Theo Bộ Công Thương, ngành công nghiệp thực phẩm (CNTP) chiếm tỷ lệ đáng kể trong sản lượng đầu ra của ngành công nghiệp nói chung và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) nói riêng.
Ước tính, lượng tiêu thụ thực phẩm hàng năm của nước ta luôn chiếm khoảng 15 - 20% GDP, điều này cho thấy đây là một ngành đầy tiềm năng và có đóng góp quan trọng vào tốc độ tăng trưởng KT-XH.
Tuy nhiên, ngành thực phẩm của nước ta vẫn chưa có chỗ đứng thực sự trên thị trường thế giới, điều này đã làm giảm sự cạnh tranh của các sản phẩm với các nước khác.
Chưa chú trọng chất lượng
Theo Bộ Công Thương, hiện nay, ngành thực phẩm của nước ta có số lượng DN tham gia khá đông và phát triển trên nhiều lĩnh vực, nhưng số lượng DN thành công và đưa được sản phẩm của mình phát triển ra các nước trên thế giới rất ít, chỉ chiếm 10%.
Trong xu thế hội nhập mạnh mẽ như hiện nay, vấn đề cạnh tranh về chất lượng và giá cả hàng hóa càng trở nên gay gắt. Sản phẩm của các công ty nước ngoài hoặc các công ty liên doanh luôn chiếm ưu thế nhất định. Nguyên nhân chính là do sự chênh lệch về chất lượng sản phẩm.
Tại hội thảo “Phát huy uy tín các DN từ giải thưởng CNTP toàn cầu IUFoST” diễn ra ngày 8/10, tại Hà Nội, Gs.Ts. Lưu Duẩn - Trưởng khoa CNTP, Phó Chủ tịch Hiệp hội VAFoST, cho rằng: “Thế giới biết đến các sản phẩm của chúng ta chủ yếu là các sản phẩm hàng Việt Nam chất lượng cao, nhưng thực tế, sản phẩm của chúng ta XK ra nước ngoài là những mặt hàng chưa cao về chất lượng. Ngành CNTP của nước ta đang chú trọng phát triển về số lượng mà chưa quan tâm nhiều đến chất lượng. Điều này có thể gọi là thói quen khó bỏ của các DN trong nước hiện nay”.
![]() |
Hanoimilk - một trong số ít thương hiệu Việt bước đầu vươn ra thế giới
Ông Hà Quang Tuấn - Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc công ty CP Sữa Hà Nội (Hanoimilk), cho biết: Chỉ có chất lượng mới giúp DN lớn mạnh và được khẳng định trên thị trường. Để làm được điều đó, DN phải tự tìm ra các chỉ tiêu chất lượng mà thế giới đang quan tâm và khẳng định được tiêu chí đó trong sản phẩm của mình. Điều này tuy khó, nhưng chúng ta vẫn phải làm, nếu như muốn cạnh tranh công bằng và muốn phát triển sản phẩm của mình trên thế giới”.
Bên cạnh đó, sự thiếu thốn và chênh lệch về trình độ công nghệ đã ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Công nghệ hiện đại là điều kiện cần và đủ đối với các DN thực phẩm hiện nay. Công nghệ hiện đại sẽ đáp ứng được các các quy trình sản xuất tiên tiến, giúp chất lượng sản phẩm được bảo đảm và phù hợp với quy chuẩn thế giới.
Xây dựng thương hiệu
Được đánh giá là ngành có nhiều tiềm năng phát triển, nhưng thực tế cho thấy, các sản phẩm của ngành thực phẩm nước ta được rất ít người trên thế giới biết đến, có biết cũng chủ yếu là qua tầng lớp thương gia. Hiện nay, chỉ một số thương hiệu ngành thực phẩm nước ta mới bước đầu vươn ra thế giới, như Vinamilk, Hanoimilk, Cà phê Trung Nguyên, bia 333, Vifon…
Bà Minh Châu - Hiệp hội VAFoST, cho rằng nhiều sản phẩm như bánh tráng Tây Ninh, nước mắm Phú Quốc rõ ràng là của nước ta làm ra, nhưng khi đặt trên các kệ hàng của nước ngoài lại là “Made in Thailan” hoặc “Made in China”, như vậy thì rất thiệt thòi cho chúng ta.
Hội nhập sâu rộng đặt ra nhiều thách thức, nhưng cũng là cơ hội cho ngành thực phẩm học hỏi và trao đổi kinh nghiệm từ các nước trên thế giới, để nâng cao chất lượng sản phẩm. Muốn vậy, xây dựng thương hiệu sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm trên trường quốc tế. Xây dựng thương hiệu sản phẩm là xây dựng danh hiệu có uy tín, giúp người tiêu dùng có lòng tin đối với sản phẩm, xây dựng được nhận thức của người tiêu dùng quốc tế về các sản phẩm của Việt Nam.
Xây dựng được thương hiệu sẽ giải quyết vấn đề chênh lệch về chất lượng và số lượng sản phẩm hiện nay. Nếu sản phẩm có thương hiệu sẽ giúp khách hàng mua hàng thường xuyên và giới thiệu hàng cho nhiều người hơn. Từ đó sẽ giúp các sản phẩm có giá trị cao hơn, tạo tiềm năng kinh tế bền vững cho đất nước.
“Để xây dựng được thương hiệu, Nhà nước phải nhận thấy rằng đây là vấn đề cơ bản và cần có những chính sách khuyến khích các DN phát triển, đồng thời cần xây dựng quy trình chất lượng ngay từ khâu sản xuất của người nông dân để tạo ra vùng nguyên liệu bảo đảm chất lượng”, Gs.Ts. Lưu Duẩn, cho biết.
Như Yến