Toàn huyện Phù Yên có 27 xã, thị trấn thì có tới 11 xã đặc biệt khó khăn. Địa bàn rộng, giao thông hiểm trở, địa hình đồi núi chia cắt, phức tạp... đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển kinh tế trong toàn huyện.
Tuy nhiên, với sự nỗ lực, vươn lên mọi gian khó củ cả các các cấp chính quyền và người dân nên bộ mặt nông thôn của huyện Phù Yên đã có những đổi thay tích cực.
Phát triển nông nghiệp
Nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có sức cạnh tranh cao trên thị trường, huyện tiến hành khai thác hiệu quả các thế mạnh tại các tiểu vùng kinh tế.
Đối với vùng cao, huyện định hướng và hỗ trợ người dân đẩy mạnh phát triển chăn nuôi đại gia súc; tổ chức xây dựng, quản lý, sử dụng chỉ dẫn địa lý, xây dựng thương hiệu gạo Phù Yên.
Tại xã Quang Huy đang triển khai trồng lúa hữu cơ trên cánh đồng lớn. Do chú trọng sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh và dùng thuốc bảo vệ thực vật sinh học phòng trừ sâu bệnh, người nông dân trong quá trình sản xuất được bảo vệ an toàn, các loại vi sinh vật có lợi cho cây trồng không bị suy giảm số lượng, sản phẩm gạo an toàn, được người tiêu dùng lựa chọn. Từ những ưu điểm trên, tháng 6/2019 HTX Dịch vụ nông nghiệp Quang Huy được thành lập, riêng bản Búc có 59 hộ tham gia HTX, quy mô sản xuất gần 10 ha lúa hữu cơ. HTX đóng vai trò hỗ trợ người dân và trở thành đầu mối liên kết với doanh nghiệp để phát triển sản xuất, xây dựng thương hiệu.
Điều quan trọng là từ khi tham gia HTX và thực hiện sản xuất lúa hữu cơ, nhiều người dân đã thay đổi cách thức sản xuất, biết làm việc theo nhóm với những quy định khắt khe. Trồng lúa hữu cơ năng suất cao hơn (63-64 tạ/ha) lại được doanh nghiệp bao tiêu nên lợi nhuận cũng cao hơn nhiều so với trồng lúa theo phương thức truyền thống.
Tại các xã vùng Mường và lòng hồ thủy điện sồng Đà, người dân đã tận dụng điều kiện tự nhiên để phát triển nuôi trồng thủy sản. Tiêu biểu trong nuôi trồng thủy sản là HTX thủ sản Tường Phong với 102 thành viên. Ngay sau khi thành lập, các thành viên đã góp vốn 10 - 15 triệu để mua lồng cá, mua con giống, thức ăn cho cá... Đồng thời, tự tìm tòi, học hỏi và thường xuyên trao đổi cách thức nuôi cá lồng cho hiệu quả. Các thành viên cũng được cán bộ khuyến nông xã hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật nuôi trồng, chăm sóc, bảo vệ đàn cá theo hướng an toàn. Nhờ vậy, nghề nuôi cá lồng đã được người dân ở đây phát huy hiệu quả, doanh thu bình quân đã đạt 50 triệu đồng/lồng cá/năm. Nhiều hộ có thu nhập 100 - 300 triệu đồng/năm.
Ngoài ra huyện còn khuyến khích người dân phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa. Cũng từ đây, nhiều mô hình chăn nuôi theo hình thức HTX đã được thành lập và đi vào hoạt động hiệu quả như: HTX chăn nuôi bản Sọc, HTX xây dựng, thương mại và chăn nuôi Hải Hùng…
Để tạo điều kiện cho người dân phát triển sản xuất, huyện đã nắm bắt chính sách hỗ trợ giảm nghèo của Nhà nước đồng thời chủ động các nguồn vốn để giúp người dân có vốn phát triển kinh tế.
Chị Đinh Thị Hường (bản Chát, xã Gia Phù) là hộ nghèo tại địa phương. Nhờ được chính quyền các cấp tạo điều kiện cho vốn với lãi suất ưu đãi, gia đình mua 1 con trâu đã chửa và mua lợn nái về nuôi. Chỉ sau 3 năm, số trâu của gia đình đã có thêm 3 con, lợn xuất được nhiều lứa. Gia đình bán đi 1 con trâu trả hết được tiền vay ngân hàng. Có vốn gia đình tiếp tục đầu tư vào nuôi trâu, lợn nái, trồng thêm hoa màu, lúa và tranh thủ lúc nông nhàn đi làm thêm... Đến nay, gia đình chị đã thoát khỏi danh sách hộ nghèo.
Có thể thấy, với mục tiêu phát triển kinh tế, xây dựng nông nghiệp địa phương với những sản phẩm đặc trưng dựa vào thế mạnh từng vùng đã giúp nền kinh tế huyện Phù Yên từng bước phát triển, đời sống người dân được nâng cao.
Năm 2019, tổng diện tích cây lương thực có hạt trên địa bàn huyện 16.682 ha, sản lượng lương thực có hạt ước đạt gần 50.300 tấn; trong đó, 6.082 ha lúa, sản lượng trên 13.700 tấn. Đồng thời, huyện cũng khai thác hiệu quả 3.120 ha mặt nước hồ thủy điện và các hồ thuỷ lợi để phát triển nghề nuôi trồng, khai thác thủy sản.
![]() |
Giảm nghèo từ nuôi á lồng ở Phù Yên |
Hiện, trên địa bàn toàn huyện có 767 lồng cá, từ đầu năm đến nay, các cơ sở nuôi cá giống đã sản xuất và cung ứng 1 triệu con cá giống; sản lượng thủy sản đạt gần 700 tấn, (nuôi trồng 510 tấn, khai thác gần 190 tấn). Chương trình phát triển chăn nuôi, trọng tâm là chăn nuôi đại gia súc được chú trọng, tổng đàn trâu, bò hiện có gần 41.500 con; huyện đã thực hiện tốt chính sách hỗ trợ con giống theo Chương trình 30a, giúp các hộ nghèo có điều kiện phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa.
Thành quả ngọt ngào
Bên cạnh đó, thực hiện việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc giai đoạn 2017-2020, các xã đã tăng cường công tác khuyến nông, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Xác định HTX là một trong những yếu tố quan trọng góp phần đổi mới tổ chức sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn, huyện thường xuyên tổ chức rà soát, hỗ trợ thành lập các HTX, tổ hợp tác.
Huyện cũng triển khai chính sách hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho các HTX; khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn để hợp tác, liên kết, liên doanh giữa doanh nghiệp, HTX và các hộ nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.
Đặc biệt, các cơ quan chuyên môn của huyện tập trung tư vấn hướng dẫn HTX dịch vụ nông nghiệp Mường Tấc, HTX thủy sản Bắc Phong, HTX thủy sản Tường Tiến, HTX dịch vụ nông nghiệp Tây Bắc hoàn thiện hồ sơ thực hiện quy trình sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP; giám sát, tư vấn cho HTX trồng cam Văn Yên, công ty TNHH đầu tư và xây dựng Hồng Long, HTX thủy sản Tân Phong, HTX thủy sản Tường Phong, HTX dịch vụ Kim Tân sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi.
Nhờ đó, chất lượng nông nghiệp của huyện được khẳng định, tỷ lệ hộ nghèo giảm từng năm va đặc biệt đến cuối năm 2018, Phù Yên đã là trong 2 huyện thoát nghèo thành công của tỉnh Sơn La theo quyết định số 275/QĐ-TTg ngày 7/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ.
Như Yến