Tại Diễn đàn Nông dân hợp tác liên kết trong sản xuất, kinh doanh nông nghiệp sáng ngày 7/4, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh nhiều lần từ hợp tác. Ông chia sẻ khi được Trung ương điều ra Hà Nội đảm nhiệm cương vị mới ở ngành nông nghiệp, tôi đã đem theo 6 chữ, giờ nằm trong Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đó là "hợp tác, liên kết, thị trường, giảm chi phí, tăng chất lượng, chế biến tinh". Sỡ dĩ chữ hợp tác được xếp ở trên vì sống ở trên đời không ai thành công nếu không biết hợp tác".
HTX định vị sản phẩm xuất khẩu tới Mỹ, châu Âu
"Mỗi lần sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, tôi đều ra cánh đồng thăm các hợp tác xã nông nghiệp của họ và luôn đau đáu một câu hỏi là tại sao đất đai của họ cằn cỗi hơn, mà nông nghiệp lại phát triển hơn chúng ta. Trái xoài, táo, lê... của họ bán giá cao hơn chúng ta". Bộ Trưởng Lê Minh Hoan nói.
Trên thực tế, với ngành nông nghiệp, việc tham gia các HTX đã cho thấy hiệu quả rõ rệt từ rất nhiều mô hình thành công. Đơn cử, khởi điểm từ 8 thành viên, đến nay HTX Thủy sản Xuyên Việt (Hải Dương) đã có 25 thành viên, 5 HTX thủy sản nằm trong HTX Xuyên Việt. Ông Lê Văn Việt, Giám đốc HTX cho biết ban đầu HTX tập trung sản xuất con giống, nuôi cá thương phẩm, tạo ra mắt xích đủ lớn cho công tác chế biến.
HTX Thủy sản Xuyên Việt đem cá rô phi xuất khẩu tới Mỹ, EU. |
Đến nay, mỗi năm HTX cho ra thị trường 5.000 tấn cá rô phi, chủ động con giống hoàn toàn. Sản phẩm của HTX hướng tới thị trường châu Âu, châu Mỹ, hướng tới sản phẩm xúc xích cá, chả cá, nước sốt, nước lẩu. Da cá đang được HTX hướng tới làm thức ăn cho thú cưng, xương làm thức ăn chăn nuôi; vảy liên kết với đối tác Nhật Bản để sản xuất collagen; tận dụng nguồn phân cá, nội tạng cá làm phân bón sinh học, chế phẩm sinh học...
Có thể thấy, mô hình Xuyên Việt hội tụ liên kết sản xuất thực sự bền vững, thành viên hạnh phúc khi tham gia HTX. "5 năm nay, HTX chưa phải đưa ra bất kỳ yêu cầu nào, định hướng lại mô hình của chúng tôi vì bản thân thành viên HTX không ngừng tăng lên số lượng, có thành viên trước đây kết nạp chỉ có 1ha giờ lên 20ha. Thành viên mở rộng quy mô được hỗ trợ quy hoạch, chính sách, xây dựng chiến lược... Bên cạnh đó, hướng đi sắp tới của HTX là xây dựng 2 nhà máy chế biến sâu, hiện đã được tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư và đang trong giai đoạn giải phóng mặt bằng", ông Việt cho biết.
Để khu vực HTX phát triển hơn trong thời gian tới, Giám đốc HTX Xuyên Việt kiến nghị chính sách cần quan tâm nhiều hơn, trong đó tập trung hỗ trợ những điểm yếu về thông tin thị trường, kinh nghiệm duy trì hoạt động.
Với riêng HTX Xuyên Việt, hiện nay đang có 1 công ty chuyên về xuất nhập khẩu, chuỗi cửa hàng đầu ra, công ty sản xuất. "Đây là điều kiện để chúng tôi có khả năng tích luỹ và phát triển mạnh hơn trong giai đoạn tới. Xuyên Việt ước mong đưa cá rô phi thành thương hiệu quốc gia", ông Việt nhấn mạnh.
Tương tự ông Ngô Phước Dũng, Giám đốc HTX Mỹ Đông 2 (Đồng Tháp) cũng chia sẻ, các thành viên của HTX thường ngồi lại trao đổi với nhau để đưa ra định hướng phát triển. Theo đó, khi tham gia HTX bà con nông dân thay đổi tư duy tập quán cũ, đưa công nghệ cao vào sản xuất, đồng thời liên kết với các doanh nghiệp như Lộc Trời, Công ty lúa gạo Việt Nam... rất bền vững.
HTX Mỹ Đông 2 kiến nghị vận động các thành viên tham gia HTX, thành viên càng nhiều thì HTX mới phát triển mạnh. Tới đây, mong muốn các doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết với HTX...
Không có tinh thần hợp tác thì không có HTX mạnh
Chia sẻ với các HTX, bà con nông dân, Bộ trưởng Lê Minh Hoan kể khi được Trung ương điều ông ra Hà Nội đảm nhiệm cương vị mới ở ngành nông nghiệp. Bộ trưởng đã đem theo 6 chữ, giờ nằm trong chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đó là "hợp tác, liên kết, thị trường, giảm chi phí, tăng chất lượng, chế biến tinh".
Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan chia sẻ về câu chuyện hợp tác trong phát triển nông nghiệp. |
"Nếu không hiểu người nông dân đang nghĩ gì, cần gì thì nông nghiệp của chúng ta cứ chập chờn như vậy", ông Hoan chia sẻ, vừa qua khi sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, đều ra thăm cánh đồng của các HTX và trăn trở một câu hỏi: Tại sao nông nghiệp của họ dù đất đai cằn cỗi hơn mình nhưng lại ở trình độ cao hơn; trái táo, xoài, lê bán được giá hơn chúng ta. Đó là nhờ họ làm tốt sự hợp tác, phát triển HTX".
Kể các câu chuyện về thành công từ sự hợp tác, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng khi muốn người nông dân thay đổi, chuyển từ làm ăn cá thể sang tập thể thì bản thân chính chúng ta cũng phải trả lời được câu hỏi làm sao thay đổi suy nghĩ bà con nông dân, kiên trì đi theo con đường này bởi không phải cứ vào HTX là sẽ có "cá" ngay.
Bộ NN&PTNT đang trình Chính phủ xây dựng Dự thảo Nghị quyết riêng cho HTX nông nghiệp, bởi khu vực này đang chiếm tới 70% về số lượng. HTX nông nghiệp là của người nông dân, giúp hình thành hệ sinh thái hỗ trợ sản xuất nông nghiệp.
Theo đó, ông Hoan lưu ý: "Chúng ta không phải đem tiền, máy móc xuống hỗ trợ HTX, mà đôi khi xuống ngồi cùng, chia sẻ với bà con cũng là cách hỗ trợ. Đây là sự sống còn của nền nông nghiệp".
TS. Võ Thị Kim Sa, Trường Cán Bộ Quản lý nông nghiệp và phát triển nông thôn 2, chia sẻ câu chuyện khi gặp một người nông dân nuôi bò sữa ở nước ngoài với diện tích 100ha, hỏi họ rằng: "Anh sản xuất lớn như vậy thì có cần tham gia HTX không. Họ liền trả lời không có HTX thì chúng tôi chết ngay tức thì. Chúng tôi biết vào HTX nên chúng tôi giàu".
Đồng thời, khi sang Canada, TS. Võ Thị Kim Sa cũng biết tới một triết lý là "cho con cá là tốt, dạy cho người ta câu cá cũng là tốt, nhưng quan trọng hơn nữa là dạy cho họ cách nuôi cá, tức là nuôi dưỡng tinh thần hợp tác. Để có HTX tốt thì phải có tinh thần hợp tác, không có tinh thần hợp tác thì không có HTX mạnh.
Lê Thúy