Đối với thị trường Liên minh châu Âu (EU), tính đến nay, Việt Nam hiện có mức thặng dư thương mại với EU khoảng 26 tỷ USD hàng năm với các mặt hàng XK thế mạnh là nông lâm thủy sản, da giày, dệt may.
Nhiều mặt hàng của Việt Nam có nguy cơ bị kiện phòng vệ thương mại tại thị trường nước ngoài. |
EU gần như chưa có động thái gì nhiều cho việc này trong 10 năm qua. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp (DN) XK của Việt Nam cũng không thể lơ là trong vấn đề này, đặc biệt là trong bối cảnh Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) được thực thi, việc gia tăng các biện pháp PVTM tại nhiều nước, khu vực thị trường XK là điều khó tránh khỏi, nhất là các biện pháp PVTM gồm chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ. Từ đó làm nảy sinh các vấn đề liên quan đến lẩn tránh thuế, gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp...
Đáng chú ý, theo một khảo sát gần đây, có khoảng 15% DN không biết gì về PVTM, chỉ có gần 2% đã tìm hiểu tương đối kỹ, nắm rõ, còn đa phần các DN có biết, nghe qua nhưng chưa nắm rõ vấn đề này.
Đại diện Cục PVTM cho biết, đối với thị trường EU, nguy cơ để sử dụng các biện pháp PVTM với nhau là tương đối thấp so với các thị trường khác vì hàng hóa hai khu vực mang tính bổ trợ cho nhau hơn là cạnh tranh với nhau. Tuy nhiên, trong quá trình đàm phán, Việt Nam cũng đã nhận định được những mặt hàng XK sang EU có nguy cơ bị áp dụng các biện pháp PVTM như dệt may, da giày, nông lâm thủy sản để các DN có sự chuẩn bị, ứng phó khi có các vấn đề phức tạp xảy ra.
Theo đó, Cục PVTM sẽ luôn duy trì các kênh liên lạc với cơ quan điều tra PVTM của nhiều nước, các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, hiệp hội và DN để kịp thời cập nhật vụ việc PVTM. Đồng thời, Phòng xử lý PVTM nước ngoài cũng sẽ hỗ trợ DN Việt Nam bày tỏ quan điểm phản bác các lập luận thiếu căn cứ, vi phạm quy định Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) của nguyên đơn khởi kiện hay cơ quan điều tra nước ngoài cũng như cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ, kịp thời trên cơ sở yêu cầu của cơ quan điều tra đối với Chính phủ và hỗ trợ DN trong quá trình xử lý vụ việc.
Cục PVTM sẽ xây dựng hệ thống cảnh báo sớm nhiều ngành hàng, sản phẩm có nguy cơ bị kiện PVTM tại nhiều thị trường khác nhau để DN có thể thường xuyên theo dõi.
Bên cạnh đó, DN cũng cần chủ động ứng phó với các biện pháp PVTM của nước ngoài bằng cách không tham gia, không tiếp tay cho các hành vi gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp. Đồng thời chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để điều tra, ngăn chặn, tránh để hành vi của một vài DN làm ảnh hưởng tới các DN sản xuất, kinh doanh chân chính.
P.L