Tại Hội nghị thường niên công tác thành viên năm 2016 của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Tổng Giám đốc HNX, cho biết thời gian tới, HNX sẽ tập trung phát triển hai nội dung là thị trường chứng khoán phái sinh và cơ chế tạo lập giá – một trong các giải pháp tăng thanh khoản cho thị trường theo Thông tư 203 đã được Bộ Tài chính ban hành.
Áp cơ chế tạo lập thị trường
Theo HNX, tính đến 30/9/2016, có 377 doanh nghiệp niêm yết với giá trị vốn hóa đạt 157.000 tỷ đồng, tổng giá trị giao dịch 9 tháng đầu năm đạt 102.325 tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 550 tỷ đồng, tương đương cùng kỳ 2015.
Trên thị trường UPCoM, tính đến 30/9/2016, có 338 doanh nghiệp đăng ký giao dịch_ trên thị trường UPCoM với giá trị vốn hóa đạt 117.000 tỷ đồng. Tổng giá trị giao dịch 9 tháng đạt 22.574 tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân đạt 121 tỷ đồng, tăng 110% so với năm 2015.
Tuy nhiên, để đẩy nhanh quá trình triển khai cơ chế tạo lập thị trường để đưa vào áp dụng vào cuối năm nay nhằm hỗ trợ tăng thanh khoản, HNX triển khai cơ chế tạo lập giá dự kiến áp dụng thí điểm vào đầu năm 2017.
Bà Mai Thị Vân Anh – Phó Giám đốc phòng Quản lý thành viên HNX – chia sẻ rằng các CTCK là thành viên tạo lập thị trường đóng vai trò quan trọng và chủ động trong việc tăng cường thanh khoản cho thị trường.
Mỗi mã chứng khoán chỉ có một thành viên tạo lập thị trường và tùy theo điều kiện thị trường, HNX có quyền tạm dừng việc đăng ký tạo lập thị trường sau khi có ý kiến của UBCK.
Hàng loạt các quy chế mới cho thị trường chứng khoán sẽ được ban hành nhằm hỗ trợ tăng thanh khoản cho thị trường
Đối với các công ty chứng khoán, điều kiện để trở thành thành viên tạo lập thị trường cho cổ phiếu bao gồm không trong tình trạng cảnh báo về tỷ lệ vốn khả dụng; không trong tình trạng đình chỉ, tạm ngừng hoạt động, hợp nhất, giải thể…; không có lỗ lũy kế trên 50% vốn điều lệ; vốn chủ sở hữu lớn hơn vốn pháp định, đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ vốn nợ trên vốn chủ sở hữu, trích lập đầy đủ các khoản dự phòng và tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật chứng khoán liên quan khác.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà – Giám đốc phòng Thị trường chứng khoán phái sinh (CKPS) HNX, cho biết trong thời gian tới, sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống pháp lý, hoàn thiện sản phẩm, hạ tầng cơ sở. Hiện, dự thảo các quy chế, xây dựng hệ thống giao dịch CKPS, xây dựng hợp đồng mẫu cơ bản đã hoàn thành. “Hợp đồng tương lai và chỉ số chứng khoán là lựa chọn ưu tiên cho thị trường CKPS”, bà Hà cho biết.
Chỉ số chứng khoán là lựa chọn ưu tiên
HNX sẽ công bố thiết kế sản phẩm bao gồm Hợp đồng tương lai chỉ số dựa trên các chỉ số thị trường và Hợp đồng tương lai Trái phiếu chính phủ. Thời gian dự kiến đưa ra quy định cụ thể về sản phẩm dự kiến vào tháng 10-11/2016.
Đại diện HNX cho biết, thời gian test hệ thống giao dịch CKPS giữa HNX và các CTCK dự kiến diễn ra từ tháng 11/2016 đến tháng 12/2016. Việc hướng dẫn thủ tục, tiếp nhận hồ sơ và xem xét chấp thuận thành viên giao dịch CKPS dự kiến diễn ra trong tháng 12/2016. HNX cũng dự kiến tập huấn về hệ thống giao dịch CKPS cho nhân viên các CTCK trong tháng 11 tới đây.
Với kế hoạch triển khai như trên, các CTCK có nhu cầu tham gia làm thành viên TTCKPS cần có kế hoạch để nhanh chóng tăng vốn (nếu cần); triển khai hoàn thiện hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thanh toán và giao dịch; chuẩn bị các điều kiện về nhân sự cũng như tổ chức đào tạo và tuyên truyền cho nhà đầu tư của mình.
Cũng tại Hội nghị, báo cáo công tác thành viên năm 2016, về hoạt động thị trường, ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch HNX, cho biết, từ ngày 1/11/2016, Thông tư 115 của Bộ Tài chính ban hành hướng dẫn bán cổ phần lần đầu và quản lý, sử dụng tiền thu từ cổ phần hóa của các DN 100% vốn nhà nước có hiệu lực.
Thay vì việc muốn hay không muốn lên sàn là do doanh nghiệp, nay Thông tư 115 bắt buộc doanh nghiệp cổ phần hoá phải lên sàn. Cổ phần đấu giá qua Sở giao dịch chứng khoán sẽ tự động được đưa vào giao dịch trên hệ thống Upcom trong vòng 15 ngày. Cụ thể, trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày hết hạn thanh toán tiền mua cổ phần trúng đấu giá, Sở GDCK nơi thực hiện đấu giá sẽ gửi Trung tâm lưu ký chứng khoán, HNX văn bản thông báo giá thanh toán bình quân kèm danh sách người trúng giá.
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày hết hạn thanh toán tiền mua cổ phần, DN cổ phần hóa phải báo cáo UBCK và công bố thông tin về kết quả bán cổ phần kèm theo xác nhận của NHTM nơi mở tài khoản phong tỏa về số tiền thu được từ đợt đấu giá.
Trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày nhận được kết quả đấu giá cổ phần, UBCK gửi thông báo xác nhận kết quả đấu giá cho DN cổ phần hóa, HNX và VSD.
Trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của UBCK, HNX đưa cổ phần giao dịch lên Upcom. Giá tham chiếu cho ngày giao dịch đầu tiên được xác định trên cơ sở giá thanh toán bình quân.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBCK, cho biết: Trong thời gian tới, quá trình tái cấu trúc hệ thống CTCK sẽ tiếp tục được triển khai, giúp các CTCK phát triển một cách bền vững, hiệu quả.
Năm 2017, TTCK phái sinh sẽ đi vào hoạt động, đây là một thị trường mới nên cơ quan quản lý, các Sở GDCK, VSD cần sự chung tay của các thành viên thị trường, cũng như nhà đầu tư để thị trường này được vận hành hiệu quả, ổn định.
Thành Vinh