Dù các cấp ban, ngành đã có nhiều biện pháp để hạn chế tình trạng này nhưng do chế tài pháp lý giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn chưa đủ nên nhiều chủ đầu tư vẫn sai phạm, khiến tình trạng tranh chấp ngày càng trở nên phổ biến.
Mâu thuẫn do đâu?
Từ khi nhà chung cư xuất hiện tại Việt Nam, tình trạng cư dân kiện, phản đối chủ đầu tư cũng xuất hiện theo. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tình trạng này ngày một biến tướng, khiến cho mâu thuẫn không chỉ phát sinh tại những dự án bình dân mà ở cả một số dự án chung cư được quảng cáo là cao cấp.
Chỉ cần tìm trên Google về những dự án tranh chấp, mâu thuẫn giữa chủ đầu tư và cư dân, một loạt dự án sẽ được hiện lên. Cụ thể, tại Hà Nội là những dự án như: chung cư Imperia Garden, Home City, Mipec Riverside Long Biên, Goldmark City, dự án Ecolife Capitol Tố Hữu, Lucky Bắc Hà (30 Phạm Văn Đồng), Hồ Gươm Plaza, Golden Land…
Ở Tp.HCM, tranh chấp cũng không ít, với các dự án như cư dân chung cư Thảo Điền Pearl (12 Quốc Hương, phường Thảo Điền, quận 2, Tp.HCM) tố chủ đầu tư để dân vào sống gần 4 năm qua vẫn chưa nhận được sổ đỏ, chưa thành lập ban quản trị mới…; chung cư Him Lam “tố” chủ đầu tư là công ty Cổ phần Kinh doanh Địa ốc Him Lam (HLL) thay đổi thiết kế, cho thuê luôn phần tiện ích dành cho cư dân chung cư; rồi chung cư Flora Anh Đào, chung cư Saigonres Plaza (đường Nguyễn Xí, quận Bình Thạnh, Tp.HCM)….
Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp thường xoay quanh những vấn đề như diện tích căn hộ bị tính sai lệch, thay đổi thiết kế các căn hộ hoặc thêm tầng, thêm căn hộ, chuyển đổi tầng kỹ thuật thành các căn hộ để bán, các dịch vụ tiện ích tòa nhà hoặc xung quanh dự án bị cắt xén hoặc chưa kịp hoàn thiện, không đúng so với quảng cáo, giới thiệu như ở thời điểm mua nhà.
Mặt khác, những bất cập trong vấn đề thu phí dịch vụ (gửi xe ô tô, xe máy…), hoặc giấy tờ pháp lý liên quan đến các căn hộ không được chủ đầu tư bàn giao cho cư dân, hệ thống phòng cháy chữa cháy của tòa nhà chưa được nghiệm thu, chậm làm sổ đỏ… khiến cư dân bức xúc, phản đối chủ đầu tư.
Mấu chốt nhất vẫn nằm ở chỗ chủ đầu tư không thực hiện đúng các nội dung cam kết trong hợp đồng mua bán, thỏa thuận với cư dân, khách hàng.
Từ đó, việc tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân không đi đến được thỏa thuận, dẫn tới cư dân gửi đơn phản đối. Chưa kể, nhiều cư dân còn phản đối chủ đầu tư bằng cách căng băng rôn, khẩu hiệu nhằm gây áp lực, yêu cầu chủ đầu tư phải giải quyết những vấn đề mà cư dân yêu cầu.
|
Nếu giám sát chặt chẽ ngay từ giai đoạn thi công công trình sẽ sớm phát hiện ra sai phạm, kiên quyết yêu cầu khắc phục, xử lý dứt điểm, chắc chắn sẽ hạn chế được những vi phạm nghiêm trọng sau này.
Hướng giải quyết?
Việc cư dân tố chủ đầu tư “treo đầu dê bán thịt chó” hay kiểu làm ăn chụp giật vẫn đang xảy ra hàng ngày. Cuộc sống của cư dân cũng bị xáo trộn khi cứ phải đi theo chủ đầu tư để yêu cầu được giải quyết. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những vụ việc được giải quyết hài hòa, êm thấm giữa lợi ích cư dân và chủ đầu tư.
Vậy tại sao đa số vụ tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư lại không được giải quyết một cách êm thấm mà dẫn đến việc cư dân đấu tranh đến cùng?
Đi tìm câu trả lời cho vấn đề này, nhiều chuyên gia cho rằng cư dân thường không đọc kỹ các điều khoản đã ký kết trong hợp đồng mua bán, nên khi nhận nhà thực tế và căn nhà trên hợp đồng không giống nhau, không như mong muốn, nên phản đối.
Bên cạnh đó, một nguyên nhân khác là nhiều chủ đầu tư với mong muốn bán được sản phẩm đã không tiếc lời quảng bá về sản phẩm của mình khiến người dân vỡ mộng.
Ngoài ra, cũng có nhiều chủ đầu tư chưa thực sự quan tâm đến quyền lợi khách hàng, không thực hiện đúng cam kết đã thỏa thuận với khách hàng.
Trong khi đó, để giải quyết những mâu thuẫn này, cư dân thường yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc để xử lý. Song trên thực tế, các quy định pháp lý về xử lý tranh chấp chung cư vẫn chưa theo kịp, nhất là vấn đề tranh chấp sở hữu diện tích chung được cư dân phản đối nhiều nhất.
Quy định về diện tích sở hữu chung – riêng đã được quy định khá rõ trong Luật Nhà ở nhưng vẫn phát sinh những tranh chấp. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, những quy định này chưa đủ chế tài và khung pháp lý xử lý khiến tranh chấp chung cư vẫn gia tăng và ngày một phổ biến.
Ngoài ra, để tồn tại sai phạm của chủ đầu tư là thể hiện sự thiếu hệ thống và thiếu chặt chẽ trong kiểm soát, quản lý các dự án bất động sản. Nếu giám sát chặt chẽ ngay từ giai đoạn thi công công trình sẽ sớm phát hiện ra sai phạm, kiên quyết yêu cầu khắc phục, xử lý dứt điểm, chắc chắn sẽ hạn chế được những vi phạm nghiêm trọng sau này.
Rõ ràng, qua các câu chuyện này có thể thấy việc quản lý các khu dân cư, đô thị mới một cách văn minh là nhiệm vụ không hề đơn giản, đòi hỏi trách nhiệm từ nhiều phía.
Chủ đầu tư phải tuân thủ và nghiêm túc trong đầu tư, cũng như vận hành dự án. Đồng thời điều cũng quan trọng không kém chính là thái độ và cách ứng xử đúng mực của người dân, bởi vì suy cho cùng, người dân mới là các nhân tố quyết định môi trường sống của cả khu cư dân.
Đăng Thanh
