Trong 4 năm qua, Chính phủ, các địa phương, Hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp thủy sản đã nỗ lực cải thiện theo các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu để gỡ bỏ "thẻ vàng" IUU.
Hải Phòng với lợi thế có bờ biển dài trên 125 km2, là thế mạnh cho phát triển kinh tế biển. Trong thời gian qua, Hải Phòng đã triển khai nhiều giải pháp, nỗ lực cùng cả nước để gỡ “thẻ vàng”.
Đẩy mạnh đào tạo cho lao động biển
Ngày 23/10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) đã cảnh báo "thẻ vàng" đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào châu Âu vì chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không tuân thủ quy định (IUU). Từ thời điểm đó đến nay, Việt Nam đã nỗ lực với nhiều cam kết thực hiện IUU.
Tại Hội nghị trực tuyến rút kinh nghiệm đợt cao điểm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Việt Nam khai thác thủy sản trái phép ở vùng biển nước ngoài do Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tổ chức vào đầu tháng 12/2021 vừa qua, thống kê chưa đầy đủ của BĐBP cho thấy, từ năm 2017 đến tháng 11/2021 xảy ra 340 vụ, 579 tàu, 4.738 ngư dân Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý...
 |
|
Quang cảnh lớp đào tạo thuyền viên nghề cá tại huyện Cát Hải, TP Hải Phòng. (ảnh tư liệu) |
Từ năm 2018 đến nay, được sự hỗ trợ của thành phố, Trường Trung cấp Nông nghiệp Thủy sản đã tổ chức đào tạo bồi dưỡng cấp chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng, thợ máy, thuyền viên cho lao động làm việc trên các tàu cá cơ bản đáp ứng đủ bằng cấp, chứng chỉ chuyên môn. Năm 2018 nhà trường đào tạo cấp chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng cho 248 ngư dân, năm 2019: 147 người, năm 2020: 550 người, năm 2021: 115 người.
Tuy nhiên số ngư dân qua đào tạo hàng năm có nhiều biến động, giảm về số lượng, nguyên nhân là do sự thay đổi về nghề nghiệp, về nhu cầu chuyển đổi sang làm việc trong lĩnh vực ngành nghề khác. Chính vì vậy, lực lượng ngư dân đã qua đào tạo vẫn chưa đủ đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Theo thống kê của Tổng cục Thủy sản, tổng số tàu thuyền khai thác thủy sản có đăng ký trên địa bàn thành phố Hải Phòng tính đến thời điểm tháng 11 năm 2021 là 1.068 tàu. Như vậy số lượng thuyền trưởng, máy trưởng, thợ máy của mỗi tàu vẫn chưa đảm bảo.
Hiện nay, tại Hải Phòng vẫn còn tình trạng một số tàu cá tại một số địa phương chưa chủ động hoàn thiện các hồ sơ thủ tục đã hết hạn như: Giấy phép khai thác thủy sản, Giấy chứng nhận An toàn kỹ thuật tàu cá, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm...
Kiên quyết xử lý những trường hợp vi phạm
Trước thực trạng trên, ngày 30/11/2021, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU thành phố Hải Phòng) tiếp tục ban hành văn bản số 2940 đề nghị các sở, ngành, hội thành phố và UBND các huyện, quận quan tâm, triển khai thực hiện một số nội dung:
Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên Phòng tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá khi tham gia hoạt động khai thác, dịch vụ hậu cần thủy sản chỉ đạo các đơn vị có liên quan phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc kiểm soát 100% số lượng tàu cá rời cảng hoạt động khai thác thủy sản.
Đối với các tàu cá không đủ điều kiện (tàu cá không lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình VMS khi đi hoạt động – đối với tàu cá có chiều dài trên 15m; không có Giấy phép khai thác thủy sản, Giấy chứng nhận An toàn kỹ thuật tàu cá, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, trang thiết bị an toàn...) xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, kiên quyết không cho hoạt động.
Đồng thời, giám sát chặt chẽ việc sử dụng lao động trên tàu cá, nghiêm cấm sử dụng lao động trẻ em đi khai thác hải sản vùng khơi; phối hợp thông tin, cảnh báo cho các chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá khi có dấu hiệu vượt ranh giới vùng biển Việt Nam.
 |
|
Những tàu cá vi phạm các quy định sẽ bị xử lý nghiêm. |
Bộ đội Biên phòng bố trí sắp xếp cán bộ tham gia, phối hợp chặt chẽ tại Văn phòng Đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá thành phố để kiểm soát tàu cá cập và rời cảng theo quy định.
Công an thành phố tiếp tục tăng cường công tác nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm các trường hợp tổ chức, cá nhân môi giới, tổ chức đưa tàu cá và ngư dân Hải Phòng đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; các hành vi lợi dụng tàu cá, khai thác hải sản để buôn lậu, tổ chức vượt biên trái phép.
Các đơn vị Sở Thông tin và truyền thông, Hội Nghề cá Hải Phòng , UBND các quận huyện nhất là những nơi có cảng cá tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn, vận động các chủ tàu cá, thuyền trưởng, ngư dân và các tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, dịch vụ thủy sản hiểu và thực hiện đầy đủ các nội dung về chống khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định... Nhằm thực hiện mục tiêu đưa nghề khai thác thủy sản phát triển theo hướng bền vững, có trách nhiệm và cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu.
Thanh Vân
