Qua 10 năm triển khai thực hiện tiêu chí số 13 của chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020, toàn tỉnh Bình Thuận thành lập mới 99 HTX, nâng tổng số HTX của tỉnh lên 184 HTX.
Tiền đề ra đời các HTX sản xuất theo chuỗi
Trong năm 2016, Liên minh HTX tỉnh Bình Thuận xây dựng 2 chuỗi được ký kết gồm 6 nhà; chọn sản phẩm là trái cây thanh long để xây dựng chuỗi, với mục tiêu nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm trái thanh long, tạo chu trình khép kín trong sản xuất, thu mua, tiêu thụ, xuất khẩu thanh long. Sáu nhà tham gia chương trình gồm: Liên minh HTX Việt Nam; Liên minh HTX tỉnh; chính quyền địa phương xã Hàm Thạnh, huyện Hàm Thuận Nam; xã Hàm Liêm, huyện Hàm Thuận Bắc; liên hiệp HTX; HTX thành viên; đại diện hộ nông dân là thành viên HTX, trong đó có 14 HTX và 2 liên hiệp HTX thanh long.
Năm 2018, 2019, Liên minh HTX tỉnh xây dựng thêm 2 chuỗi liên kết với tổng kinh phí 700 triệu đồng gồm: Chuỗi liên kết sản xuất lúa nếp của HTX Công Thành, huyện Đức Linh kinh phí 200 triệu đồng và chuỗi liên kết thanh long cho HTX Thanh Long Ninh Thuận 9, huyện Hàm Thuận Bắc kinh phí 500 triệu đồng...
![]() |
Cây thanh long là sản phẩm chủ chốt trong xây dựng liên kết theo chuỗi của HTX Thuận Tiến |
Trong thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh Bình Thuận đã tranh thủ sự hỗ trợ của các dự án như: Dự án EU MUTRAP với mục tiêu “Nâng cao giá trị xuất khẩu cho HTX” của châu Âu trong chu kỳ dự án là 3 năm; Dự án KIAG của Đức với mục tiêu “Tiếp cận đa phương nhằm phát triển nông nghiệp bền vững”, đã hỗ trợ cho 8 HTX nông nghiệp tham gia các khóa bồi dưỡng dự án và lấy vai trò của nông dân là thành phần nhân tố cốt lõi của chuỗi giá trị bền vững; Dự án SNV của Hà Lan với mục tiêu dự án là “Nâng cao vị thế của người nông dân trên thị trường, chuỗi giá trị thực phẩm ở những quốc gia đang phát triển thông qua con đường hợp tác với những tổ chức của nông dân”, dự án tuyển chọn 20 HTX để tham gia HTX kiểu mới trong giai đoạn hiện nay; Dự án SOCODEVI của Canada, với mục tiêu “Phát triển HTX ở Việt Nam”, thành lập mới HTX Thanh Bình quy mô lớn với hơn 300 thành viên tham gia sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP trên địa bàn 2 huyện Hàm Thuận Nam và Hàm Thuận Bắc...
Phát triển các sản phẩm lợi thế của địa phương
Ông Trần Đình Trung - Chủ tịch HĐQT HTX thanh long Thuận Tiến cho biết: “Sản phẩm trái thanh long HTX Thuận Tiến sản xuất theo mô hình sản xuất sản phẩm an toàn tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, Fairtrade nên đã ký kết nhiều hợp đồng tiêu thụ tại các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ, Úc, các siêu thị trong nước với giá trị ổn định cả năm. HTX đã xây dựng thành công hệ thống truy xuất nguồn gốc và được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận nhãn hiệu tập thể. Có được thành công này, không thể không nhắc tới vai trò kết nối quan trọng của Liên minh HTX tỉnh đối với đơn vị chúng tôi".
![]() |
Trồng dưa lưới trong nhà màng tại huyện Bắc Bình |
Nhiều mô hình HTX, liên hiệp các HTX với cách làm mới dần xuất hiện trên địa bàn Bình Thuận. Đó là mô hình trồng nấm linh chi, nấm rơm và sản xuất phân hữu cơ tại HTX nông nghiệp Lạc Tánh, huyện Tánh Linh; mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng tại huyện Bắc Bình của HTX Bình Minh; mô hình thu hoạch muối trải bạt tại HTX Thanh Phong...
Tỉnh Bình Thuận đề ra mục tiêu đến năm 2025 thành lập mới 50 HTX, trong đó có 70% hoạt động hiệu quả và đến năm 2030 có 100% HTX hoạt động đúng Luật HTX năm 2012, không còn HTX tồn tại hình thức.
Ông Phan Đình Khiêm - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bình Thuận cho biết: Trong thời gian tới, tỉnh tập trung khuyến khích phát triển bền vững kinh tế tập thể, nòng cốt là HTX với nhiều hình thức liên kết, hợp tác đa dạng; tạo điều kiện cho kinh tế hộ phát triển trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, góp phần hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia; tạo điều kiện từng bước hình thành những tổ hợp nông - công nghiệp - dịch vụ công nghệ cao. Cùng với đó, tập trung hỗ trợ HTX tìm kiếm thị trường; huy động mọi nguồn vốn để đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ; tổ chức cho kinh tế tập thể tham gia vào các chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm. Thành lập mới các HTX gắn với xây dựng nông thôn mới, chú trọng việc phát triển các sản phẩm nông nghiệp có lợi thế như thanh long, lúa, mủ trôm và hải sản...
Thanh Vân