Việc xác định mức giá khởi điểm quá cao khiến các nhà đầu tư không khỏi bất ngờ khi mà kết quả kinh doanh và định giá của những doanh nghiệp được bán cổ phần không có quá nhiều điểm nổi bật. Thậm chí còn kinh doanh thua lỗ, cổ phiếu trên sàn gần như không có giao dịch.
Ngày 3/7 vừa qua, Sở GDCK Hà Nội (HNX) đã có thông báo về việc sẽ tổ chức phiên đấu giá 4,04 triệu cổ phần tại CTCP Tư vấn Xây dựng điện 3 (PECC 3) do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nắm giữ vào ngày 24/7/2019. Mức giá khởi điểm được đưa ra là 76.700 đồng/cp, cao hơn 2,2 lần so với mức thị giá cổ phiếu TV3 trên thị trường hiện nay là 34.700 đồng/cp (giá đóng cửa phiên 8/7).
Tự tin và thất bại
Đây là phiên đấu giá bán cổ phần lần 2 của EVN tại TV3 với giá khởi điểm và số lượng giữ nguyên so với đợt đấu giá tháng 6/2019. Khi đó, không có nhà đầu tư nào đăng ký khiến phiên đấu giá không đủ điều kiện tổ chức. Mức giá khởi điểm khi đó cũng là 76.700 đồng/cp được nhiều nhà đầu tư đánh giá là quá cao.
Trong bối cảnh không có thêm thông tin mới, tài sản không đáng kể như hiện nay thì việc EVN tiếp tục tổ chức đấu giá thoái vốn lần hai tại PECC 3 được dự báo sẽ khó có kết quả khác biệt so với lần 1.
Trước đó, EVN cũng đã tổ chức phiên đấu giá 11,4 triệu cổ phần của CTCP Tư vấn Xây dựng điện 4 (PECC 4, mã: TV4) nhưng kết quả cũng không khả quan hơn khi chỉ bán được 300 cổ phần, chỉ đạt 0,003% tổng số lượng chào bán.
Được biết, giá khởi điểm EVN đưa ra cho mỗi cổ phần TV4 là 59.400 đồng/cp, gấp tới 3,3 lần mức giá 18.000 đồng/cp tại thời điểm đó (2/7). Trước kết quả này, nhiều khả năng EVN cũng sẽ tổ chức bán vốn lần hai tại PECC 4 trong thời gian không xa.
Một ví dụ khác cho việc tự tin đấu giá với mức giá cao ngất ngưởng rồi thu về thất bại là phiên đấu giá cổ phần DRC của CTCP Cao su Đà Nẵng thuộc sở hữu của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) sở hữu do hết thời hạn đăng ký đặt cọc nhưng không có nhà đầu tư nào tham gia.
Mức giá khởi điểm được Vinachem đưa ra cho mỗi cổ phần DRC là 25.170 đồng/cp trong khi giá cổ phiếu DRC tại thời điểm đó là 22.500 đồng/ cp, cao hơn khoảng 12%.
Đấu giá cổ phần với giá cao dường như là "truyền thống" của Vinachem khi tiếp tục tung ra nhiều "hàng nóng" CTCP Tư vấn Đầu tư và Xây dựng mỏ (Incodemic), CTCP Công nghiệp Hóa chất Đà Nẵng (mã: DCI), CTCP Bột giặt NET (mã: NET).
Đáng chú ý nhất là cổ phiếu DCI có mức giá khởi điểm là 113.700 đồng/cp, gấp hơn 40 lần thị giá cổ phiếu DCI, hiện chỉ đang ở mức 2.800 đồng/cp và hoàn toàn không có thanh khoản.
Theo kết quả đăng ký được cập nhật, số lượng đăng ký mua cổ phần của cả ba doanh nghiệp nói trên đều đã vượt mức chào bán, báo hiệu những phiên đấu giá thành công.
Thực tế, có rất nhiều lý do thúc đẩy các Tập đoàn, tổng công ty nhà nước quyết định mức giá khởi điểm "chát" như vậy. Đặc biệt, trong bối cảnh nhiều thương vụ bán rẻ tài sản công được khui ra và bị khởi tố gần đây càng khiến không ít lãnh đạo các DNNN phải cân nhắc về mức giá bán vốn.
Hoặc cũng có thể do nhiều thương vụ thoái vốn nhà nước thời gian qua cũng đạt được thành công dù giá khởi điểm đặt ra ở mức rất cao, khiến các DNNN tự tin và kỳ vọng hiệu ứng tương tự sẽ tiếp diễn.
![]() |
Thoái vốn tại mức giá quá cao có thể khiến doanh nghiệp mất cơ hội thoái vốn tốt |
"Bong bóng" nhỏ dần
Những Vinamilk, Sabeco, Vinaconex đã quá thành công trước đó, hay gần đây là tại Cao su Sao Vàng (mã: SRC), dù Vinachem đưa ra mức khởi điểm cao gần gấp đôi thị giá nhưng việc thoái vốn tại SRC vẫn diễn ra thành công.
Yếu tố giúp Cao su Sao Vàng thành công không phải đến từ nội tại doanh nghiệp mà chính là 212.538m2 đất khu công nghiệp tại KCN Châu Sơn, đất kinh doanh tại Đà Nẵng, Thái Bình, Vĩnh Phúc, đất văn phòng thương mại tại Hà Nội, Tp.HCM.
Tuy nhiên, dù với mục đích gì thì những thông tin liên quan đến việc thoái vốn với giá cao cũng góp phần khiến cổ phiếu của các doanh nghiệp đã niêm yết được "hưởng lợi" và góp phần tạo nên "bong bóng" về giá.
Đơn cử như cổ phiếu TV4 đã tăng gần gấp đôi từ vùng giá 16.000 đồng/cp lên hơn 30.000 đồng/cp ngay sau khi có thông tin về việc EVN thoái vốn.
Tuy nhiên, do mức giá thoái vốn cao ngất ngưởng khiến nhà đầu tư nghi ngại về một diễn biến không mấy thành công và thực tế đã chứng minh điều đó khiến cổ phiếu TV4 hiện chỉ còn giao dịch tại vùng giá 18.600 đồng/cp, giảm 38,2% kể từ đỉnh.
Hay như cổ phiếu DRC, sau khi tăng gần 15% nhờ thông tin thoái vốn lên 23.800 đồng/cp, cổ phiếu DRC đã quay đầu giảm mạnh ngay khi thông báo hủy phiên đấu giá được đưa ra hiện chỉ còn 18.600 đồng/cp, giảm gần 22%.
Diễn biến tương tự cũng xảy ra ở SFG của CTCP Phân bón Miền Nam. Sau khi lập đỉnh cao ở mốc trên 18.500 đồng/cp vào ngày 13/6/2019, giá cổ phiếu SFG liên tiếp giảm kể từ đó đến nay.
Hiện, SGF đang giao dịch tại mức giá 11.400 đồng/cp, tương đương giảm 38,4%. Có vẻ như nỗi lo ngại về khả năng thoái vốn không thành công do xác định mức giá khởi điểm quá cao đã khiến nhiều nhà đầu tư từ bỏ cơ hội đầu tư "ăn theo" hiệu ứng thoái vốn này.
Nhìn chung, việc đẩy giá quá cao khi thoái vốn khiến thương vụ thất bại không chỉ gây thất thoát cho nhà đầu tư mà còn có nguy cơ làm mất cơ hội thoái vốn tốt của doanh nghiệp, đồng nghĩa với rủi ro giá trị thoái vốn bị giảm do tiến trình thoái vốn kéo dài.
Linh Đan