Sáng 7/1, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh, Liên minh HTX Việt Nam đã tiếp và làm việc với ông Urich Werner - Giám đốc quỹ GESTE thuộc Liên đoàn HTX Cộng hòa Liên bang Đức (DGRV) về việc hỗ trợ Liên minh HTX Việt Nam đào tạo cán bộ kiểm toán, nâng cao chất lượng HTX.
Minh bạch sổ sách
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh cho biết hiện Việt Nam có khoảng 23.000 HTX hoạt động trong các lĩnh vực. Trong đó, lĩnh vực nông nghiệp là chủ yếu khi có tới 60% HTX, 5% là quỹ tín dụng, còn lại là trong lĩnh vực khác như công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Mỗi năm, có khoảng 2.300 - 2.500 HTX mới được thành lập (tỷ lệ tăng trưởng 10%), thu hút khoảng 10 triệu thành viên, giải quyết việc làm thường xuyên cho 3 triệu lao động. Hàng năm, khu vực kinh tế hợp tác (KTHT), HTX đóng góp khoảng 10% cho GDP, riêng khu vực HTX đóng góp khoảng 6%.
Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước Việt Nam xác định phát triển KTHT, HTX là xu thế phát triển tất yếu, là phương thức tổ chức sản xuất rất phù hợp với người dân, là nhu cầu không thể thiếu trong phát triển kinh tế thị trường hiện nay của Việt Nam.
Trong đó, mô hình KTHT, HTX phát triển mạnh ở khu vực ven đô và các khu vực nông nghiệp vùng sâu vùng xa. Trong số 23.000 HTX, có khoảng 55% HTX hoạt động hiệu quả.
Hiện Liên minh HTX Việt Nam đã và đang xây dựng các mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị để nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX.
Ông Urich Werner - Giám đốc quỹ GESTE thuộc Liên đoàn HTX Cộng hòa Liên bang Đức (DGRV) |
Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ xây dựng mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị bằng cách tham mưu cho Chính phủ ban hành các chính sách khuyến khích phát triển sản xuất theo chuỗi, đồng thời thành lập cơ quan chuyên trách về phát triển chuỗi giá trị.
Ngoài ra, Liên minh HTX Việt Nam cũng tập trung huy động các nguồn lực để hỗ trợ HTX tham gia chuỗi, đồng thời hỗ trợ HTX ký kết hợp đồng với doanh nghiệp, hỗ trợ HTX trong việc xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu…
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chuỗi, cũng như phát triển HTX kiểu mới, Liên minh HTX Việt Nam nhận thấy sự phát triển của HTX vẫn còn những hạn chế, như chất lượng hiệu quả hoạt động của HTX còn thấp, sự phát triển của HTX chưa ổn định, bền vững nên năng lực cạnh tranh yếu, dẫn tới đóng góp của khu vực KTHT, HTX vào phát triển kinh tế xã hội cho đất nước còn chưa tương xứng với tiềm năng.
Cuối cùng là HTX vẫn chưa tiếp cận được nhiều các cơ chế, chính sách ưu đãi của Nhà nước về phát triển HTX.
Nguyên nhân chính của những hạn chế này là sự thiếu minh bạch trong hoạt động kinh doanh của HTX. Hay rõ ràng hơn là "sức khỏe" tài chính của các HTX không được báo cáo một cách rõ ràng, do các HTX còn thiếu và yếu về nhân lực cũng như kinh nghiệm trong công tác kế toán, kiểm toán.
Theo Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh, việc thiếu minh bạch trong sổ sách kế toán khiến các HTX khó tiếp cận với các vốn vay ưu đãi của Chính phủ từ các tổ chức tín dụng, cũng như tiếp cận với các nguồn lực khác, nên HTX gặp khó khăn trong phát triển.
Do đó, Liên minh HTX Việt Nam xác định sự yếu kém về kế toán, kiểm toán đang là điểm nghẽn của sự phát triển KTHT.
Quỹ GESTE thuộc DGRV sẽ hỗ trợ Liên minh HTX Việt Nam 15.000 EURO để Liên minh HTX Việt Nam tiếp cận với việc xây dựng hệ thống kiểm toán và đào tạo các kiểm toán viên cho các HTX |
Xây dựng trung tâm kiểm toán
Nhận thức sâu sắc được sự cần thiết của kế toán, kiểm toán, nhưng hiện nay hệ thống Liên minh vẫn còn nhiều khó khăn trong việc hỗ trợ thành viên trong hoạt động kiểm toán.
Thực tế hiện nay, nhiều HTX chưa ứng dụng công nghệ vào công tác kế toán, vẫn còn dùng sổ tay. Công tác kiểm toán hầu như chưa có, mới 4 tỉnh triển khai công tác kiểm toán với khoảng 0,63% HTX được kiểm toán, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh cho biết.
Trong chương trình hành động của mình, Liên minh HTX Việt Nam đã dần có những bước khắc phục các khó khăn này, như tổ chức các lớp bồi dưỡng cho cán bộ kiểm toán của HTX, xây dựng phần mềm kế toán riêng cho hệ thống HTX sử dụng, do đó, công tác kế toán của các HTX đang tốt dần lên.
Liên minh HTX Việt Nam cũng đã đề xuất với Chính phủ thành lập cơ quan kiểm toán của HTX và đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận thành lập Trung tâm kiểm toán HTX của Liên minh HTX Việt Nam.
Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh, Liên minh HTX Việt Nam (giữa) chủ trì buổi làm việc |
Hàng năm, Chính phủ sẽ cấp ngân sách cho trung tâm hoạt động, nhưng cũng khuyến khích trung tâm huy động vốn từ nguồn vốn xã hội hóa cũng như sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế.
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Urich Werner - Giám đốc quỹ GESTE, bày tỏ ấn tượng trước những nỗ lực phát triển KTHT, HTX của Việt Nam.
Ông Urich Werner cho biết DGRV sẵn sàng hỗ trợ các nước trong việc phát triển KTHT, HTX, sẵn sàng chuyển giao công nghệ, kỹ thuật cũng như kinh nghiệm cho các nước thực sự có nhu cầu phát triển KTHT, HTX.
Về mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị, ông Urich Werner đồng tình đây là hướng đi đúng đắn và tất yếu của Việt Nam trong việc phát triển KTHT, HTX. Việc các HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị hoạt động hiệu quả sẽ tạo nên danh tiếng cho Liên minh HTX Việt Nam trong nền kinh tế thị trường hiện nay và việc minh bạch hóa hoạt động HTX thông qua kiểm toán sẽ giúp Liên minh HTX Việt Nam giữ được danh tiếng này.
Do đó, DGRV cam kết sẽ hỗ trợ Liên minh HTX Việt Nam về nguồn lực cũng như kinh nghiệm để VCA có thể có hệ thống kiểm toán tốt nhất. Trước mắt, Quỹ GESTE thuộc DGRV sẽ hỗ trợ Liên minh HTX Việt Nam 15.000 Euro để Liên minh HTX Việt Nam tiếp cận với việc xây dựng hệ thống kiểm toán và đào tạo các kiểm toán viên cho các HTX cũng như hệ thống Liên minh.
Về lâu dài, Liên minh HTX Việt Nam và DGRV sẽ đồng thời gửi các hồ sơ về việc hỗ trợ xây dựng kiểm toán cho HTX lên chính phủ hai nước để có thể có sự hợp tác toàn diện hơn. DGRV cũng thông qua chính phủ Đức huy động được nguồn vốn ODA tốt hơn cho Liên minh HTX Việt Nam.
"Với đặc trưng khác nhau, việc tiếp cận và xây dựng hệ thống kiểm toán cho HTX của từng quốc gia cũng sẽ khác nhau, do đó DGRV sẽ hỗ trợ nguồn lực để Liên minh HTX Việt Nam có thể xây dựng hệ thống kiểm toán tốt nhất cho mình", ông Urich Werner nói.
Hồng Nhung