văn hóa Tp. Cà Mau mới xây dựng gần đây theo mô hình nhà sàn của Bác tại Thủ đô Hà Nội, hầu hết các đền thờ khác đều xây cất trong chiến tranh ác liệt, dưới bom đạn của kẻ thù. Đặc biệt, có 8 ngôi đền hoàn thành ngay trong năm Bác mất (1969).
 |
|
Các em học sinh dâng hoa lên bàn thờ Bác ở Bạc Liêu |
Còn ở Bạc Liêu, đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh bên bờ sông Bà Chăng, thuộc ấp Bà Chăng A, xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi, cách trung tâm tỉnh khoảng 18km theo Quốc lộ 1A về hướng Bắc. Đền được xây dựng vào tháng 3/1970, khánh thành ngày 19/5/1972.
Trong chiến tranh, đền thờ nhiều lần bị bom đạn tàn phá, nhiều đồng bào, cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh để bảo vệ đền thờ. Đền được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1998.
Đây được xem là địa chỉ đỏ, nơi hành hương về nguồn của nhân dân địa phương và du khách gần xa. Hằng năm, đền thờ là nơi tổ chức các hoạt động kỷ niệm nhân ngày sinh của Bác, ngày Bác mất, nhiều đoàn viên thanh niên của huyện và tỉnh thường xuyên tổ chức về thăm đền thờ, tổ chức sinh hoạt Đoàn, Đội và các loại hình sinh hoạt văn hóa khác.
Khuôn viên đền rộng hơn 6.000 m2. Phía sau đền có nhà trưng bày với khoảng trên 300 tài liệu, hiện vật và hình ảnh về cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh và quân dân xã Châu Thới chiến đấu bảo vệ đền thờ Bác.
Phía trước đền thờ, nhìn từ nhà trưng bày, có hai bức phù điêu kích thước 3 x 11m. Giữa trung tâm nhà trưng bày có tháp sen cao 4m. Khu di tích còn có hoa viên và hội trường để chiếu phim tài liệu giới thiệu với du khách khái quát về lịch sử chiến đấu, xây dựng và bảo vệ đền của quân và dân Châu Thới.
Mỗi khi đi công tác ở các tỉnh ĐBSCL, chúng tôi lại đến thăm viếng các đền thờ Bác. Riêng ở Tp.HCM, vào những ngày kỷ niệm Giải phóng miền Nam, người dân và các em sinh viên, học sinh lại quây quần về Bến Nhà Rồng nằm bên sông Sài Gòn – nơi Bác ra đi tìm đường cứu nước năm 1911 và là địa điểm trưng bày rất nhiều hiện vật về cuộc đời hoạt động của Người.
Còn khi ra miền Nam Trung bộ, đến tỉnh Bình Thuận, chúng tôi có dịp đi thăm trường Dục Thanh tọa lạc ở làng Thành Đức, nay là số 39 đường Trưng Nhị, nằm kề bên bờ sông Cà Ty xinh đẹp hiền hòa của Tp. Phan Thiết. Đây là nơi thầy giáo Nguyễn Tất Thành (Bác Hồ) đã dừng chân dạy học trước khi vào Sài Gòn để ra nước ngoài tìm đường cứu nước.
Ngôi trường cổ cho đến nay vẫn được giữ nguyên vẹn với kiến trúc, nội ngoại thất xưa. Chúng tôi kính cẩn đặt từng bước chân vào lớp học dưới mái trường cổ kính đã hơn 100 năm tuổi mà trong lòng bồi hồi cảm xúc về nơi mà Người giảng dạy khi xưa.
Đó là lớp học với mái ngói rêu phong được bao bọc bởi 4 bức tường gỗ giản dị. Trong lớp có 21 bộ bàn ghế của học sinh được bố trí thành 3 dãy ngăn nắp, 2 cái bảng đen phía hai bên lớp học và bộ bàn ghế của giáo viên, nơi Bác từng ngồi giảng bài.
Chúng tôi như muốn được ngồi thật lâu trong những dãy bàn ghế của lớp học trường Dục Thanh khi xưa để như được nhìn thấy Bác đang dạy dỗ. Nhiều du khách không khỏi xúc động khi được ngắm nhìn những hiện vật đang được lưu giữ như: bộ trường kỷ Bác ngồi, bộ ván gỗ Bác ngủ mỗi đêm, chiếc án thư, chiếc tủ đứng Bác để tư trang cá nhân, tráp văn thư, nghiên mài mực, 3 cái ly nhỏ, 1 cái khay.
Tất cả đều cũ kỹ nhưng được cất giữ, bảo quản tốt. Đó là những kỷ vật thiêng liêng gắn liền với thời gian và lịch sử của những ngày dạy học ngắn ngủi ở Phan Thiết của thầy giáo Nguyễn Tất Thành.
Với người dân miền Nam, họ luôn có Bác trong tim, cũng như Bác luôn dành cho miền Nam ruột thịt những tình cảm sâu nặng. Nỗi trăn trở về miền Nam, về ngày nước nhà hoàn toàn giải phóng luôn canh cánh bên Bác.
Không phụ công mong mỏi của Người, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, quân và dân ta đã giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Mỗi lần kỷ niệm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, có dịp đi thăm các khu di tích và đền thờ Bác, càng hun đúc tình cảm thiêng liêng của thế hệ trẻ chúng tôi với vị cha già dân tộc.
Thanh Nguyễn
