Từ Bắc chí Nam, hầu như ở tỉnh, thành nào cũng có đôi ba dự án “dính chàm”. Nhưng thay vì cương quyết xử phạt, tháo dỡ phần sai phép, cơ quan chức năng lại hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các thủ tục để được hợp thức hóa phần sai phạm.
Tại Tp.HCM, dự án Tân Bình Apartment, do công ty TNHH Đầu tư BĐS Tân Bình làm chủ đầu tư, chỉ được xây dựng 14 tầng (không kể tầng hầm và mái che cầu thang) nhưng chủ đầu tư đã xây vượt 4 tầng, lên 18 tầng với hàng nghìn mét vuông bị sai phạm.
Hàng loạt công trình “dính” sai phạm
Sau khi xem xét, các khách hàng thống nhất chỉ cho chủ đầu tư được xây thêm hai tầng 15 và 16 vì thi công gần hoàn chỉnh, riêng các tầng 17, 18 phải cắt bỏ. Đại diện chủ đầu tư đã đồng ý với yêu cầu này.
Còn mới đây, dự án Thảo Điền Sapphire đã bị cơ quan chức năng “sờ gáy” vì xây dựng sai với Giấy phép số 95/GPXD ngày 18/6/2015 do Sở Xây dựng cấp. Cụ thể, xây tăng diện tích tầng trệt; vi phạm khoảng lùi ra sông Sài Gòn, rạch ông Hóa với tổng diện tích gần 1.400m2.
Trước các sai phạm trên, UBND Tp.HCM có Quyết định số 2496 xử phạt vi phạm hành chính về hành vi xây dựng sai giấy phép đối với công ty Cổ phần TDS, chủ đầu tư khu biệt thự cao cấp Thảo Điền Sapphire (quận 2, Tp.HCM), buộc tự phá dỡ phần công trình xây sai phép.
Nhưng cho đến nay, sai phạm này vẫn chưa được cưỡng chế, số tiền phạt vi phạm hành chính cũng chưa được công ty này thực hiện. Trước sự việc này, dư luận đang đặt câu hỏi liệu có hay không sai phạm này sẽ được hợp thức hóa?
Trong khi đó, ở Hà Nội, nhiều chủ đầu tư giàu kinh nghiệm vẫn để xảy ra những vấn đề đáng tiếc về an toàn lao động và trật tự xây dựng như công ty Cổ phần Xây dựng và Kinh doanh địa ốc Hòa Bình (công ty Hòa Bình), Tổng công ty Đầu tư Phát triển Hạ tầng đô thị UDIC…
Bên cạnh đó, có một số chủ đầu tư khác ngang nhiên xây dựng sai phép, không phép như chung cư Mai Trang Tower, quận Nam Từ Liêm, theo phê duyệt, dự án có diện tích 6.695m2, bao gồm hai tòa tháp cao 37 tầng (33 tầng nổi và 4 tầng hầm). Trước ngày 16/8/2016, dù chưa được cấp phép xây dựng, chủ đầu tư vẫn ngang nhiên cho thi công công trình.
Hay dự án chung cư Thăng Long, tổ 50, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, được UBND Tp.Hà Nội cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2008 cho công ty TNHH Thăng Long với quy mô xây dựng trụ sở làm việc và văn phòng cho thuê 17 tầng.
Tới năm 2013, UBND thành phố lại cấp giấy chứng nhận đầu tư (chứng nhận thay đổi lần thứ nhất) để công ty TNHH Thăng Long xây dựng tòa nhà hỗn hợp với quy mô 27 tầng và 2 tầng hầm.
Và nổi cộm hơn cả là Tập đoàn Mường Thanh. Dù ở Đà Nẵng, Hà Nội, Thanh Hóa hay Buôn Mê Thuật (Đăk Lắk)… bất cứ nơi đâu có dấu chân của doanh nghiệp này, công trình nơi đó đều có vi phạm.
Điều đáng nói là những công trình vi phạm này, dù ít hay nhiều, đều được hợp thức hóa sai phạm, khiến dư luận không khỏi băn khoăn tại sao không cưỡng chế phần sai phạm mà vẫn hợp thức hóa?
![]() |
Khu biệt thự cao cấp Thảo Điền Sapphire (quận 2, Tp.HCM)
Hợp thức hóa hay xử lý
Rõ ràng, việc những công trình sai phạm được hợp thức hóa gần đây khiến dư luận đặt ra hàng loạt câu hỏi: Thay vì cưỡng chế phần sai phạm, tại sao các cơ quan ban, ngành liên quan lại hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các thủ tục để chấp thuận quy hoạch tổng thể mặt bằng?
Trước khi dự án cấp phép, các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc của dự án đã được phê duyệt nhưng nay thay đổi sẽ ảnh hưởng như thế nào; Việc hợp thức hóa như vậy có đúng quy định; Những công trình này được tồn tại, kết cấu dự án có đảm bảo, hạ tầng kỹ thuật – xã hội có đảm bảo theo yêu cầu chung cho cả khu vực; Ai được lợi từ sự hợp thức hóa này?
Sự bức xúc trên của dư luận ngày càng lớn khi chứng kiến thực tế là thay vì buộc các chủ đầu tư phải tháo dỡ ngay các diện tích vi phạm và tổ chức cưỡng chế thực hiện, nhiều địa phương đã chấp thuận cho các chủ đầu tư tiếp tục hoàn thành công trình sau khi đóng phạt xong.
Và như vậy, từ chỗ cứ cố xây trái phép để đạt lợi ích tối đa bởi vì “đâu lại sẽ vào đó”, các sai phạm trong xây dựng ngày càng trở nên phổ biến, bất chấp nhiều quy định của pháp luật. Điển hình như trường hợp của_Mường Thanh với sai phạm_rải đầy từ Nam ra Bắc nhưng “đâu lại vào đấy” vì sai phạm luôn được hợp thức hóa.
Vì vậy, đã đến lúc cần sớm ban hành một Nghị định mới về xử phạt vi phạm xây dựng với nhiều quy định nghiêm khắc hơn, tuyệt đối không dung túng cho sự vi phạm, không tiếp tục tạo ra tâm lý có thể dùng nhiều tiền để “chuộc” sai phạm, tạo ra sự bất bình đẳng với những người tuân thủ pháp luật.
Đồng thời, để dư luận không còn cho rằng việc cho phép hợp thức hóa sai phạm sẽ tạo ra tiền lệ “phạt cho tồn tại”, chưa kể nhiều chủ đầu tư sẵn sàng xây dựng các công trình sai phép theo kiểu “gạo đã thành cơm” để được chính quyền “châm chước” đặt mọi việc vào “chuyện đã rồi”, điều sẽ khiến các doanh nghiệp “noi theo” và hệ quả rõ ràng là các công trình sai phạm không dừng lại ở một tỉnh, thành mà sẽ lan tràn ra khắp cả nước.
Đăng Thanh