Bám sát đặc thù của địa bàn vùng cao, việc phát triển đời sống đồng bào dân tộc thiểu số luôn được cấp ủy, chính quyền huyện Mai Châu xác định là mục tiêu mũi nhọn. Trong đó, huyện chú trọng dành các nguồn lực hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, nâng cao giá trị nông sản, thực hiện tốt chính sách dân tộc, duy trì tốc độ giảm nghèo bình quân 3 – 5%/năm.
Động lực từ liên kết sản xuất
Cách trung tâm huyện Mai Châu 36km, Ba Khan là xã đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 98%. Do xuất phát điểm thấp, xa trung tâm huyện, khí hậu khắc nghiệt, nên đời sống người dân còn nhiều khó khăn.
Các cây trồng thế mạnh đang mang lại thu nhập ổn định cho người dân tộc thiểu số ở Mai Châu. |
Với mục tiêu giảm nghèo bền vững, tạo động lực để người dân vươn lên làm giàu, xã đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về chuyển đổi cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hóa, liên kết chuỗi, đưa các loại cây chịu hạn, chịu rét, hiệu quả cao vào sản xuất.
Hiện, ngô và khoai lang là hai cây trồng chủ đạo ở Ba Khoang, với tổng diện tích ngô đạt 210 ha, khoai lang đạt 100 ha. Diện tích ngô, khoai tập trung chủ yếu ở 2 xóm Khan Thượng, Khan Hạ.
Để nâng cao giá trị cây trồng, xã phối hợp với Trạm khuyến nông huyện tìm các loại giống chất lượng cao, đồng thời tăng cường chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho các hộ canh tác.
Với sự đồng hành của địa phương, mô hình trồng khoai lang đang cho thấy sự thích nghi tuyệt vời với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu ở Ba Khan, cho năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao.
Anh Cao Văn Phước, dân tộc Mường, xóm Khan Hạ, xã Ba Khan cho biết so với cây ngô, cây khoai lang dễ chăm sóc, ít bị sâu bệnh và hiệu quả kinh tế cao gấp 3 - 4 lần. Năng suất bình quân của khoai lang trên địa bàn xã hiện đạt 1,5 – 2 tấn/1.000 m2.
Niên vụ 2020 - 2021, gia đình anh Phước trồng hơn 3.000 m2 cây khoai lang theo tiêu chuẩn VietGAP, thu được hơn 5 tấn củ chất lượng cao. Tư thương đến tận ruộng thu mua với giá bình quân 9 – 13 nghìn đồng/kg khoai loại 1; 5 – 7 nghìn đồng/kg khoai loại 2. Gia đình anh dự kiến nhân rộng diện tích trồng khoai lang lên 6.000 m2. Đảm bảo mức thu nhập trên 50 triệu đồng/năm.
Đặc biệt, để phát triển bền vững, nhiều hộ trồng khoai lang trên địa bàn xã Ba Khan đã chủ động liên kết thành lập Tổ hợp tác nông nghiệp Ba Khan, hướng tới sản xuất tập trung, quy mô lớn, thân thiện môi trường.
Sở hữu vườn khoai lang hơn 5.000 m2, anh Lương Đức Tấn, dân tộc Tày, thành viên Tổ hợp tác Ba Khan, cho biết tham gia mô hình liên kết, các hộ thống nhất phát triển sản xuất theo chuẩn VietGAP, loại bỏ hoàn toàn hóa chất độc hại, chỉ sử dụng phân chuồng hoai mục, thân thiện môi trường.
“Bản thân khoai lang là cây không đòi hỏi quá nhiều phân bón, ít sâu bọ, bệnh hại, chỉ cần đảm bảo nước tưới sạch, đầy đủ, nên chi phí đầu tư ban đầu thấp. Những năm qua, nhờ sản xuất sạch, năng suất, chất lượng cao, cây khoai lang luôn đảm bảo thu nhập 15 – 20 triệu đồng/1.000m2”, anh Tấn phân tích.
Mở hướng làm giàu bền vững
Cùng với sự nỗ lực của các địa phương, hàng loạt chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất của huyện Mai Châu cũng cho thấy hiệu quả tích cực, mở hướng thoát nghèo, tạo sinh kế bền vững cho hàng trăm hộ đồng bào dân tộc thiểu số.
Các nguồn lực hỗ trợ đang mở hướng thoát nghèo, làm giàu bền vững cho người dân tộc thiểu số. |
Cách đây hơn 2 năm, gia đình anh anh Hà Văn Hoàn, dân tộc Tày, xã Tòng Đậu được hỗ trợ số vốn vay ưu đãi là 45 triệu đồng để xây dựng chuồng trại và mua 2 con bò sinh sản. Ngoài ra, anh còn được hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, phòng dịch cho đàn bò theo hướng an toàn sinh học.
"Trước đây, gia đình tôi cũng đã từng nuôi bò nhưng do khó khăn nên đành bán đi. Nay được hỗ trợ vốn vay ưu đãi, gia đình tôi cảm ơn Đảng, Nhà nước rất nhiều. Đàn bò 2 con giờ có thêm 2 con bê, tổng giá trị trên 100 triệu đồng. Tôi sẽ cố gắng chăm sóc và tăng đàn để phát triển kinh tế”, anh Hòa phấn khởi nói.
Tương tự, gia đình chị Đinh Thị Miên, dân tộc Dao, xã Mai Hịch trước kia thuộc diện hộ nghèo của địa phương. Được tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi của ngân hàng, chị Miên đã xây dựng chuồng trại, mua lợn giống về nuôi.
Vừa làm vừa mở rộng quy mô chuồng trại, đến nay, chị Miên duy trì ổn định đàn vật nuôi trên 20 con lợn thịt, 200 con gà... Chị cũng phát triển thêm 200 m2 ao thả cá. Bình quân thu nhập hằng năm của gia đình vào khoảng 70 - 80 triệu đồng. Vợ chồng chị cũng có thêm điều kiện để chăm lo việc học hành của các con.
Rõ ràng, hiệu quả từ các chương trình, dự án hỗ trợ đang góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giúp đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Mai Châu thay đổi nếp nghĩ, cách làm, củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc.
Nhiều hộ đã mạnh dạn học hỏi kinh nghiệm, đưa các giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng vào sản xuất và mang lại hiệu quả cao. Nhờ đó, kinh tế hộ trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện ngày càng có những chuyển biến tích cực.
Theo ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND huyện Mai Châu, hiệu quả lớn nhất trong chăm lo đời sống đồng bào dân tộc thiểu số của huyện, đó là trực tiếp giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, thiết thực tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc và củng cố lòng tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng, Nhà nước.
Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, tuy còn nhiều khó khăn, nhất là những diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh COVID-19, huyện Mai Châu sẽ tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ “kép”, vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế xã hội, trong đó có chăm lo phát triển đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.
Huyện sẽ tiếp tục triển khai thực hiện các mô hình, dự án hỗ trợ vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Lồng ghép các chương trình hỗ trợ gắn với định hướng phát triển sản xuất cho đồng bào theo hướng hiệu quả, bền vững.
Hưng Nguyên
Bài 2: Phát triển OCOP gắn với nông thôn mới