Theo các dược sỹ, hiện nay tính trung bình giá biệt dược gốc (tính ở nhóm hết hạn bảo hộ bản quyền) cao hơn thuốc cùng loại ở nhóm 1 (còn gọi là thuốc Generic - sản xuất trên dây chuyền đạt tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất thuốc của EU và nhiều tiêu chí khác, được coi là nhóm thuốc có chất lượng tốt - PV) từ 5 - 7 lần, thậm chí có những loại mức chênh lệch còn cao gấp 10 lần.
Bảo đảm quyền được chữa bệnh
Một dược sỹ ở bệnh viện Bạch Mai cho biết, cùng thuốc có hoạt chất Paclitaxel 100g thì biệt dược gốc giá 3.927.000 đồng/lọ. Nhưng thuốc thuộc nhóm 1 có giá 871.000 đồng/lọ (chênh hơn 4 lần). Hay biệt dược gốc Ceftriaxon 1g tên thương mại là Rocephin, có giá là 181.440 đồng/lọ, trong khi thuốc cùng loại nhóm 1 chỉ 25 - 27.000 đồng/lọ (chênh khoảng 7 lần).
Theo lý giải của một chuyên gia đấu thầu, hầu hết các biệt dược gốc đấu thầu không có cạnh tranh nên giá trúng thầu rất cao và gần như để giá nào trúng giá đó.
Tuy nhiên, điều đáng nói là trên 400 thuốc trong số 700 loại biệt dược gốc đã hết hạn bản quyền, hoàn toàn có thể xếp vào thuốc nhóm 1. Và khi đó, việc đấu thầu, lựa chọn thuốc tốt cung cấp cho cơ sở khám chữa bệnh (KCB) sẽ có mức giá hợp lý hơn. Lúc đó cả quỹ BHYT và người bệnh đều được hưởng lợi.
Chị Nguyễn Hồng Anh (Ba Vì, Hà Nội) chia sẻ, mẹ chị bị mắc bệnh ung thư. Biết hoàn cảnh gia đình khó khăn, các bác sỹ kê thuốc hoạt chất paclitaxel thuộc nhóm 1 có giá 3 triệu đồng/ống, nhưng 10 ngày sau tình trạng bệnh vẫn không đỡ.
Bác sỹ buộc phải đổi sang biệt dược gốc giá 5 triệu đồng/ống. Sau 3 ngày dùng thuốc, tình trạng bệnh cải thiện hơn. Tuy nhiên, do thuốc biệt dược gốc đắt gần gấp đôi, mà thời gian sử dụng thuốc phải kéo dài, gia đình chị Hồng Anh vay khắp nơi cũng chỉ duy trì sử dụng thuốc được 4 ngày. Do đó, chị Hồng Anh buộc phải xin cho mẹ ra viện.
Mới đây, tại cuộc họp lấy ý kiến việc thực hiện thí điểm đấu thầu tập trung thuốc dùng trong lĩnh vực BHYT, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Người dân còn nghèo, đời sống khó khăn, nhưng giá thuốc thì cao ngất ngưởng, đặc biệt là thuốc biệt dược. Do vậy, Chính phủ quyết tâm giảm 10 - 15% giá thuốc biệt dược đã hết bản quyền công nghệ.
|
Dân còn nghèo nhưng giá thuốc cao ngất ngưởng
“Điều này có lợi cho người dân, giảm gánh nặng chi tiêu cho người dân... Mở rộng các hình thức đấu thầu để nâng cao tính cạnh tranh, kiểm soát chặt chẽ việc đấu thầu thuốc và thiết bị y tế”, Phó Thủ tướng cho biết.
Việc Bộ Y tế chậm trễ đưa thuốc biệt dược gốc đã hết hạn bảo hộ ra khỏi danh sách đang tước đi quyền được chữa bệnh của người nghèo.
Cần kiểm soát chặt chẽ
Một số chuyên gia đấu thầu khẳng định, Chính phủ chỉ đạo đưa giá biệt dược gốc cân nhắc để đấu thầu với thuốc nhóm 1 là điều cần thiết, không chỉ giúp nhiều bệnh nhân nghèo có cơ hội chữa khỏi bệnh, mà còn giúp ngân sách nhà nước có thể tiết kiệm được nhiều tỷ đồng.
Tuy nhiên, để làm được điều này, các chuyên gia cho rằng Bộ Y tế cần xây dựng cơ chế kiểm soát chặt chẽ.
Trước hết, Bộ Y tế cần sớm cập nhật biệt dược gốc hết thời hạn bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ để đưa về nhóm 1. Do đó, bắt buộc nhà sản xuất phải đấu thầu cạnh tranh. Như vậy, cả quỹ BHYT và người bệnh đều được hưởng lợi.
Thực tế, do chậm chạp cập nhật nên trong 4 năm qua, biệt dược gốc chỉ đưa thêm vào danh mục chứ không có đưa ra.
Liên quan đến vấn đề này, lãnh đạo Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cho biết đã đàm phán với các nhà cung cấp để đấu thầu khoảng 100 biệt dược gốc, nhằm hạ giá loại thuốc vốn đang có giá rất cao trên thị trường.
Còn theo tính toán của BHXH Việt Nam, tổng chi phí của 100 thuốc biệt dược gốc hết hạn bản quyền này là 2.024 tỷ đồng. Nếu giảm giá về giá trúng thầu trung bình của thuốc Generic nhóm 1 tương ứng, sẽ tiết kiệm được trên 500 tỷ đồng (khoảng 25%).
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã yêu cầu BHXH Việt Nam thống nhất với Bộ Y tế cơ cấu mua sắm, sử dụng giữa biệt dược gốc và thuốc cùng hoạt chất thuộc nhóm 1, đồng thời yêu cầu bảo hiểm không thanh toán với những trường hợp mua sắm, sử dụng ngoài cơ cấu đã thống nhất.
Theo đề xuất của BHXH Việt Nam, việc sớm đưa các biệt dược gốc hết thời gian bảo hộ sang nhóm 1 để đấu thầu tập trung cũng là một biện pháp để giảm giá thuốc, khi mua số lượng lớn giá thuốc sẽ rẻ hơn. Cùng với đó, cơ cấu biệt dược gốc nên ở mức 30%, 70% còn lại là thuốc phiên bản - generic nhóm 1.
“Khi có quy định như vậy, giá biệt dược gốc có thể sẽ giảm nhiều để tăng khả năng tiếp cận thuốc của bệnh nhân, tiết kiệm ngân sách nhà nước, đồng thời doanh nghiệp sản xuất cũng bán được nhiều hàng hơn”, một đại diện BHXH Việt Nam cho hay.
Thanh Hoa
