Tính đến hiện tại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có 20 năm hình thành và phát triển, nhưng vẫn bị không chỉ người dân mà cả những nhà đầu tư lâu năm cũng hoài nghi về mức độ minh bạch.
Nhiều công ty đại chúng vẫn chưa chủ động trong việc công khai tình hình hoạt động, sử dụng vốn hay quản trị công ty. Trong khi đó, thông tin tài chính là một trong những yếu tố không thể thiếu trong các quyết định đầu tư, đặc biệt là trên thị trường chứng khoán.
Tới tấp ban hành quyết định xử phạt
Ngày 15/10 vừa qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với CTCP Vận tải đa phương thức Vietranstimex số tiền 50 triệu đồng do công bố thông tin không đúng thời hạn theo quy định.
 |
|
Thông tin tài chính là yếu tố quan trọng trong đầu tư chứng khoán. |
Cụ thể, Vietranstimex công bố thông tin không đúng thời hạn trên trang thông tin điện tử của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và hệ thống công bố thông tin của UBCKNN đối với việc lập danh sách cổ đông để lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản để thông qua nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông theo Thông báo số 449/2019/CV-HCNS ngày 11/12/2019 của công ty về ngày đăng ký cuối cùng là ngày 23/12/2019, Thông báo số 3230/TB-VSD ngày 13/12/2019 của Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam và báo cáo tài chính riêng, tổng hợp quý IV/2019.
Trước đó, trong tháng 9, UBCKNN đã quyết định xử phạt CTCP Đầu tư và Xây dựng số 4 số tiền 60 triệu đồng do công bố thông tin không đúng thời hạn.
Một doanh nghiệp khác bị phạt 155 triệu đồng là CTCP Tập đoàn Khách sạn Đông Á. Theo Thanh tra UBCKNN, Tập đoàn Khách sạn Đông Á vi phạm 2 lỗi là công bố thông tin sai lệch và vi phạm quy định pháp luật quản trị công ty về giao dịch với thành viên Hội đồng quản trị và người có liên quan của đối tượng này.
Cụ thể, Tập đoàn Khách sạn Đông Á công bố báo cáo tài chính riêng, hợp nhất quý IV/2019 có thông tin sai lệch về số liệu của chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp so với báo cáo tài chính riêng, hợp nhất 2019 được kiểm toán.
Ngoài ra, trong năm 2019, công ty có thực hiện giao dịch với các bên liên quan. Cụ thể, chuyển nhượng khu đất dự án Sky Garden cho ông Nguyễn Văn Thanh - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc và bà Nguyễn Thu Giang - vợ ông Nguyễn Văn Thanh, thành viên Hội đồng quản trị, Phó Tổng giám đốc, chuyển nhượng 5,3 triệu cổ phiếu CTCP Vật tư Thương mại Đông Á cho ông Nguyễn Văn Thanh. Tuy nhiên, công ty không có nghị quyết Hội đồng quản trị thông qua các giao dịch trên.
Trong quý I, CTCP Biệt thự và khách sạn biển Đông Phương (mã: BDP) cũng bị phạt số tiền 50 triệu đồng vì báo cáo không đúng thời hạn đối với báo cáo tài chính năm 2017 đã được kiểm toán, báo cáo tài chính quý IV năm 2018 và báo cáo thường niên năm 2017 và năm 2018.
Tiêu chuẩn sẽ được nâng cao
Thực tế, thị trường chứng khoán là nơi rất nhạy cảm với thông tin, nhà đầu tư cần được cung cấp kịp thời, chính xác để đưa ra quyết định đúng đắn trong đầu tư. Do đó, sự bất cân xứng thông tin không chỉ ảnh hưởng đến nhà đầu tư, mà còn tạo hệ quả lâu dài về niềm tin đối với thị trường chứng khoán.
Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đang có những diễn biến tích cực kể từ khi chạm đáy hồi cuối tháng 3 do tác động của dịch Covid-19. Động lực phục hồi của thị trường được cho là đến từ các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là những "nhà đầu tư số không" (không am hiểu thị trường, không kinh nghiệm, không người dẫn dắt) chiếm một tỷ trọng không nhỏ.
Tuy nhiên, việc giữ chân lớp nhà đầu tư mới này sẽ là thách thức nếu không có những cơ chế phù hợp để bảo vệ quyền lợi cho họ.
Theo các chuyên gia chứng khoán, để đảm bảo sự an toàn trên thị trường chứng khoán cũng như bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhà đầu tư, các công ty đại chúng cần phải công khai, minh bạch thông tin, áp dụng các hệ thống kế toán, kiểm toán theo chuẩn mực quốc tế.
Để thực hiện được điều này, một trong những nhiệm vụ đề ra là cần phải hoàn thiện khuôn khổ pháp luật liên quan đến công bố thông tin của công ty đại chúng trên thị trường chứng khoán.
Theo Điều 120, Luật Chứng khoán 2019, kể từ ngày 1/1/2021, công ty đại chúng phải công bố thông tin định kỳ về báo cáo tài chính năm đã được kiểm toán, báo cáo tài chính 6 tháng đã được soát xét bởi tổ chức kiểm toán được chấp thuận, báo cáo tài chính quý, báo cáo thường niên, báo cáo tình hình quản trị công ty, Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông thường niên, thông tin khác theo quy định của pháp luật.
Đặc biệt, khi xảy ra một trong các sự kiện như tài khoản ngân hàng bị phong tỏa, tạm ngừng kinh doanh, thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông bất thường, mua lại cổ phiếu của công ty, tổ chức lại doanh nghiệp, thay đổi kỳ kế toán, bổ nhiệm người nội bộ, quyết định mua bán tài sản, quyết định xử phạt, khởi tố, hủy niêm yết... đều phải công bố thông tin bất thường.
Ngoài ra, công ty đại chúng phải công bố thông tin theo yêu cầu của UBCKNN, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam và công ty con khi xảy ra một trong các vấn đề như sự kiện ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư; có thông tin liên quan đến công ty ảnh hưởng lớn đến giá chứng khoán và cần phải xác nhận thông tin đó.
Những sửa đổi, bổ sung liên quan đến nội dung công bố thông tin này sẽ góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, qua đó góp phần đảm bảo sự an toàn và phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Minh Khuê
