Kể từ tháng 6/2014, thị giá cổ phiếu ITA chỉ giao dịch quanh mốc 5.000 đồng/cổ phiếu, mặc dù thanh khoản khá cao, đạt hàng triệu đơn vị mỗi phiên.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2018 đến nay, cổ phiếu này chưa lúc nào vượt qua được mức giá 3.500 đồng/cổ phiếu, vốn hóa thị trường của doanh nghiệp đạt 2.777 tỷ đồng.
“Vỡ mộng” vì nghe hứa lãi
Còn nhớ, tại Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2017 của Tân Tạo hồi tháng 6/2017, ông Đặng Thành Tâm (em ruột của bà Đặng Thị Hoàng Yến – Chủ tịch HĐQT) – Chủ tịch HĐQT Tổng CTCP phát triển Đô thị Kinh Bắc (mã: KBC), cựu Tổng Giám đốc ITA, người chủ trì cuộc họp ĐHĐCĐ, tin tưởng cổ phiếu ITA lên chứ không thể xuống được nữa, ít nhất là trong năm 2017 phải trở về mệnh giá.
Tại ĐHĐCĐ lúc đó, trả lời thắc mắc của cổ đông về thị giá cổ phiếu ITA, ông Tâm đã mạnh dạn khẳng định: “Giá cổ phiếu ITA chỉ có tăng chứ không có giảm, sẽ tăng trưởng ít nhất 30%”. Đồng thời ông Tâm cho biết cá nhân mình sẽ tiếp tục mua vào cổ phiếu ITA với số vốn bỏ ra từ 100-200 tỷ đồng.
Ngay sau tuyên bố của ông Tâm, cổ phiếu ITA đã có nhiều phiên tăng trần, thị giá đang giao dịch dưới 3.500 đồng/cổ phiếu bật tăng lên 4.710 đồng/cổ phiếu, với dư mua trần lên tới hàng triệu đơn vị.
Tâm lý các nhà đầu tư khi đó là hồ hởi đua trần và chờ đợi cổ phiếu lên đến mệnh giá cùng ông Tâm, nhà đầu tư có thể có tỷ suất lợi nhuận hơn 170%, chỉ số định giá P/E của ITA cũng đã ở mức hơn 11 lần.
Một nguyên nhân khác cũng có ảnh hưởng tích cực tới giá cổ phiếu ITA khi đó là kế hoạch tăng trưởng “khủng” của công ty.
Năm 2017, ITA đặt mục tiêu tổng doanh thu đạt 880,4 tỷ đồng, trong đó doanh thu đến từ cho thuê đất và nhà xưởng đạt 687,1 tỷ đồng, doanh thu từ cung cấp dịch vụ đạt 73,3 tỷ đồng, từ tài chính đạt 115 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế kỳ vọng đạt 309,2 tỷ đồng – gấp 8 lần năm 2016.
Thế nhưng, hầu hết các nhà đầu tư đều “vỡ mộng” khi sau “con sóng” đó, diễn biến giá cổ phiếu ITA không có gì thay đổi, thậm chí còn đi xuống.
Kết thúc phiên giao dịch ngày 10/4/2018, cổ phiếu ITA ghi nhận phiên giảm thứ hai liên tiếp giao dịch tại mức giá 2.860 đồng/cổ phiếu, giảm 12,26% so với đầu năm 2018 và 31% so với hơn một năm trước.
Với mức giá này, cổ phiếu ITA thậm chí còn rẻ hơn một bó rau hay cốc trà đá. Mới đây, ITA vừa có công văn gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xin gia hạn thời gian tổ chức ĐHĐCĐ thường niên 2018 không chậm hơn ngày 30/6/2018.
Từ đầu năm 2018 đến nay, cổ phiếu này chưa lúc nào vượt qua được mức giá 3.500 đồng/cổ phiếu |
Lợi nhuận “bốc hơi”
Ngoài việc thị giá cổ phiếu “chỉ có giảm mà không tăng” trái ngược hoàn toàn với “lời hứa” của ông Đặng Thành Tâm, cổ đông của ITA tiếp tục “sốc” thêm lần nữa khi công ty này công bố Báo cáo tài chính (BCTC) hợp nhất đã kiểm toán năm 2017.
Theo đó, sau kiểm toán, lợi nhuận sau thuế của ITA chỉ còn 8,7 tỷ đồng, giảm 47,3 tỷ đồng, tương đương mức giảm 84% so với số liệu công ty tự lập.
Không chỉ riêng lợi nhuận sau thuế, nhiều khoản mục kinh doanh khác của công ty cũng sụt giảm so với BCTC tự lập.
Có thể kể đến như doanh thu thuần giảm 24 tỷ đồng xuống còn hơn 674 tỷ đồng, giá vốn hàng bán tăng thêm gần 38 tỷ đồng kéo lợi nhuận gộp từ bán hàng và cung cấp dịch vụ xuống còn 329,5 tỷ đồng.
Hoạt động tài chính cũng có sự chênh lệch đáng kể giữa các con số, trong đó doanh thu tài chính giảm 3,2 tỷ đồng còn 9,6 tỷ đồng; chi phí tài chính tăng thêm 17,1 tỷ đồng lên 84,4 tỷ đồng.
Đây là những nguyên nhân chủ yếu dẫn tới lợi nhuận sau thuế sau kiểm toán bị điều chỉnh giảm mạnh so với số liệu trên BCTC do công ty tự lập.
So với mục tiêu đề ra hồi ĐHĐCĐ thường niên 2017 mà ông Đặng Thành Tâm khẳng định ITA có thể “dễ dàng đạt được” thì những con số này còn quá xa vời.
Đáng chú ý, trong 674 tỷ đồng lợi nhuận mà ITA có được là trong điều kiện ghi nhận doanh thu một lần từ hoạt động cho thuê đất có cơ sở hạ tầng tại Khu công nghiệp Tân Tạo mở rộng và Khu công nghiệp Tân Đức là 416 tỷ đồng.
Nếu doanh thu này được phân bổ đều trong thời hạn thuê đất, thì ITA có thể lỗ trước thuế hơn 193,3 tỷ đồng, thay vì có lãi như hiện tại.
Tính đến ngày 31/12/2017, các khoản phải thu của ITA đạt 2.062 tỷ đồng, phần lớn từ các bên liên quan, trích lập 166 tỷ đồng cho các khoản phải thu; các khoản phải thu khác đạt hơn 1.793 tỷ đồng, trong đó 1.110 tỷ đồng là cho tạm ứng hoàn lại không lãi suất.
Tổng nợ vay ngắn và dài hạn gần 1.194 tỷ đồng, trong đó, vay quá hạn phải trả vào 31/12/2017 hơn 95 tỷ đồng và 388 tỷ đồng đến hạn trả trong vòng 12 tháng. Trong đó khoản vay 95 tỷ đồng đã được các ngân hàng đồng ý gia hạn đến 31/12/2018.
Theo một nguồn tin mới đây, Bộ Công Thương sẽ có cuộc họp _tổ công tác để giải quyết vấn đề thu hồi chủ trương đầu tư dự án Trung tâm điện lực Kiên Lương và cảng Nam Du do ITA đầu tư.
Kết quả thực tế khác xa với kế hoạch được đưa ra tại ĐHĐCĐ khiến niềm tin của nhà đầu tư vào doanh nghiệp dần bị xói mòn. Tới đây, lãnh đạo Tập đoàn Tân Tạo sẽ giải trình thế nào để tiếp tục “vẽ” tương lai?
Thùy Linh