Đưa khu vực KTTT, HTX phát triển nhanh và bền vững
Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh. |
Nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Bắc Giang và Liên minh HTX Việt Nam, trong 5 năm qua, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã đưa kinh tế tập thể (KTTT), HTX trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả, thành tích nổi bật, phát triển khá toàn diện, cả về số lượng và chất lượng.
Toàn tỉnh hiện có 775 HTX và hơn 800 tổ hợp tác, trong đó lĩnh vực nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, bình quân hàng năm thành lập mới 76 HTX, thu hút hơn 35 nghìn thành viên. Tỷ lệ HTX xếp loại khá chiếm 35,2%, có năng lực quản trị và khả năng huy động nguồn lực từ thị trường, cung cấp ngày càng nhiều dịch vụ đầu vào và đầu ra có chất lượng, tạo được lòng tin của các thành viên.
Nhiệm kỳ qua, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã cùng với hệ thống Liên minh HTX Việt Nam phát huy vai trò nòng cốt trong phát triển KTTT, HTX; làm tốt chức năng, nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước, cấp ủy chính quyền địa phương giao về tham mưu chính sách và kế hoạch phát triển KTTT, HTX. Tuyên truyền góp phần nâng cao nhận thức của xã hội và hệ thống chính trị; tư vấn, hỗ trợ, cung cấp các dịch vụ công về đào tạo, công nghệ, thương mại, vốn tín dụng; xây dựng mô hình sản xuất gắn với chuỗi giá trị cho khu vực KTTT, HTX.
Mặc dù đã đạt được những kết quả ấn tượng trong nhiệm kỳ vừa qua, nhưng khu vực KTTT, HTX ở Bắc Giang vẫn chưa phát huy hết tiềm năng. Quy mô còn nhỏ, hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cao, đóng góp vào ngân sách của tỉnh còn khiêm tốn. Số HTX có năng lực cạnh tranh chưa nhiều, HTX tham gia vào chuỗi liên kết còn ít, chưa thực sự hiệu quả,...
Đặc biệt trong bối cảnh Bắc Giang đang nổi lên là điểm sáng về phát triển kinh tế và thu hút đầu tư. Mục tiêu của Bắc Giang là đưa tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Do đó, Liên minh HTX tỉnh cần phát huy mọi tiềm năng, thế mạnh, đưa khu vực KTTT, HTX của tỉnh phát triển nhanh, bền vững, toàn diện, đóng góp tích cực để đạt được mục tiêu chung của tỉnh.
Liên minh HTX tỉnh cần đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển KTTT, HTX nhiệm kỳ 2020-2025 có tính khả thi cao, thể hiện khát vọng, sự bứt phá. Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang cần coi việc củng cố, đổi mới tổ chức và hoạt động, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên là một khâu đột phá. Xây dựng Liên minh HTX tỉnh vững mạnh, liên kết và thống nhất chặt chẽ tổ chức bộ máy với hệ thống Liên minh HTX Việt Nam. Thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, thu hút hầu hết các HTX, liên hiệp HTX, tổ hợp tác là thành viên của Liên minh HTX tỉnh. Tích cực tham gia xây dựng, phản biện chính sách và pháp luật phát triển KTTT, HTX.
Phát triển KTTT, HTX là để tăng thu nhập cho thành viên, nâng cao đời sống thành viên, đây là đích chúng ta hướng đến. Vì vậy, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang cần nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ công, đáp ứng nhu cầu của khu vực KTTT, HTX, lấy nhu cầu phát triển của khu vực KTTT làm cơ sở hoạt động; đẩy mạnh xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị; đưa KTTT, HTX phát triển nhanh và bền vững.
Hiện nay, lãnh đạo tỉnh Bắc Giang rất quan tâm đến khu vực KTTT, HTX và hoạt động của Liên minh HTX tỉnh. Đây vừa là thuận lợi, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức đối với đội ngũ cán bộ Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang, đòi hỏi Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang phải có chương trình hành động cụ thể nhằm tạo điều kiện cho khu vực KTTT, HTX của tỉnh phát triển.
Bắc Giang cũng vinh dự là địa phương có nhiều thế hệ lãnh đạo cấp cao của Liên minh HTX Việt Nam qua các thời kỳ. Đồng thời cũng là tỉnh có nhiều kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phát triển KTTT, HTX. Liên minh HTX tỉnh cần tận dụng lợi thế và phát huy truyền thống vẻ vang đó trong hoạt động, tiếp tục đoàn kết, sáng tạo, hăng hái thi đua, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong nhiệm kỳ mới này.
Ông Nguyễn Đức Hiền, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang. |
Với tinh thần “Hợp tác - Đổi mới - Phát triển - Hiệu quả”, Đại hội đại biểu Liên minh hợp tác xã (LMHTX) tỉnh Bắc Giang lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025 được kỳ vọng sẽ tạo ra sự bứt phá mới để dẫn dắt khu vực KTHT, HTX tỉnh phát triển. Trước thềm Đại hội, ông Nguyễn Đức Hiền, Chủ tịch LMHTX tỉnh Bắc Giang đã có cuộc trao đổi với TBKD xung quanh nội dung này.
Ông Nguyễn Đức Hiền cho biết, nhiệm kỳ vừa qua, KTTT, HTX tỉnh Bắc Giang gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, dưới sự quan tâm, tạo điều kiện và chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và định hướng của Liên minh HTX Việt Nam đã thay đổi cả về nhận thức và hành động, giúp KTTT, HTX trên địa bàn từng bước vượt qua khó khăn và có bước phát triển ấn tượng, đạt được nhiều kết quả tốt.
Được biết trong nhiệm kỳ vừa qua, dù còn nhiều khó khăn, song khu vực KTTT, HTX tỉnh Bắc Giang đã từng bước khẳng định vai trò trong phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Ông có thể cho biết động lực nào đã làm nên "sức bật" đó?
Tôi muốn nói đến tinh thần đoàn kết và sự quyết tâm của cả bộ máy từ trên xuống dưới. Đây có thể coi là một trong những động lực quan trọng để Liên minh HTX tỉnh hoàn thành các nhiệm vụ của Đại hội V đề ra.
Tôi còn nhớ, ngay sau Đại hội V, nhiệm kỳ 2016-2020, Liên minh HTX tỉnh đã bắt tay vào thực hiện các Nghị quyết Đại hội. Nhất là sau khi chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, số lượng các HTX thành lập mới tăng dần trong các năm và hoạt động tương đối đồng đều trên các lĩnh vực. Có lẽ, con số HTX thành lập mới đạt bình quân 80 HTX/năm, đạt 204% so với kế hoạch mà Ban chỉ đạo phát triển KTTT của tỉnh đề ra cho đến năm 2020 đã phần nào nói lên những nỗ lực của chúng tôi. Về chất lượng và quy mô, các HTX đều phát triển và mở rộng. Vốn điều lệ bình quân mỗi HTX đạt 3 tỷ, tăng 2 tỷ so với năm 2013.
Đặc biệt giai đoạn 2016-2019 bình quân 1 năm có gần 100 HTX được thành lập. Hoạt động của các HTX đa dạng về ngành nghề, lĩnh vực, một số liên hiệp HTX được thành lập để tạo liên kết và mở rộng quy mô sản xuất theo hướng tập trung, quy mô lớn, chuyên canh.
Doanh thu bình quân mỗi HTX đạt 2,6 tỷ, cao hơn 1,7 tỷ so với năm 2013. Thu nhập người lao động thường xuyên đạt trung bình 60 triệu/năm. Số lượng HTX hoạt động đạt hiệu quả chiếm khoảng 76,4%, cao hơn 26% so với kế hoạch đặt ra. Hoạt động của các HTX đa dạng về loại hình, phong phú về lĩnh vực và thích ứng hơn với kinh tế thị trường.
Đáng nói, các HTX nông nghiệp đã có sự gắn kết với các nhiệm vụ về phát triển nông nghiệp, nông thôn và quan tâm đến ứng dụng khoa học kỹ thuật, liên kết chuỗi trong sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, nhiệm kỳ vừa rồi các HTX đã làm tốt việc gắn kết các hoạt động của các HTX và thành viên trong việc nâng cao thu nhập. Nhiều cán bộ HTX đã trẻ hóa, năng động, đáp ứng tốt yêu cầu về chuyên môn, công tác lãnh đạo.
Các HTX đã góp phần tích cực vào việc sản xuất nông nghiệp hàng hoá, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn của tỉnh. Chẳng hạn ở lĩnh vực nông nghiệp, phải kể đến các HTX tiêu biểu như: HTX nông nghiệp Tân Hưng, HTX phụ nữ khởi nghiệp nông nghiệp Từ Tâm (Lạng Giang); HTX nông nghiệp Đồng Tâm 3 (Hiệp Hòa); HTX dịch vụ tổng hợp và sản xuất nông nghiệp Lúa Vàng, HTX rau sạch Yên Dũng (Yên Dũng); HTX nông nghiệp sản xuất và kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hồng Xuân (Lục Ngạn)…
Hay như trong lĩnh vực công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, xây dựng, điển hình một số HTX như: HTX Vân Hương, HTX Bình Minh (Việt Yên); HTX bánh đa Kế, HTX mộc Bãi Ổi (TP Bắc Giang); HTX sản xuất và tiêu thụ mỳ Chũ Thuận Hương (Lục Ngạn)...
Nói đi cũng phải nói lại, mặc dù chúng tôi đã làm được một số việc để khẳng định vai trò của khu vực KTHT, HTX trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, trên thực tế hoạt động KTTT, HTX trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều HTX quy mô còn nhỏ lẻ, manh mún, năng lực của nhiều HTX còn hạn chế. Khả năng huy động và đáp ứng điều kiện của các HTX về vay vốn còn hạn chế.
Đặc biệt, trong hai năm 2019 và 2020 liên tục diễn ra các dịch bệnh (dịch tả lợn Châu phi, COVID-19) có tác động lớn đến các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ, trong đó có các HTX. Trong quý 1, 2/2020 đã có một số HTX tạm ngừng sản xuất do không có nguyên liệu, các đơn hàng không xuất được, lương công nhân lao động chậm trả, nghỉ việc, không có nguồn trả nợ vốn, lãi vay
Khó khăn thứ hai nữa là trụ sở, nhà xưởng và các công trình phụ trợ khác để phục vụ hoạt động cho HTX. Hiện nay Bắc Giang có hơn 750 HTX thì số HTX có trụ sở không nhiều. Ngoài ra khó khăn nữa đối với HTX nông nghiệp thì tư liệu sản xuất là đất đai do hậu quả giai đoạn trước khi giao đất để lại nên rất manh mún nên rất khó khăn cho phát triển các HTX.
Đây cũng là những điều mà chúng tôi còn trăn trở và suy nghĩ nhiều. Có lẽ, thời gian tới chúng tôi sẽ phải tập trung đẩy mạnh giải quyết những "điểm nghẽn" trên để khu vực KTHT, HTX của Bắc Giang thực sự phát triển bền vững và hiêụ quả.
Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với các cơ quan liên quan để hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn đó như thế nào, thưa ông?
Trong những lần tham dự các cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh, Liên minh HTX Việt Nam... chúng tôi đã có những báo cáo, đề xuất bằng văn bản để đề nghị lên các bộ, ngành, Chính phủ có sự điều chỉnh phù hợp.
Chúng tôi cũng đẩy mạnh tham mưu cho UBND tỉnh để bảo vệ quyền lợi cho các HTX. Ví dụ về vay vốn các ngân hàng thương mại thì chúng tôi đã đề nghị với UBND tỉnh chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước để xem xét, tạo điều kiện cho HTX được vay vốn. Chúng tôi phối hợp rất chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước. Những trường hợp có nhu cầu vay thì Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại xuống tận nơi để xác minh và xác định nhu cầu vốn và tạo điều kiện hết sức.
Tuy nhiên, mới chỉ tháo gỡ ban đầu thôi, vì nhiều trường hợp có nhu cầu nhưng không có đủ điều kiện thế chấp để vay ngân hàng nên không thể thực hiện được.
Với những vấn đề kể trên, chắc chắn nhiệm kỳ 2020 - 2025, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang sẽ còn rất nhiều việc phải làm để đưa khu vực KTTT, HTX phát triển nhanh và bền vững, thưa ông?
Đúng vậy! Nhiệm kỳ VI, 2020-2025, chúng tôi xác định sẽ phải tập trung cao độ để khẳng định vai trò, vị thế của khu vực KTHT, HTX trong phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Chính vì vậy, chúng tôi đặt ra một số chỉ tiêu, chẳng hạn mỗi năm thành lập mới từ 50 HTX trong các lĩnh vực; củng cố hoạt động của các liên hiệp HTX, phấn đấu thành lập từ 2-3 Liên hiệp HTX. Mỗi năm tăng số HTX hoạt động hiệu quả lên 5%, hàng năm phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố xây dựng ít nhất 3-5 mô hình HTX kiểu mới, sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực của địa phương.
Đến cuối nhiệm kỳ tối thiểu có khoảng 50% HTX nông nghiệp liên kết với doanh nghiệp; 100% cán bộ chủ chốt HTX tham gia ít nhất 1 khóa tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý, chuyên môn nghiệp vụ. Mỗi năm có ít nhất 30 đơn vị tham gia thành viên Liên minh HTX trở lên; 20 lượt HTX được hỗ trợ tham gia xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; 250 lượt dự án là các HTX, thành viên HTX được vay vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX và đề xuất UBND tỉnh nâng vốn quỹ hỗ trợ phát triển HTX lên 30 tỷ đồng, tạo điều kiện cho các HTX, thành viên HTX tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ của tỉnh.
Chúng tôi tin tưởng rằng, sự chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự hướng dẫn sát sao của Liên minh HTX Việt Nam, sự đoàn kết một lòng giữa các Ủy viên Ban chấp hành của LMHTX tỉnh với các thành viên trong nhiệm kỳ tới sẽ tạo nên sức mạnh tổng hợp, đưa KTTT, HTX tỉnh Bắc Giang phát triển nhanh và bền vững.
Xin cảm ơn ông!
Nhân sự Đại hội là vấn đề đặc biệt quan trọng
Lựa chọn người có tài, đức để dẫn dắt các HTX
Bà Dương Thị Luyện, Giám đốc HTX măng lục trúc Lâm Sinh Ngọc Châu, huyện Tân Yên. |
Chúng tôi sẽ lựa chọn những người có đủ trình độ, đủ năng lực, đủ tài, đủ đức và nói thật là có đủ cả về điều kiện kinh tế để bầu vào Ban chấp hành Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang khóa VI, nhiệm kỳ 2020-2025. Có như vậy, họ mới toàn tâm, toàn ý cống hiến sức lực, tài năng của mình dẫn dắt cho khu vực kinh tế tập thể (KTTT), HTX ngày càng phát triển.
Thứ hai là có đủ trình độ văn hóa và có uy tín trong HTX hoặc Liên minh HTX và chính quyền địa phương. Nếu như đã chọn được người đủ tài, đủ đức thì việc dẫn dắt KTTT, HTX phát triển nhanh trong thời gian tới là tất yếu. Liên minh HTX tỉnh muốn phát triển mạnh thì phải có Ban chấp hành giỏi để lãnh đạo, qua đó sẽ dẫn dắt các HTX phát triển hơn nữa.
Các HTX có phát triển thì mới chung sức với Liên minh HTX tỉnh để làm được nhiều việc cho bà con nông dân, giúp nông dân ngày càng nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống. Ví dụ các đồng chí giỏi trong xây dựng các mối quan hệ với chính quyền, với các doanh nghiệp và người dân sẽ giúp cho chúng tôi thuê đất, thuê văn phòng, mở các lớp tập huấn về khoa học kỹ thuật…
Bên cạnh đó là giúp chúng tôi kết nối tiêu thụ sản phẩm ra ngoài thị trường, bao tiêu đầu ra để bà con yên tâm sản xuất.
Cơ cấu thành phần trong Ban chấp hành đã khẳng định vai trò của KTTT
Ông Đặng Đình Bình, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX cơ khí Lạng Giang, huyện Lạng Giang. |
Tỉnh Bắc Giang được sự quan tâm đặc biệt của cấp ủy, chính quyền địa phương, nên ngay khi xây dựng Đề án nhân sự Ban chấp hành Liên minh HTX nhiệm kỳ này, tôi thấy có sự thay đổi rất lớn.
Ví dụ trong nhiệm kỳ trước thì ở cấp huyện, các đồng chí là trưởng phòng chuyên môn tham gia Ban chấp hành, nhưng ở nhiệm kỳ 2020-2025 thì tất các các đồng chí tham gia Ban chấp hành Liên minh HTX tỉnh phải là Phó Chủ tịch UBND huyện. Và ở các Sở thì đã tăng thêm số lượng các tổ chức cũng như các sở, ban, ngành của tỉnh để tham gia Ban chấp hành.
Tôi thấy là sau khi có Ban chỉ đạo phát triển KTTT của tỉnh thì sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở đối với KTTT, HTX rất chu đáo, đồng thời cũng giúp cho Liên minh HTX tỉnh thể hiện rõ vai trò trong các đoàn thể chính trị xã hội và với chính quyền địa phương, đồng thời các hoạt động hỗ trợ cho các HTX ngày càng tốt hơn.
Tôi hy vọng trong nhiệm kỳ 2020-2025, vai trò, vị trí của KTTT, HTX sẽ được khẳng định và tốt hơn trong thời gian tới.
Giúp các HTX học tập kinh nghiệm từ các mô hình hay, HTX tiêu biểu
Ông Phan Tuấn Anh, Phó Giám đốc HTX Hằng Anh. |
Trong kỳ Đại hội này, chúng tôi kỳ vọng, mong muốn Ban chấp hành Liên minh HTX tỉnh cần quan tâm nhiều hơn nữa đến sự phát triển của các sản phẩm cũng như sự phát triển chung của các HTX.
Chúng tôi rất mong Ban chấp hành, Thường trực Liên minh HTX tỉnh trong nhiệm kỳ tới cần quan tâm hơn nữa để mở nhiều lớp tập huấn cho cán bộ, nhân viên, người lao động trong các HTX, giúp chúng tôi được tham gia học tập, nâng cao trình độ, tay nghề, chuyên môn.
Bên cạnh đó là tổ chức các chuyến học tập thực tế về các mô hình hay, học tập kinh nghiệm tại các địa phương khác để chọn lọc, triển khai, áp dụng tại địa phương, qua đó giúp cho các HTX nâng cao hoạt động sản xuất, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho lao động địa phương.
Hỗ trợ xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ sản phẩm
Ông Phạm Văn Thiện, Giám đốc HTX dược liệu Thiện Tâm (Yên Thế). |
Tôi cũng kỳ vọng Đại hội VI, nhiệm kỳ 2020-2025 Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang có một Nghị quyết giúp cho các HTX phát triển nhanh hơn, mạnh hơn nữa. Quan trọng nhất là giúp cho các HTX tiếp cận thị trường.
Chúng tôi cũng mong muốn Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang sớm có gian trưng bày, quảng bá và bán sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của các HTX ở tỉnh Bắc Giang cũng như ở các tỉnh bạn, giúp cho các HTX tiêu thụ sản phẩm tốt nhất.
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ này, tôi mong muốn các đại biểu sáng suốt lựa chọn người có tài, có đức, có sức khỏe, có trình độ, năng lực, trẻ, chú trọng người tâm huyết, quan tâm đến các HTX để bầu vào Ban chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020-2025.
Phạm Duy (thực hiện)