Sau khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành chế biến thủy sản của trường Đại học Nha Trang, anh Lê Văn Việt (huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương) đã đi đến nhiều địa phương học hỏi mô hình nuôi trồng thủy sản, sau đó anh về quê mạnh dạn đầu tư nuôi thủy sản.
Nhận thấy người nông dân vốn có thói quen canh tác manh mún, nhỏ lẻ, mạnh ai nấy làm nên hiệu quả sản phẩm không cao, anh Việt đã đứng ra kêu gọi các hộ nuôi trồng thủy sản hoạt động có hiệu quả trên địa bàn thành lập HTX Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt.
Nâng cao hiệu quả sản xuất
Theo anh Việt, để thành công, người chăn nuôi cần thay đổi cách nghĩ, cách làm mới. Thí dụ, như mô hình VAC (vườn - ao - chuồng) giờ đã không còn phù hợp, bởi vườn cây gần ao khiến giảm lượng ô-xy của cá vào buổi đêm, chuồng trại gần ao sẽ gây ô nhiễm…
Cũng theo anh Việt, việc xây dựng các HTX sẽ giúp liên kết sản xuất, tạo ra được số lượng sản phẩm lớn với mức giá thành hợp lý, hiệu quả sản xuất cao hơn.
"Chúng tôi đã liên kết lại những hộ nuôi trong vùng và cùng nhau thay đổi tư duy làm ăn, chuyên nghiệp hơn, sáng tạo hơn. HTX đã thực hiện cung ứng dịch vụ đầu vào và bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho các thành viên, xây dựng chuỗi giá trị từ giống, thức ăn chăn nuôi đến thị trường tiêu thụ", anh Việt chia sẻ.
Ngành nghề chính của HTX là sản xuất và kinh doanh giống thủy sản, các chế phẩm sinh học, thuốc thủy sản và chất xử lý cải tạo môi trường dùng trong nuôi trồng thủy sản. Đồng thời, HTX cũng chủ động tạo vùng ương dưỡng giống thủy sản và nuôi cá thương phẩm, cung ứng đầu vào và kết nối đầu ra cho thành viên HTX cũng như thành viên liên kết.
Năm 2016, HTX đã chuyển đổi một phần diện tích sang mô hình nuôi cá thương phẩm từ nuôi ao sang mô hình nuôi cá sông trong ao, áp dụng công nghệ nuôi của Mỹ và mở rộng thêm một số ngành nghề kinh doanh khác.
Mô hình nuôi cá trong ao nổi với ưu điểm bề mặt nước được thông thoáng, lượng ô-xy nhiều, đáy ao không có bùn cho nên năng suất tăng hơn so với nuôi ở ao chìm gấp 1,5 - 2 lần. Đồng thời, chi phí đầu tư làm ao nổi chỉ bằng 60% so với đào ao chìm.
Theo thống kê của HTX, mô hình nuôi cá trên ao nổi cho thu nhập đạt 40 tấn/ha/năm, cao hơn nhiều so với phương pháp nuôi cá truyền thống. Bên cạnh đó, HTX đang triển khai thí điểm 2 ha mô hình nuôi cá trong ao nước chảy, nước trong ao nuôi được lưu thông liên tục như ở sông, có máy hút phân cá góp phần giảm ô nhiễm môi trường, bệnh tật.
Mô hình nuôi cá trong ao nổi của HTX |
Liên kết theo chuỗi
Tháng 11/2011, HTX chính thức được thành lập với 8 thành viên, diện tích ao nuôi trồng thủy sản chỉ khiêm tốn 10 ha, vốn điều lệ 500 triệu đồng.
"Điểm nhấn trong cách tổ chức sản xuất của HTX chúng tôi là tạo ra một chuỗi giá trị khép kín từ khâu sản xuất con giống cho đến cách tổ chức triển khai sản phẩm cuối cùng tới bàn ăn. Bí quyết để HTX có đầu ra ổn định chính là bảo đảm chất lượng sản phẩm và phải chứng minh được điều đó. Theo đó, thủy sản nuôi theo quy trình cho chất lượng cao, tuân thủ nghiêm ngặt và áp dụng đúng kỹ thuật", anh Việt cho biết.
Do đó, anh Việt đã vận động thành lập công ty Cổ phần Xuyên Việt với 7 cổ đông và vốn điều lệ của công ty là 20 tỷ đồng để phát triển sản xuất và mở rộng ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh.
Hiện HTX và công ty Cổ phần Xuyên Việt đã triển khai chuyển giao khoa học kỹ thuật và xây dựng mô hình nuôi trồng thủy sản công nghệ cao để sớm hình thành vùng nguyên liệu tập trung.
Đồng thời, HTX đang hướng tới nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm thủy sản bằng cách xây dựng nhà máy chế biến sâu, cho các sản phẩm như cá nguyên con, cắt khúc, chả cá... để cung cấp thủy sản chế biến cho thị trường.
Đến nay, diện tích ao nuôi của HTX lên tới 106 ha với 28 thành viên sở hữu. Mỗi năm, HTX có thể sản xuất và cung ứng ra thị trường hơn 1.000 tấn cá thương phẩm và 30 triệu con cá giống các loại.
HTX Xuyên Việt đang tạo chuỗi liên kết hàng hóa bền vững góp phần ổn định đầu ra cho sản phẩm của thành viên HTX nhằm không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của các thành viên trong HTX góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương cũng như phát triển ngành thủy sản.
Với nhiều hộ nông dân tham gia, diện tích lớn hơn, sản lượng tăng lên, HTX có thể tiếp cận và đáp ứng những đơn hàng lớn hơn. Sản phẩm vì thế tung ra thị trường đa dạng hơn.
Hồng Nhung