Xu hướng giảm của giá thép đã làm cho bức tranh lợi nhuận ngành thép trong quý II vẫn chưa mấy sáng sủa. Ngoài Hòa Phát (HPG), Thép Nam Kim (NKG) báo lợi nhuận hồi phục, kết quả kinh doanh của các công ty thép khác đều kém sắc. Nhiều doanh nghiệp trong ngành này báo lỗ nặng như VNSteel (TVN), Đầu tư thương mại SMC (SMC), Thép Pomina (POM),…
Nhiều doanh nghiệp báo lỗ
Trong đó, thua lỗ nặng nhất là Đầu tư thương mại SMC khi công ty này báo lỗ gần 400 tỷ đồng trong quý II và xuất hiện khoản trích lập dự phòng khoản phải thu 180 tỷ đồng, phần lớn từ Novaland. Đây là khoản lỗ lớn thứ hai trong lịch sử của SMC, chỉ sau khoản lỗ của quý IV/2022 (515 tỷ đồng).
Lũy kế 6 tháng đầu năm, SMC ghi nhận doanh thu thuần 7,2 ngàn tỷ đồng, giảm 46% so với cùng kỳ, đồng thời lỗ ròng 371 tỷ đồng. Theo đó, mục tiêu có lãi 150 tỷ đồng trong năm 2023 của doanh nghiệp trở lên khó khăn hơn.
![]() |
Trái ngược với kết quả kinh doanh của doanh nghiệp ảm đạm, cổ phiếu ngành thép lại tích cực. |
Theo sau là khoản lỗ của Thép Pomina. Do kinh doanh dưới giá vốn khiến Pomina lỗ đậm 350 tỷ đồng trong quý II.
Lũy kế nửa đầu năm 2023, doanh thu của Pomina giảm đến 70% so với cùng kỳ. Chi phí tăng cao khiến Pomina lỗ 537 tỷ đồng, trong khi nửa đầu năm 2022 vẫn lãi sau thuế hơn 8 tỷ đồng.
Đáng chú ý, tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2023 mới đây, Thép Pomina đã thông qua kế hoạch doanh thu 9.000 tỷ đồng và lợi nhuận âm 150 tỷ đồng, giảm mạnh so với mục tiêu được trình trước đó là doanh thu thuần đạt 14.000 tỷ đồng và có lãi 300 tỷ đồng.
Ông Đỗ Duy Thái, Chủ tịch HĐQT Thép Pomina cho biết, việc điều chỉnh kế hoạch kinh doanh thể hiện sự thận trọng trong bối cảnh thị trường còn khó khăn. Tuy nhiên, yếu tố chính thôi thúc công ty điều chỉnh kế hoạch là dự báo ngành bất động sản chưa tốt lên trong năm nay.
Cùng cảnh ngộ, việc ghi nhận khoản lỗ gần 324 tỷ đồng trong công ty liên doanh, liên kết đã khiến VNSteel báo lỗ sau thuế 284 tỷ đồng, tăng mạnh so với số lỗ 40 tỷ đồng trong quý II/2022.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần của VNSteel đạt 15.097 tỷ đồng, giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Khoản lỗ trước thuế ghi nhận hơn 200 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước lãi tới 202 tỷ đồng. Kết quả này còn cách rất xa mục tiêu lãi trước thuế hợp nhất 235 tỷ đồng được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023.
Trong khi đó, CTCP Gang thép Thái Nguyên (TIS) lỗ kỷ lục 98 tỷ đồng trong quý II/2023, đánh dấu quý thứ 4 thua lỗ liên tiếp. Tính chung 6 tháng đầu năm, công ty lỗ sau thuế 117 tỷ đồng.
Còn Tập đoàn Hoa Sen (HSG) thì chỉ lãi ròng hơn 14 tỷ đồng trong quý III/2023 (niên độ tài chính của công ty từ 1/10-30/9), giảm mạnh so với quý II/2023 lãi 251 tỷ đồng. Nguyên nhân là do doanh thu bán hàng và doanh thu tài chính đều sụt giảm. Lũy kế 9 tháng, công ty vẫn lỗ ròng 410 tỷ đồng.
Cổ phiếu "lên hương"
Trái ngược với kết quả kinh doanh ảm đạm của doanh nghiệp, trên sàn chứng khoán, sau khi giảm sâu trong năm 2022, giá nhiều cổ phiếu nhóm ngành thép có diễn biến đi ngang trong 5 tháng đầu năm 2023 đã bật tăng kể từ đầu tháng 6 đến nay, nhất là các mã HPG, HSG, NKG, TVN. Trong đó, cổ phiếu HPG là mã liên tục thu hút mạnh mẽ dòng vốn ngoại.
Giới phân tích đánh giá, ngành thép vẫn còn nhiều khó khăn khi giá bán giảm, nhưng nhu cầu tiêu thụ có tín hiệu tích cực trở lại, giúp cổ phiếu nhóm ngành này tăng giá mạnh so với thị trường chung.
Thực tế, nhu cầu thép trên thế giới gần đây có dấu hiệu hồi phục, dù mức tăng còn chậm. Hiệp hội Thép thế giới dự báo, nhu cầu thép toàn cầu năm 2023 có thể đạt 1,82 tỷ tấn, sau khi giảm 3,2% trong năm 2022 xuống 1,78 tỷ tấn.
Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết, 6 tháng đầu năm 2023, khối lượng tiêu thụ thép thành phẩm là 12,481 triệu tấn, giảm 17,5%, trong đó xuất khẩu 3,881 triệu tấn, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dù vậy, nhìn chung nhu cầu thép vẫn chưa có tín hiệu hồi phục bền vững. Trên cơ sở đó, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đã đưa ra báo cáo “cảnh báo” nhà đầu tư chưa nên kỳ vọng vào lợi nhuận của các doanh nghiệp thép.
VDSC cho rằng, tốc độ sản xuất thép thô của các nhà máy tại Việt Nam đang chững lại trong vài tháng gần đây, dù cao hơn mức đáy cuối năm ngoái nhưng vẫn chưa hồi phục hoàn toàn.
"Những con số về tiêu thụ thép thô lũy kế 6 tháng đầu năm 2023 vẫn không thể thuyết phục chúng tôi tin rằng nhu cầu thép đang tốt lên", VDSC cho biết.
Bước vào quý III, VDSC khuyến nghị tiếp tục theo dõi sản lượng tiêu thụ của các doanh nghiệp để có mức kỳ vọng hợp lý về mức độ hồi phục lợi nhuận, đặc biệt khi quý III là mùa mưa và tháng Ngâu, trong đó mùa thấp điểm rơi vào tháng 8 và 9 năm nay.
Tương tự, trong báo cáo chiến lược đầu tư 6 tháng cuối năm mới cập nhật, VNDirect nhận định, thời điểm khó khăn nhất dường như đã ở lại phía sau,tuy nhiên nhu cầu tiêu thụ yếu vẫn sẽ phủ bóng lên triển vọng phục hồi của các công ty thép nửa cuối năm 2023.
Theo VNDirect, triển vọng ngành bất động sản dân dụng ảnh hưởng lớn nhất đến nhu cầu ngành thép Việt Nam khi chiếm khoảng 60-65% nhu cầu toàn ngành và ảnh hưởng đến hầu hết các mặt hàng thép thành phẩm. Vì vậy, vẫn còn quá sớm để đánh giá thị trường bất động sản có “rã đông” được hay không, khi nhiều điểm nghẽn vẫn chưa được giải quyết.
“Nguồn cung bất động sản nội địa sẽ chỉ có thể tăng trở lại từ năm 2024 và nhu cầu thép của Việt Nam sẽ chưa thể hồi phục mạnh mẽ cho tới năm sau”, VNDirect nhận định.
Hải Giang