BBC là doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo, thực phẩm. Còn Lotte là một tập đoàn đa ngành, trong đó có ngành tương tự Bibica, đến từ Hàn Quốc, có tên tuổi lớn. Những yếu tố này đã hứa hẹn một sự hợp tác cùng phát triển vô cùng khả quan. Nhưng đó chỉ là điều kiện cần, cũng giống như một cầu thủ bóng đá cưới một hoa hậu. Người ta bảo đẹp đôi đấy, nhưng cái đích là hạnh phúc thì chưa chắc.
Giá như… hay nếu…
Quả thực, vào thời điểm mà ghế Chủ tịch HĐQT và Giám đốc tài chính tại BBC thuộc về người của Lotte cách đây vài năm, người ta đã đặt ra giả thiết về ý định thâu tóm của Lotte với BBC. Thâu tóm là một hiện tượng bình thường trong tài chính và kinh doanh, trong khuôn khổ pháp luật, nếu Lotte có ý làm việc này thì cũng phải chấp nhận.
Một nhà đầu tư khá hiểu biết về BBC đặt vấn đề: BBC hợp tác với Lotte vào năm 2007, tính đến giờ cũng là năm thứ 7, đến 7 năm mới nhận ra sai lầm, hoặc công khai nói trên báo thì có tác dụng gì? Cưới nhau về mới biết không thể chung sống hòa hợp, thì sự cũng đã rồi, đó cũng mặt trái của hôn nhân. Lúc này sẽ lại xuất hiện những câu cảm thán kiểu "Giá như…" "Nếu…"
Khi Lotte trở thành cổ đông lớn của BBC thì những thông tin xuất hiện thường là… hợp tác. Nếu chiếu theo tiêu chí hợp tác kinh doanh thì cho đến giờ, thành quả đạt được là rất khiêm tốn. So với trước khi có Lotte tham gia điều hành và bây giờ thì BBC vẫn có những bước tiến nhất định nhưng khá chậm chạp.
Năm 2012 vừa qua, lãi sau thuế của BBC chỉ đạt 26 tỷ đồng, hơn phân nửa so với kế hoạch gần 50 tỷ đồng của công ty. Cứ cho là năm vừa qua khó đi nữa, thì những năm trước cũng ít khi chứng kiến lợi nhuận của BBC có ấn tượng và trong 4 năm gần nhất còn theo chiều hướng giảm.
![]() |
BBC vẫn có những bước tiến nhất định nhưng khá chậm chạp
Từ đây, có thể đặt câu hỏi rằng Lotte tham gia Bibica để làm gì khi mà kết quả thực tế lại "tệ" như vậy? Phải chăng Lotte cũng nỗ lực hợp tác nhưng thất bại, hoặc ngay từ đầu Lotte đã có những ý định khác nữa, cụ thể ở đây là ý định thâu tóm?
Cần nhắc lại ý tưởng vào đại hội cổ đông BBC vào năm ngoái là đổi tên công ty thành Lotte - Bibica. Nếu là hợp tác đơn thuần thì có nhất thiết phải đổi tên như vậy hay không? Và đồng thời cũng có một loạt những câu hỏi khác dành cho BBC.
"Ai bảo dại mà…"
Câu chuyện các đối tác ngoại lập liên doanh, hợp tác với các doanh nghiệp trong nước sau đó có những cách thức để "ép" đối tác trong nước phải "nhả" liên doanh rất nhiều người biết. Có lẽ những lãnh đạo của BBC cách đây 7 năm khi kết duyên với Lotte cũng biết? Nhưng từ biết đến vận dụng và cảnh giác xem ra cũng có những khoảng cách nhất định.
Lãnh đạo công ty nào cũng mong muốn công ty của mình sớm vươn lên mạnh mẽ, vì vậy kêu gọi sự trợ lực từ các đối tác nước ngoài là một giải pháp hay. Chủ tịch HĐQT hay Tổng Giám đốc nhờ vậy cũng được khen ngợi là có tầm nhìn, rồi giám đốc công ty đổi đời, đem lại nhiều lợi ích khác nhau, mà thường giữ vị trí càng cao thì càng được hưởng lợi. Cũng giống như kiểu lấy vợ đẹp, vợ là người mẫu, hoa hậu, đàn ông nào mà không thích.
Tổng giám đốc một doanh nghiệp sản xuất cho biết, trong thời điểm khó khăn, có những việc phải bàn, quyết rất nhanh, nếu HĐQT mà khác biệt quá, thì không thể đạt được tiêu chí này. Xem ra, đó cũng là vấn đề của ban lãnh đạo BBC, đồng bàn (họp) nhưng khác ý.
Khi ban lãnh đạo của BBC đàm phán với Lotte liệu có nghĩ đến những khả năng này? Có khá nhiều giả thiết ở đây. Người cho rằng ban lãnh đạo dù có nghĩ đến nhưng nhìn vào những hứa hẹn nên vẫn mạo hiểm, người thì cho rằng lãnh đạo không có tầm nhìn nên mới tính toán sai nước cờ.
Còn một giả thiết mang tính trung dung nhất, trong thực tế có rất nhiều lãnh đạo doanh nghiệp chăm chỉ làm ăn, nhưng về góc độ linh hoạt liên quan đến thị trường chứng khoán thì lại khá kém cỏi. Điều này đã dẫn đến việc không biết bảo vệ khi doanh nghiệp bị thâu tóm, hoặc bị thâu tóm lúc nào không hay.
Nó cũng giống như việc một trong hai người chồng hoặc vợ đi ngoại tình nhưng người kia không biết hoặc vẫn giữ niềm tin mù quáng. Nhưng nói theo kiểu này thì có người độc miệng lại trách theo kiểu "Ai bảo dại mà…", người ta cũng chỉ thấy tội nghiệp, có thể có chia sẻ chút chút hoặc lạnh nhạt.
Khiêm An