Theo số liệu thống kê từ các quận huyện và Liên minh HTX Tp. HCM, thành phố hiện có 520 HTX và 8 Liên hiệp HTX. Trong đó có 391 HTX và 4 Liên hiệp HTX đang hoạt động, 129 HTX và 4 Liên hiệp HTX ngừng hoạt động.
HTX nông nghiệp còn nhỏ
Ở Tp.HCM, tính về số lượng mạnh nhất là HTX các ngành vận tải (220 HTX), thương mại dịch vụ (113 HTX), công nghiệp làng nghề (79 HTX)… Riêng loại hình HTX nông lâm ngư nghiệp còn nhỏ bé đứng thứ tư với 79 HTX và 1 Liên hiệp HTX, nhưng hiện chỉ có 39 HTX đang hoạt động, trong đó có 6 HTX thành lập mới năm 2016.
Khảo sát năm 2016 cho thấy, toàn bộ 39 HTX nông nghiệp của thành phố đã hoàn thành chuyển đổi theo Luật HTX 2012, thu hút được 1.487 thành viên. Số HTX này năm gần nhất có tổng vốn điều lệ 92,363 tỷ đồng, doanh thu 249 tỷ đồng, tổng lãi 1,5 tỷ đồng… Trong đó, có 3 HTX thua lỗ là HTX Hưng Điền, HTX Thuận Yến và HTX Nhạn Trắng.
Theo đánh giá của Liên minh HTX Thành phố, do ảnh hưởng đô thị hóa nhanh, đất đai canh tác giảm, thời tiết không thuận lợi, một số HTX phải ngưng hoạt động hoặc giải thể.
Song, cũng trong điều kiện đó, vẫn có nhiều HTX kịp thời tổ chức lại để nhanh chóng thích nghi thị trường và đã chủ động liên kết hình thành các HTX nông nghiệp đa ngành, kinh doanh tổng hợp, tập trung nhất vào cung cấp dịch vụ đầu vào cây con giống, vật tư, chuyển giao KH-KT…, bao tiêu sản phẩm đầu ra cho HTX, thành viên.
|
Gian hàng trưng bày sản phẩm HTX Nông nghiệp Phước An, huyện Bình Chánh
Thông qua các hội nghị kết nối cung với cầu, sản xuất với tiêu thụ do Thành phố tổ chức, các HTX này hình thành bước đầu chuỗi liên kết HTX nông nghiệp với HTX thương mại, siêu thị để thúc đẩy dịch vụ bao tiêu nông sản cho nông dân. Hiện nay có 56/58 xã toàn Thành phố có tổ hợp tác (THT), HTX và quỹ TDND hoạt động hiệu quả, có 10 HTX được cấp chứng chỉ VietGap, 7 HTX được hỗ trợ chuyển giao mô hình sản xuất công nghệ cao.
Từ thực tế, Liên minh HTX Thành phố đề xuất 7 HTX nông nghiệp tiên tiến, hiện đại, bao gồm: HTX chăn nuôi bò sữa Tân Thông Hội, HTX chăn nuôi heo an toàn Tiên Phong (huyện Củ Chi), HTX Phước An (huyện Bình Chánh), HTX Mai Hoa (huyện Hóc Môn), HTX Hiệp Thành (huyện Nhà Bè) và HTX nuôi trồng thủy sản Cần Giờ (huyện Cần Giờ).
HTX nông nghiệp khó và thuận
Bà Lê Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Liên minh HTX Tp.HCM, cho rằng, năm 2016 tạo làn gió thành công mới cho khu vực HTX và nâng cao vị thế hệ thống Liên minh HTX trên cả nước. Ở Tp.HCM lần đầu tiên thành lập mới được 50 HTX. Riêng lĩnh vực nông nghiệp Thành phố áp dụng mức hỗ trợ phát triển mới HTX rất cao (100 triệu đồng/HTX) nên trong năm ra đời 1 Liên hiệp HTX và 6 HTX nông nghiệp.
Qua thực tế tổ chức lại HTX theo Luật HTX 2012, ở Tp.HCM vẫn còn tồn tại một bộ phận HTX nông nghiệp hoạt động yếu kém, cầm chừng, vốn điều lệ tăng chậm, tăng trưởng còn thấp và còn có những HTX hoạt động theo mô hình kiểu cũ, nhỏ lẻ và manh mún. Trong khi đó, công tác quản lý nhà nước về HTX hiện chưa có sự phân công rạch ròi và còn thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.
Đáng lo ngại hơn, so với các DN, việc HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ vào sản xuất kinh doanh còn hạn chế. Việc liên kết giữa các HTX với nhau chưa chặt chẽ, vẫn xảy ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. Việc phát triển các mô hình HTX liên doanh với các tổ chức, DN bên ngoài còn hạn chế, sự gắn kết giữa công nghiệp và dịch vụ nông nghiệp chưa bền vững.
Tp.HCM đang chủ trương xây dựng 8 HTX nông nghiệp hiện đại, chủ yếu chăn nuôi gà, heo, hoa lan và rau an toàn, trong đó có HTX quản lý tới 40 trang trại và 2.000 heo nái, có HTX mỗi ngày đưa 20 tấn rau an toàn ra thị trường…
Theo bà Lê Thị Hoàng Yến, bởi ở Tp.HCM các HTX nông nghiệp còn ít và yếu, hiện đang khó nhất về nguồn nhân lực, vốn và phương án hoạt động, thế nên loại hình HTX này được Thành phố đặc biệt quan tâm ra nhiều chính sách rất lớn hỗ trợ củng cố và phát triển mới.
Cụ thể như hiện nay, Thành phố hỗ trợ thông qua Liên minh 100% kinh phí đào tạo dài hạn, hỗ trợ 100% lãi suất cho các HTX vay vốn 200 tỷ đồng, giao Liên minh và Ngân hàng Nhà nước tổng hợp từng tháng, kịp thời đáp ứng nhu cầu cho vay phát triển các HTX nông nghiệp với mức hỗ trợ 100% lãi suất…
Lưu Đoàn
