Kinh tế HTX giúp nâng cao thu nhập cho người dân tộc thiểu số ở Na Rì

Tuy vậy, bên cạnh những mặt đạt được, vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định cần có những giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn chính sách giảm nghèo đối với đồng bào DTTS trên địa bàn huyện.

Những năm gần đây, kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) ở Na Rì đã có bước phát triển đáng kể, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Thời gian qua, huyện Na Rì thực hiện tốt công tác tuyên truyền, hỗ trợ và nâng cao hiệu quả hoạt động của KTTT, HTX. Nhiều tổ hợp tác (THT) được thành lập mới đã hoạt động tương đối ổn định, được quản lý chặt chẽ từ khâu góp vốn đến các hoạt động sản xuất kinh doanh. Đến nay, trên địa bàn huyện có 105 THT hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, đây là tiền đề để phát triển lên thành HTX.

Ngoài ra, huyện có 42 HTX hoạt động chủ yếu trong các lĩnh vực sản xuất, chế biến nông sản thực phẩm, chăn nuôi, dược liệu, mộc dân dụng. Các HTX được thành lập có tư cách pháp nhân, hoạt động đúng quy định của Luật HTX năm 2012, nguồn vốn chủ yếu do các thành viên HTX đóng góp. Sau khi thành lập, các HTX đã từng bước khắc phục khó khăn, củng cố tổ chức, nỗ lực đổi mới, chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động. Nhiều HTX hoạt động kinh doanh tương đối ổn định, hiệu quả, thực hiện đầy đủ các chính sách về thuế…

Việc thành lập các HTX, THT đã giúp huyện Na Rì giải quyết công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho nhiều người lao động, góp phần giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng nông thôn mới. Tiêu biểu như HTX Tài Hoan thuộc xã Côn Minh tạo công ăn việc làm cho khoảng từ 15 đến 20 lao động địa phương với thu nhập trung bình mỗi người đạt trên 6 triệu đồng/tháng, tạo việc làm cho gần 500 hộ liên kết bao tiêu củ dong riềng tại địa phương. Ngoài ra có thể kể tới: HTX Miến dong Huấn Liên có địa chỉ tại xã Côn Minh; HTX Văn Lang HT ở xã Văn Lang; Hợp tác xã trồng cây ăn quả, thôn Khuổi Nằn 2, thị trấn Yến Lạc; Hợp tác xã Trần Phú thuộc xã Trần Phú… Nhờ mạnh dạn thay đổi cách nghĩ, cách làm, tích cực ứng dụng khoa học kỹ thuật nên năng suất, chất lượng sản phẩm của các HTX ngày càng được nâng lên, được thị trường trong nước đón nhận và bắt đầu vươn xa ra thị trường quốc tế.

Có thể thấy, việc phát triển KTTT trên địa bàn huyện Na Rì thời gian qua có những thuận lợi cơ bản và đạt được những kết quả khả quan, tuy nhiên vẫn còn có một số tồn tại, hạn chế.

Một trong những khó khăn mà HTX của đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Na Rì khi là huyện vẫn còn tồn tại hạn chế đó là nhu cầu hỗ trợ phát triển sản xuất hiện nay còn rất nhiều trong khi vốn hỗ trợ phát triển sản xuất của CT135 hiện vẫn còn thấp chỉ bằng giai đoạn 2010-2015; chưa tạo được nhiều đột phá trong việc tạo sinh kế bền vững cho hộ nghèo với đặc điểm sản xuất của từng địa phương. Việc hỗ trợ sản xuất vẫn theo quy mô hộ gia đình, không có mô hình theo chuỗi, theo nhóm sở thích, tổ nhóm. Bên cạnh đó còn một bộ phận người nghèo vẫn mang tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, chưa có ý thức vươn lên thoát nghèo...

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền về Luật HTX chưa được sâu rộng, đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về KTTT còn thiếu về số lượng và kỹ năng quản lý KTTT còn hạn chế. Đa số các HTX thuộc lĩnh vực nông nghiệp chưa thực sự đổi mới về cách thức tổ chức, quản lý và hoạt động. Một số chính sách lớn của Trung ương, của tỉnh khi triển khai thực hiện các HTX có nhu cầu tiếp cận nhưng không đủ điều kiện tham gia. Phần lớn các HTX có mức đầu tư ban đầu còn thấp, hiệu quả liên doanh, liên kết chưa cao, chưa tổ chức được chuỗi giá trị từ khâu đầu vào đến khâu tiêu thụ sản phẩm, do đó hiệu quả sản xuất còn thấp, chưa có tính bền vững.

Năm 2022, huyện Na Rì tiếp tục tuyên truyền về Luật HTX năm 2012; xây dựng và phát triển KTTT mà nòng cốt là các HTX; cải thiện đời sống cho các thành viên HTX; phát triển thành viên thông qua việc thu hút Nhân dân và các hộ kinh tế cá thể tham gia HTX. Huyện phấn đấu trong năm 2022, thành lập mới 2 HTX, 4 THT; thu nhập bình quân của thành viên HTX đạt 4 triệu đồng/người/tháng.

Để tháo gỡ khó khăn, giải pháp trước mắt là tập trung nâng cao năng lực hoạt động của của HTX hiện có và thành lập thêm các HTX mới để thực hiện vai trò “bà đỡ” cho đồng bào và thúc đẩy sản xuất theo chuỗi giá trị ở vùng này.

Đồng thời, tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách, triển khai kịp thời đồng bộ các chủ trương của Đảng, chính sách hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh để tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tập thể, HTX phát triển. Tiếp tục tư vấn cho các HTX sắp xếp, cơ cấu lại bộ máy, đào tạo, dồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý và công nhân kỹ thuật, nhằm nâng cao năng suất, nâng cao sức cạnh tranh, tăng thu nhập; tăng cường mối quan hệ hợp tác với các thành phần kinh tế khác. Xây dựng và đúc rút kinh nghiệm để phổ biến, nhân rộng các mô hình điển hình, nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, góp phần tích cực vào công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.