Mới đây, Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia vừa công bố kết quả giám sát, kiểm tra thịt bò và các sản phẩm làm từ thịt bò trên địa bàn TP Hà Nội. Kết quả khá bất ngờ khi cơ quan chức năng phát hiện rất nhiều thịt lợn giả thịt bò hoặc các sản phẩm làm từ thịt bò thì không có thịt bò hoặc hàm lượng thịt bò vô cùng thấp.
Thật giả lẫn lộn
Kết quả kiểm tra của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia cho thấy với 10 mẫu thịt bò tại cửa hàng phở bò thì phòng phân tích tìm thấy 8 mẫu thịt bò, 2 mẫu là thịt lợn. Đặc biệt, với mẫu xúc xích bò và giò bò thì hàm lượng thịt bò vô cùng thấp. Trong 20 mẫu giò bò được bán tại các cửa hàng thì có đến 9 mẫu không có tí thịt bò nào, chỉ thấy thịt lợn, 8 mẫu giò có hàm lượng thịt bò chỉ 13%, chỉ có 1 mẫu là có lượng thịt bò đạt 60%.
Với 44 mẫu thịt bò tươi thì chỉ có 35 mẫu là thịt bò “xịn”, còn lại 1 mẫu thịt trâu, 8 mẫu thịt lợn. Với 12 mẫu thịt nạm bò thì 10 mẫu là thịt bò, 2 mẫu là thịt lợn.
Trong tất cả các sản phẩm làm từ thịt bò thì giò bò là sản phẩm được làm giả nhiều nhất. Một chủ cửa hàng bán giò chả tại Quận Cầu Giấy cho biết, giò bò có rất nhiều giá, dao động từ 160.000 -300.000 đồng/cân. Cũng theo người bán hàng này cho biết, “Người mua đừng tham rẻ mà mua loại giò bò giá rẻ. Vì đó là họ làm giò từ thịt lợn sề được bóp cùng tiết bò, sau đó cho hương liệu tạo hương vị như giò bò”.
Theo ông Nguyễn Đức Bình, nghệ nhân làm giò chả ở thôn Ước Lễ (Tân Ước, Thanh Oai, Hà Nội) cho biết, ngay cả nghệ nhân cũng khó có thể phân biệt được giò thật, giò lợn giả bò bằng mắt thường. Vì thật – giả tương đối chỉ một chín một mười kể cả về màu sắc lẫn mùi vị.
Cũng theo kết quả kiểm tra của Viện kiểm nghiệm An toàn vệ sinh quốc gia, qua kiểm tra 23 mẫu xúc xích bò thì 8 mẫu tuyệt đối không có tí thịt bò nào, còn 15 mẫu có hàm lượng thịt bò rất thấp, các sản phẩm này thậm chí được cấp nhãn mác đầy đủ, và được sản xuất bởi các công ty uy tín và được quảng cáo là sản phẩm có hàm lượng thịt bò cao.
Một người tiêu dùng bức xúc “Xúc xích, giò bò thì khả năng pha trộn thịt lợn thì đã đành, nhưng thịt bò tươi, phở bò cũng bị làm giả thì không thể chấp nhận được”.
Điều mà những người tiêu dùng lo ngại là việc làm giả từ thịt lợn có mùi vị như miếng thịt bò sẽ phải sử dụng rất nhiều chất phụ gia, hóa chất không rõ nguồn gốc, không đúng liều lượng và không được kiểm soát như vậy liệu có ảnh hưởng đến sức khỏe của mình hay không?
|
Ngày nay, rất dễ dàng để có thể "hô biến" một miếng thịt lợn thành thịt bò tươi
Ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?
Việc làm giả thịt bò từ thịt lợn đã là chiêu thức của nhiều thương lái từ trước tới nay. Tháng 2/2016, cơ quan chức năng đã bắt quả tang cửa hàng buôn thịt sạch thuộc Công ty TNHH Bính Hạnh (số 209/14 Lê Văn Sỹ, phường 13, quận 3- Tp. Hồ Chí Minh) đang sơ chế gần 1 tấn thịt heo nái thành thịt bò.
Kết quả kiểm nghiệm cho thấy, hóa chất dùng để tẩm ướp thịt lợn thành thịt bò là metabisulfite – bị cấm dùng trong bảo quản, chế biến thịt. Nguyên liệu này được chủ cửa hàng mua tại chợ với giá 25.000 đồng/kg, còn thịt lợn sau khi “tắm” hoá chất và tiết bò sẽ bán được giá 130-150k/kg.
Những tác dụng phụ của chất này đối với những người có sự nhạy cảm, nhất là bệnh nhân hen suyễn là rất nặng. Ngoài ra chất metabisulfite còn liên quan đến việc bất hoạt một số men và đặc biệt phá hủy thiamin (vitamin B1), có thể gây thiếu vitamin B1.
Chất Metabisulfite thường được dùng trong việc tẩy uế, chống oxy hóa và chất bảo quản. Chất này có tác dụng khử mùi nên một số cửa hàng thịt dùng để tẩy mùi để biến thịt ôi thiu thành thịt tươi ngon hoặc dùng tẩy mùi hôi của thịt lợn sề.
Do vậy, khi ăn thực phẩm có chứa chất này nhẹ thì bị rối loạn tiêu hoá, nặng có thể gây ngộ độc cấp hoặc ảnh hưởng lâu dài tới cơ thể con người.
Tuy nhiên, để có thể đưa ra đánh giá toàn diện, tìm hiểu cả về hương liệu, phụ gia, chất tạo màu... mà người kinh doanh sử dụng để hô biến thịt lợn thành thịt bò thì cần phải có nghiên cứu mở rộng hơn. Vì thế, Viện Kiểm nghiệm An toàn thực phẩm quốc gia cho biết cũng sẽ đề xuất Cục An toàn thực phẩm mở rộng nghiên cứu.
Đối với trường hợp xúc xích bò nhưng tỷ lệ bò rất ít, TS Nguyễn Hùng Long – Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, sẽ kiểm tra các sản phẩm xúc xích đối chiếu với tỉ lệ % ghi ngoài nhãn mác của sản phẩm, nếu phát hiện có sai phạm sẽ xử phạt. “Doanh nghiệp ghi bao nhiêu % bò ở ngoài bao bì, nếu xét nghiệm không đúng tỷ lệ % đó thì sẽ bị phạt”, ông Long khẳng định.
Theo các chuyên gia, để chọn thịt bò thật, người tiêu dùng nên chọn miếng thịt đỏ tươi (không phải đỏ sậm), khi ấn tay vào thịt có sự đàn hồi tốt, sờ vào thịt không lạnh. Khác với thịt lợn, thịt bò có mùi thơm riêng biệt, người tiêu dùng chỉ cần ngửi có thể nhận ra mùi bò này. Với loại thịt bò trà trộn hoặc thị bò giả sẽ không có mùi thơm đặc trưng như vậy.
Thùy Linh
