PHÁT HUY GIÁ TRỊ VĂN HÓA DÂN TỘC TRÊN VÙNG 'SƠN CƯỚC' LỤC NGẠN
Với xấp xỉ 50% dân cư là người dân tộc thiểu số, những năm qua, huyện đã khuyến khích các địa phương, đặc biệt là các xã vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn thành lập các HTX, tổ hợp tác để dẫn dắt, liên kết, hỗ trợ sản xuất cho người dân, đặc biệt là trong công tác thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao trình độ.
Phát huy vai trò liên kết
Năm 2010, với mong muốn không để giống cây bản địa quý bị cạn kiệt, gia đình anh Đặng Văn Hương, người dân tộc Dao, ở thôn Na Lang, xã Phong Minh, đã quyết tâm đưa cây trà hoa vàng, vốn chỉ mọc tự nhiên trên rừng, về trồng trong vườn nhà.
Vợ chồng anh Đặng Văn Hương, dân tộc Dao, chăm sóc vườn trà hoa vàng. |
Anh Hương cho biết trước đó, do khó khăn về kinh tế, người dân địa phương thường đổ xô lên rừng tìm hái cây trà hoa vàng để bán cho thương lái. Việc khai thác quá mức khiến giống cây quý ngày càng ít, giá cả tăng lên.
Từ năm 2010 đến năm 2013, anh Hương cùng vợ con không quản ngại trèo đèo lội suối vào rừng sâu tìm kiếm, chuyển về gần 2 nghìn cây trà hoa vàng trưởng thành để trồng dưới tán cây vải thiều của gia đình.
Để cây bén rễ đất đồi, anh Hương tìm hiểu qua sách, báo và nhờ cán bộ khuyến nông địa phương hướng dẫn rồi tự chế phân bón từ mùn cưa, lá cây, chất thải gia súc.
Sau thời gian dài chăm sóc, đến năm 2014, anh Hương vui mừng khi cây trà đã đơm bông và cho thu hoạch vụ đầu tiên được 18 kg, giá bán 1,2 triệu đồng/kg. Những năm sau đó, sản lượng hoa tăng dần từ vài chục kg đến hàng tạ. Vụ hoa năm 2017, gia đình anh thu hoạch hơn 2 tạ, lãi 200 triệu đồng. Vụ hoa năm 2018 cho sản lượng 6 tạ, thu trên 300 triệu đồng.
Nhận thấy hiệu quả vượt trội của giống cây quý, anh Hương đã không ngần ngại vận động bà con trong thôn thành lập HTX Trà rừng hoa vàng xã Phong Minh, với 15 thành viên để phát triển loại cây quý hiếm này.
Với sự đồng hành của HTX, toàn xã Phong Minh hiện có trên 40 hộ gia đình phát triển hàng chục ha cây trà hoa vàng xen lẫn cây ăn quả, tổng số khoảng 20 nghìn cây.
Nâng cao giá trị sản xuất
Giám đốc HTX Đặng Văn Hương cho biết để hỗ trợ các hộ sản xuất, HTX tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ thuật, tổ chức chế biến, đóng gói, bảo quản và chịu trách nhiệm tiêu thụ sản phẩm.
Sự đồng hành của các HTX giúp tăng giá trị sản xuất cho người dân tộc ở Lục Ngạn. |
Với tư cách là đảng viên trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, cá nhân anh Đặng Văn Hương cũng đang tích cực tuyên truyền, vận động và giúp đỡ nhiều hộ dân trong thôn trồng Trà hoa vàng để thoát nghèo.
HTX Trà rừng hoa vàng xã Phong Minh chỉ là một trong số nhiều đơn vị kinh tế hợp tác trên địa bàn huyện Lục Ngạn đã và đang phát huy vai trò điểm tựa phát huy giá trị văn hóa dân tộc, nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương.
Ngoài ra, có thể kể đến các điển hình như: HTX Hồng Xuân, HTX Nông nghiệp sản xuất và Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Long Khánh, HTX Quyết Tiến, HTX Nuôi ong xuất khẩu Nghĩa Hồ, HTX sản xuất và tiêu thụ mỳ Thủ Dương…
Tổ hợp tác trồng cam xã Quý Sơn, hiện có 10 thành viên, với đa số là người dân tộc Sán Dìu, đang liên tục có được những thành công ấn tượng từ khi được thành lập vào năm 2016.
Hoạt động của tổ hợp tác mang lại những giá trị ổn định về kinh tế, từ đó giúp các thành viên là người Sán Dìu giữ được những nét đặc sắc về văn hóa tín ngưỡng truyền thống. Tiêu biểu như tục cấp sắc, trò chơi tà khíu, trò tét sông tan, chí chí ngàn sèn, chí chí xà gùn…
Theo UBND huyện Lục Ngạn, với vai trò dẫn dắt sản xuất, các HTX, tổ hợp tác đang là lực lượng then chốt trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội, gìn giữ nét văn hóa dân tộc trên địa bàn huyện.
Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục xây dựng các đề án hỗ trợ, giúp người dân, HTX và các doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết, tạo đầu ra ổn định, phát triển hơn nữa thương hiệu sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương.
Với các HTX, tổ hợp tác chuyên về du lịch cộng đồng, huyện sẽ đẩy mạnh hỗ trợ để các đơn vị gìn giữ, phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống, tín ngưỡng, từ đó tạo thêm thu nhập cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.
Hưng Nguyên
>> Bài 4: Khơi thông điểm nghẽn, mở hướng đi bền vững