Theo báo cáo định hướng chính sách sửa đổi, bổ sung luật về Thuế TNCN, Bộ Tài chính muốn giảm bậc thuế TNCN từ 7 bậc còn 5 bậc, đồng thời làm tròn các mức thu nhập chịu thuế.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng tính đến phương án quyết toán thuế, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công tính thuế TNCN hàng tháng theo biểu thuế lũy tiến. Cuối năm, tổ chức chi trả có trách nhiệm tính lại theo thu nhập bình quân 12 tháng để xác định cá nhân phải nộp thêm hoặc nộp thừa và tự bù trừ cho cá nhân.
Chưa điều chỉnh đối tượng giảm trừ
Góp ý dự thảo trên, bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế, cho rằng việc ban hành Luật sửa đổi bổ sung Luật thuế TNCN cần được rà xét tổng thể cả về đối tượng chịu thuế và thu nhập chịu thuế, cũng như thuế suất thuế TNCN. Cần có sự tương đồng về mức điều tiết thuế của cá nhân có thu nhập từ kinh doanh, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công với thuế suất thuế TNDN.
Theo bà Cúc, Luật hiện hành quy định cá nhân kinh doanh có doanh thu/năm từ 100 triệu đồng trở xuống/năm không phải nộp thuế TNCN. Cá nhân có thu nhập từ tiền lương tiền công thì có thu nhập đến 108 triệu đồng/năm không phải nộp thuế. Thuế suất thuế TNDN trước đây 32% từ năm 2016 đã điều chỉnh giảm xuống đến 20%, nhưng thuế suất thuế TNCN từ khi ban hành Luật (năm 2009) đến nay vẫn giữ nguyên 7 bậc thuế suất từ 5 đến 35% và khoảng cách thu nhập giữa các bậc thuế suất cũng không thay đổi.
Do vậy, bà Cúc cho rằng việc xác định mức điều tiết thuế TNCN thì yếu tố khoảng cách giữa các bậc là rất quan trọng. Việc giảm điều tiết được kết hợp song song giữa giảm thuế suất và giãn bậc.
Riêng yếu tố giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế và người phụ thuộc, thì hiện hành Việt Nam đã có mức giảm trừ, đối tượng giảm trừ gần như cao nhất thế giới nên chưa cần thiết phải điều chỉnh.
Đặc biệt, theo bà Cúc, biểu thuế TNCN từ tiền lương tiền công đã thực hiện giãn ngạch tương đối hợp lý. Tuy nhiên, để tương ứng với thuế TNDN và khuyến khích các cá nhân thực hiện nộp thuế TNCN tự nguyện, đầy đủ hơn thì có thể cân nhắc bỏ thuế suất cao 35% thay bằng thuế suất 30% và thay thuế suất 28% bằng 25%.
Ngoài ra, về quyết toán thuế TNCN, bà Cúc kiến nghị, dự án đưa ra phương án bỏ quyết toán thuế TNCN. Về phương án 1 mà Bộ Tài chính đưa ra, theo bà, không thể bỏ quyết toán thuế TNCN được vì rất phổ biến việc một cá nhân có nhiều nguồn thu nhập và thuế TNCN được tính trên tổng thu nhập cả năm.
Số thuế lũy tiến thu từng kỳ chỉ là tạm thu, các nước đều thiết kế để số tạm thu cao hơn, cá nhân phải làm quyết toán năm và nộp tiền thuế còn thiếu. Theo thống kê số liệu tại tờ trình thì số thuế TNCN nộp thêm cũng tương đối lớn.
|
Cá nhân phải làm quyết toán năm và nộp tiền thuế còn thiếu
“Để giảm số lượng quyết toán thuế năm, có thể thay đổi bổ sung thêm các trường hợp không quyết toán thuế; trong đó có nâng mức thu nhập nơi khác hiện hành là 120 triệu đồng/năm đã được khấu trừ thuế 10% lên mức cao hơn”, bà Cúc nói.
Về phương án 2, bà Cúc đề nghị bỏ quy định ngưỡng tiền thuế dưới 300.000 đồng thì không xử lý hoàn thuế, vì hoàn thuế là quyền lợi của người nộp thuế, trừ trường hợp họ không làm thủ tục hoàn.
Giảm xuống 3 bậc
Luật sư Trương Thanh Đức - Chủ tịch công ty Luật Basico, đề xuất cần giảm 7 mức thuế suất thuế TNCN hiện hành (5 - 10 – 15 - 20 - 25 - 30 - 35%) và 5 mức theo đề xuất sửa đổi (5 - 10 - 20 - 25 - 35%) xuống 3 mức (5 - 10 - 20%). Và giảm mức thấp cao nhất 35% xuống bằng mức thuế suất TNDN 20%.
Bên cạnh đó, có nhiều khoản thu nhập tính thuế riêng, không tính vào thu nhập chung như bất động sản, chứng khoán... Nhưng thu nhập vãng lai từ 2 triệu đồng trở lên thì lại phải cộng dồn cả năm để tính thuế, quá phức tạp không được bao nhiêu.
Vì vậy, cần quy định các khoản thu nhập bất thường, nhất là các khoản nhỏ lẻ, tính theo biểu thuế riêng để đỡ phức tạp, tránh tình trạng hiện nay phải theo dõi, tính toán, khấu trừ mỗi khoản từ 2 triệu đồng trở lên, thậm chí các khoản 500.000 đồng không bị khấu trừ.
Bà Đặng Thị Bình An - công ty Tư vấn thuế C&A, cho rằng đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công, theo dự thảo là cá nhân có thu nhập từ nhiều nơi, nơi nào tính lũy tiến nơi đó thì không đúng bản chất: tính thuế theo tổ chức chi trả chứ không phải tính thuế TNCN.
“Càng ngày những người có thu nhập cao càng có thu nhập từ nhiều nơi. Việc tính thuế như dự thảo còn làm giảm nguồn thu đối với những người có thu nhập cao, mà lại tính tăng thuế từ người có thu nhập thấp”, bà An nói.
Chưa kể, theo bà An, từ bỏ quyền đánh thuế đối với người nước ngoài có thu nhập nhận tại nước ngoài là bỏ phí nguồn thu, mất công đàm phán hiệp định. Do đó vẫn nên yêu cầu phải quyết toán thuế TNCN như nhiều nước đang thực hiện.
Thy Lê
