Tính tới ngày 16/6, có 7 công ty chứng khoán (CTCK) được cấp phép phát hành 10 mã chứng quyền dựa trên các mã chứng khoán cơ sở là FPT (Tập đoàn FPT), HPG (Hòa Phát), MBB (MB), MWG (Thế giới di động), PNJ (Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận), VNM (Vinamilk).
Theo quy định, CW có kỳ hạn từ 3 - 24 tháng. Các CTCK trong đợt phát hành đầu tiên chủ yếu tập trung vào kỳ hạn 3 tháng, bên cạnh kỳ hạn 6 tháng.
Doanh nghiệp tiềm năng
Thực tế, các mã cổ phiếu đủ điều kiện làm chứng khoán cơ sở cho chứng quyền đều là những doanh nghiệp có mức tăng trưởng nhanh và ổn định, đặc biệt là 6 mã cổ phiếu được chọn nhiều trong đợt đầu nói trên.
Tính đến hết quý I/2019, MB có tổng tài sản đạt 283.219 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế hợp nhất quý I/2019 tăng 26,3% so với cùng kỳ đạt 2.424 tỷ đồng, hoàn thành _ kế hoạch kinh doanh năm; tỷ lệ nợ xấu là 1,41%; EPS 4 quý gần nhất đạt 3.080 đồng/cp, chỉ số P/E đạt 6,5 lần thấp hơn khá nhiều so với nhiều cổ phiếu ngân hàng khác.
Tuy nhiên, hiện nay room ngoại tại MB đang được khóa ở mức 20% so với mức quy định tối đa 30% áp dụng chung cho nhóm ngân hàng. Do đó, dư địa để MB đàm phán phát hành cổ phần chiến lược cho các đối tác ngoại là còn khá nhiều, hoặc mở room từ đó tác động tốt đến giá cổ phiếu MBB trên sàn chứng khoán.
Trong 5 năm trở lại đây, Thế giới di động đã duy trì được mức tăng trưởng nhanh với doanh thu và lợi nhuận sau thuế tăng bình quân 53,4%/năm và 43,8%/ năm, thị giá cổ phiếu cũng theo đó tăng mạnh.
Trở ngại duy nhất đối với Thế giới di động là với chiến lược đa dạng hóa ngành hàng dẫn đến hàng tồn kho lớn, khiến doanh nghiệp phải duy trì tỷ lệ vay nợ bổ sung vốn lưu động lớn lên tới 5.836 tỷ đồng (đến cuối năm 2018).
Nếu hàng tồn kho không sớm được kiểm soát thì không chỉ trở thành gánh nặng vốn lưu động, mà còn tiềm ẩn rủi ro tổn thất lớn, bởi đặc thù các mặt hàng thiết bị di động, điện máy rất nhanh bị lỗi thời, suy giảm giá trị.
Tương tự, PNJ và Tập đoàn FPT, Vinamilk cũng đều là những doanh nghiệp duy trì được đà tăng trưởng trong nhiều năm gần đây. Cổ phiếu PNJ và FPT, VNM cũng luôn là lựa chọn để các CTCK đưa ra khuyến nghị ổn định cho các nhà đầu tư tham khảo.
Trong số này chỉ có Hòa Phát là doanh nghiệp có lợi nhuận trong xu hướng giảm nhưng HPG lại là cổ phiếu duy nhất còn room ngoại. Tỷ lệ hiện tại đang ở mức 39,5% so với mức tối đa 49%. Giao dịch khối ngoại chiếm 30-50% thanh khoản của HPG mỗi phiên và tác động mạnh đến giá cổ phiếu này.
Vừa qua, CTCK SSI đã phát hành 3 triệu chứng quyền dựa trên mã cổ phiếu cơ sở MBB với tỷ lệ 1:1 (1 chứng quyền đổi 1 cổ phiếu cơ sở) với mức giá nhà đầu tư hòa vốn là 22.500 đồng/cp, cao hơn mức giá cổ phiếu cơ sở khoảng 9,4%; CTCK HSC cũng phát hành tỷ lệ 1:1 trên mã MBB nhưng khối lượng chỉ một triệu đơn vị.
Nhà đầu tư CW chỉ được hưởng lợi khi chứng khoán cơ sở tăng giá |
Kỳ vọng cổ phiếu tăng giá
Trung bình, các CTCK phát hành chứng quyền ở các mã cơ sở khác sẽ có mức dao động của giá hòa vốn và giá thị trường từ hơn 8-12%. Một trường hợp cá biệt là giá thực hiện CW của CTCK KIS gấp hai lần thị giá hiện tại của HPG, đạt 46.999 đồng/cp.
Mặc dù chỉ dừng lại phát hành số lượng nhỏ (so với quy mô chứng khoán cơ sở) nhằm trải nghiệm sản phẩm mới, đợt chào bán của các đơn vị như SSI, VPS hay MBS ghi nhận kết quả khá bất ngờ khi rất nhiều nhà đầu tư quan tâm.
Theo quyết định của UBCKNN về việc ban hành quy chế hướng dẫn chào bán và phòng ngừa rủi ro CW, các CTCK phải mua cổ phiếu cơ sở hoặc sử dụng cổ phiếu có sẵn trong danh mục tự doanh để phòng ngừa rủi ro.
Lượng cổ phiếu nắm giữ phụ thuộc vào lượng cổ phiếu hoán đổi (ví dụ công ty chứng khoán phát hành 5 triệu chứng quyền với tỷ lệ 5:1 thì số lượng cổ phiếu hoán đổi là 1 triệu) và hệ số Delta tính theo công thức Black Scholes.
Có thể lấy ví dụ, tại thời điểm ban đầu, hệ số Delta là 0,5, tương ứng cần mua 50% lượng cổ phiếu ban đầu để phòng vệ rủi ro. Trong thời hạn chứng quyền, nếu cổ phiếu cơ sở tăng giá, tức là với quyền chọn mua, nhà đầu tư có xu hướng thực hiện quyền khi đáo hạn, các CTCK sẽ tăng lượng cổ phiếu nắm giữ.
Điều này dẫn tới kỳ vọng của một số nhà đầu tư việc mua cổ phiếu sẽ khiến cầu tăng, tác động tới giá cổ phiếu.
Để đảm bảo CW giao dịch theo đúng lộ trình vào 28/6, các CTCK sẽ thực hiện chào bán lần đầu ra công chúng (IPO) và nộp hồ sơ niêm yết lên HoSE trước ngày 18/6.
Trong thời gian đầu, thị trường CW sẽ vận hành sản phẩm đầu tiên là chứng quyền mua (có quyền mua cổ phiếu tại giá xác định tại thời điểm xác định trong tương lai), kiểu châu Âu (tất toán tại thời điểm đáo hạn) và thanh toán bằng tiền mặt.
Linh Đan