Một rủi ro tiềm ẩn và khó đánh giá là những khoản lỗ tỷ giá lâu nay vẫn luôn là hạt sạn trong quyết định đầu tư của nhiều người đối với cổ phiếu HVN của Tổng công ty Hàng không Việt Nam – CTCP (Vietnam Airlines).
Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của Vietnam Airlines đang được cải thiện, tỷ lệ chi phí quản lý và chi phí bán hàng trên doanh thu giảm trong 3 năm trở lại đây. Tỷ lệ nợ vay/vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp (DN) trong năm 2018 giảm khá mạnh so với năm 2015.
Áp lực tỷ giá giảm
Trong năm 2018, Vietnam Airlines ghi nhận doanh thu hợp nhất 96.800 tỷ đồng, tăng gần 17% so với năm 2017; lợi nhuận trước thuế 3.240 tỷ đồng, vượt 34% kế hoạch nhưng lợi nhuận sau thuế công ty mẹ giảm 4% so với năm 2017, chỉ đạt 2.282 tỷ đồng.
Lý giải việc lợi nhuận sau thuế công ty mẹ đi xuống, lãnh đạo Vietnam Airlines cho biết, biến động của tỷ giá đã tác động khá lớn đến kết quả kinh doanh năm 2018. Cụ thể, năm 2018 lỗ chênh lệch tỷ giá của công ty tăng thêm 1.030 tỷ đồng, lên 1.476 tỷ đồng, khiến chi phí tài chính tăng tới 90%.
Khoản lỗ này diễn ra trong bối cảnh mức biến động tỷ giá trong năm 2018 chỉ ở mức khiêm tốn 2%, điều này cho thấy rủi ro từ biến động tỷ giá đã trở thành một trong những rủi ro đáng quan tâm nhất khi đầu tư vào cổ phiếu HVN.
Tuy nhiên, so với mức 3.000 tỷ đồng của năm 2015 thì khoản lỗ tỷ giá đã giảm gần một nửa. Thực tế, tại thời điểm cuối năm 2018, Vietnam Airlines đang vay nợ hơn 38.000 tỷ đồng, giảm 9.000 tỷ so với năm trước và 23.000 tỷ so với năm 2015 (trung bình giảm 8.000 tỷ/năm).
Trong cơ cấu nợ vay của Vietnam Airlines có tới 90% là khoản vay ngoại tệ gồm vay ngắn hạn để tài trợ cho các hoạt động thanh toán, vay dài hạn để tài trợ cho hoạt động mua máy bay, nợ thuê tài chính tương ứng với các khoản thuê máy bay.
Theo nhận định của ông Nguyễn Nhật Tiến, chuyên gia phân tích tài chính của công ty quản lý tài sản Biên An Toàn, xu hướng giảm dư nợ vay gốc các khoản vay USD của Vietnam Airlines có thể tiếp tục duy trì ổn định bởi dòng tiền mạnh mẽ từ hoạt động kinh doanh trung bình đạt hơn 10.000 tỷ đồng/năm (3 năm gần nhất).
Bên cạnh đó, với mạng lưới đã được phủ rộng nên nhu cầu đầu tư cơ bản trong những năm sắp tới cũng không còn lớn như giai đoạn từ 2015 trở về trước.
Ngoài ra, những thuận lợi đến từ thông điệp hoãn lại lộ trình tăng lãi suất của FED cùng với phần trăm mất giá của tiền đồng ở mức vừa phải trong năm 2019 sẽ làm cho áp lực lỗ tỷ giá của Vietnam Airlines giảm đáng kể.
![]() |
Rủi ro tỷ giá không còn tác động lớn đến cổ phiếu HVN |
Lại lo giá dầu
Cập nhật kết quả kinh doanh mới nhất của Vietnam Airlines cho thấy, kết thúc quý I/2019, khoản lỗ chênh lệch tỷ giá chỉ còn 51,8 tỷ đồng, giảm mạnh 68% so với 162,3 tỷ đồng của cùng kỳ.
Theo đó, một trong những nguyên nhân tác động đến kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines là rủi ro tỷ giá đã được kiểm soát.
Tuy nhiên, ngoài tỷ giá, kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines còn chịu tác động của việc giá nhiên liệu tăng cao, bởi chi phí nhiên liệu luôn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng chi phí hoạt động của các hãng hàng không.
Theo kết quả khảo sát đánh giá của 12 ngân hàng đầu tư do Wall Street Journal thực hiện trong tháng 3 vừa qua, giá dầu Brent được dự báo trung bình trên 68 USD/ thùng trong năm 2019, cao hơn dự báo trước đó là 67 USD/thùng.
Giá dầu Brent là yếu tố chính chi phối giá xăng chuyên dụng Jet A – loại xăng được dùng cho tất cả các chuyến bay trong ngành hàng không Việt Nam.
Trong kịch bản, giá dầu thế giới tiếp tục tăng sẽ tác động trực tiếp và đáng kể đến kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines, từ đó tác động đến giá cổ phiếu.
Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2019, kế hoạch kinh doanh năm với tổng lượng vận chuyển khách là hơn 24,9 triệu lượt; doanh thu hợp nhất đạt hơn 111.700 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế đạt gần 3.400 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế công ty mẹ đạt 2.700 tỷ đồng đã được cổ đông thông qua.
Tuy nhiên, theo nhận định mới đây của CTCK Bảo Việt (BVSC), Vietnam Airlines có thể không đạt được kế hoạch tăng trưởng lượt khách đã đề ra dựa trên tăng trưởng chung của ngành hàng không đang ở mức thấp và tăng trưởng lượt khách không khả quan của DN trong 3 năm trở lại đây.
BVSC đánh giá giá vé máy bay và tỷ lệ lấp đầy của Vietnam Airlines sẽ giảm trong năm 2019 do áp lực từ số lượng máy bay nhận mới tăng mạnh.
BVSC dự phóng kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines với doanh thu 103.689 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 2.924 tỷ đồng, tăng lần lượt 7% và 15% so với năm 2018; lợi nhuận ròng dự báo đạt 2.635 tỷ đồng, tăng 15%.
Ngày 7/5 vừa qua, cổ phiếu HVN chính thức chuyển giao dịch từ UPCoM sang HoSE với giá tham chiếu là 40.600 đồng/cp. Tính đến hiện tại, HVN đã tăng hơn 3,4% lên 42.000 đồng/cp.
Tuy nhiên, BVSC nhận định việc chuyển sàn là yếu tố tâm lý tích cực trong ngắn hạn, cùng với đó, HVN sẽ chỉ đáp ứng được điều kiện để xét duyệt vào FTSE với thời điểm sớm nhất là tháng 9/2019 nhưng không đủ điều kiện để được xét vào VN30 hay Market Vectors Vietnam ETF.
Với những luận điểm này, BVSC đánh giá trung lập đối với cổ phiếu HVN ở mức giá hợp lý là 44.828 đồng/cp.
Thùy Linh