Đặc biệt, với những Việt kiều, Tết còn nặng tình nặng nghĩa gấp bội. Tết là dịp để gắn kết những tâm hồn Việt với văn hóa Việt, với gia đình, tổ tiên. Tết là sợi dây kết nối tình thân sau thời gian dài phải xa cách vì cuộc sống, mưu sinh. Chính vì vậy mà đối với nhiều Việt kiều, Tết luôn có một ý nghĩa thiêng liêng mà không gì có thể thay thế được.
Chất chứa hương vị Tết
Dù nhiều Việt kiều được hòa mình vào không khí thiêng liêng của những ngày Giáng sinh ở các nước phương Tây và đón năm mới của người bản xứ nhưng điều đó cũng không thể ngăn nổi nỗi nhớ Tết trên quê hương.
Có người xa xứ lâu năm còn tâm sự rằng, xa quê hương mà không được về quê ăn Tết với người thân thì còn gì buồn cho bằng! Chính vì vậy mà nhiều người lỡ dở không được về Việt Nam ăn Tết từ năm ngoái đã ước cho những năm sau hòa bình, an yên khắp nơi để năm nay có thể được về Việt Nam ăn Tết với người thân và có thể đi du ngoạn khắp đất nước. Đặc biệt, tình hình lạm phát đang diễn ra trên thế giới khiến nhiều người mong rằng nếu có thể, hy vọng họ sẽ được về Việt Nam làm việc để có dịp giúp đỡ bạn bè, gia đình, và hơn hết là được sớm tối hít hà “bầu không khí” ở Việt Nam.
Chị Hồng Trà, từ Kherson, một thành phố miền nam nước Cộng hòa Ukraine cho biết, lịch Tết 2023 cho người Việt tại Ukraine đã được đại sứ quán và các cơ quan có thẩm quyền lên kế hoạch từ đầu tháng 12. Dù đã trải qua những cuộc sơ tán trên đất Ukraine nhưng chị vẫn muốn bám trụ ở đây bởi đó là nơi chị đã gắn bó 15 năm. Vậy nhưng, vừa rồi chị phải mổ dạ dày, bác sĩ nói chị phải giữ gìn thì mới không bị tái phát. Điều này khiến chị muốn năm nay được về quê ăn Tết và thắp hương cho ông bà, cha mẹ dù điều kiện kinh tế chẳng mấy lạc quan khi chiến tranh vẫn chưa kết thúc.
![]() |
Kiều bào xuống sân bay về quê đón Tết cùng người thân. |
Chị Hồng Trà là một trong số khoảng 4 triệu người Việt đã rời xa đất nước từ sau năm 1975 đến nay để định cư, sinh sống tại nước ngoài. Và họ, mỗi năm vẫn không quên đóng góp công sức của mình cho quê hương.
Thống kê cho thấy, Việt Nam đứng trong Top 10 nước nhận kiều hối với số lượng lớn mỗi năm. Thời điểm trước Covid -19, Việt Nam đón nhận khoảng 17 tỷ USD kiều hối/năm, chiếm 6,5% GDP. Năm 2021, dù ảnh hưởng của đại dịch Covid - 19, nhưng lượng kiều hối vẫn đạt 7 tỷ USD. Và dự báo tổng lượng kiều hối về Việt Nam có thể tăng trưởng 4,4% trong năm 2022 và tăng từ 3,6-4,5% trong năm tiếp theo, sau khi ghi nhận mức tăng 5% trong năm 2021.
Trải qua thời gian, hiện nay, ở nước ngoài, người Việt Nam có thể được bù đắp bằng các điều kiện sống lý tưởng… nhưng sâu thẳm trong họ vẫn luôn ẩn chứa những mất mát vô hình về văn hóa hoặc tinh thần. Ở nước ngoài, người Việt vẫn tổ chức Tết Nguyên đán nhưng ngày này thường trùng vào những ngày làm việc, học hành và họ khó có thể nghỉ làm để đón Tết trong khi cả xã hội ở các nước đã hoạt động trở lại sau kỳ nghỉ dài đón Giáng sinh và năm mới Dương lịch theo tục lệ của đất nước họ.
![]() |
Những cái ôm thật chặt chất chứa nỗi nhớ quê hương sau ngày dài xa cách. |
Tại một số quốc gia phương Tây, nơi có số đông Việt kiều sinh sống, dù đã có thực phẩm chuyên dùng cho mâm cỗ ngày Tết, người Việt cũng có thể đi hội chợ Tết Việt Nam để mua các loại bánh, mứt nhưng đó chủ yếu là bánh mứt sản xuất từ Trung Quốc, hoa quả từ Hàn Quốc, cá hộp từ Thái Lan, chứ ít thấy mặt hàng nông sản hay sản phẩm phục vụ Tết của Việt Nam xuất khẩu, nếu có thì cũng rất đắt đỏ.
Một Việt kiều ở Thụy Sĩ từng tâm sự do giá lá dong ở bên đó đắt gấp 15-20 lần giá thịt gà nên họ chỉ dám gói bánh chưng bằng một lần lá dong để gạo thơm mùi lá. Còn lại, bên ngoài được bọc bằng nilon chuyên gói bánh.
Hay ở các nước nơi có đông cộng đồng người Việt sinh sống hiện nay đều đã có các đền, chùa do các nhà sư Việt Nam quản lý nhằm đáp ứng nhu cầu tâm linh của Việt kiều, nhất là vào ngày Tết. Tuy nhiên, với nhiều người, những hoạt động này cũng không thể thay thế được không khí gia đình quây quần bên mâm cỗ ngày Tết.
Gác lại những lo toan
Dù bộn bề khó khăn nhưng nỗi nhớ quê hương luôn chất chứa trong những kế hoạch về quê ăn Tết của nhiều Việt kiều. Để thực hiện những kế hoạch đó, ngoài tài chính, họ còn phải sắp xếp công việc để dành phép cho kỳ nghỉ Tết ở Việt Nam được dài hơn.
Đặc biệt, hai năm qua, dịch Covid-19 đã làm thay đổi tất cả. Ngay như thời điểm cận Tết năm ngoái, lần đầu tiên sau nhiều năm, Việt Nam chứng kiến một cái Tết thưa vắng Việt kiều. Điều này cũng đồng nghĩa với nhiều gia đình phải gác lại kế hoạch đón tiếp người thân về ăn Tết đoàn viên sau thời gian dài xa cách. Và với họ, Tết như thiếu đi “một nửa” niềm vui.
![]() |
Việt kiều hào hứng làm bánh chưng tại quê nhà. |
Đó là những gì thuộc về quá khứ. Tết năm nay, dù kinh tế thế giới vẫn còn những khó khăn, các nước châu Âu vẫn đang chìm trong khủng hoảng, lạm phát thì người dân Việt Nam may mắn được hưởng một cuộc sống gần như bình thường so với trước dịch.
Và những chuyến bay quốc tế về Việt Nam vẫn đầy ắp khách, trong đó có bước chân của những người Việt sống xa quê hương nay được trở về. Ở đó là những cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc với tiếng cười, với những cái ôm thật chặt và thậm chí là những giọt nước mắt… Nhưng dù sao, đối với những người con xa xứ, sau những ngày tháng đằng đẵng ở xứ người, chỉ được hít hà bầu không khí Việt Nam thôi cũng đã thấy mừng.
![]() |
Niềm vui bên nồi bánh chưng cùng người thân. |
Sự trở về quê hương của Việt kiều Tết năm nay hứa hẹn một tương lai tốt đẹp cho Việt Nam. Bởi điều đó cho thấy, Việt Nam không chỉ phòng chống Covid-19 thành công mà khi Việt kiều về nước sẽ tiếp sức cho ngành du lịch những tháng đầu năm 2023. Điều này sẽ mở ra tương lai của Việt Nam thời hậu Covid-19 sẽ là một điểm đến an toàn, hấp dẫn. Và mỗi người, dù sang giàu hay nghèo khó cũng luôn có một quê hương để mà nhớ, mà về!
Huyền Trang