Châu Ðốc có lợi thế về kênh rạch và các con sông lớn đi qua nên có nguồn nguyên liệu tự nhiên dồi dào cộng thêm kinh nghiệm chế biến mắm truyền đời đã tạo nên thương hiệu cho vùng đất nơi đây. Chính vì vậy mà khi nói đến Châu Đốc là phải nhắc đến mắm vì vùng đất này được mệnh danh là thủ phủ mắm của Nam bộ.
Bảo đảm môi trường làm việc
Theo UBND tỉnh An Giang, mỗi năm Châu Ðốc sản xuất hàng trăm nghìn tấn mắm cá các loại, cung ứng cho du khách và các tỉnh, thành phố khác. Những cơ sở có uy tín trong nghề làm mắm luôn có ý thức chú trọng trong chế biến và bảo quản, không để thương hiệu làng nghề lâu đời bị ảnh hưởng.
Trong bối cảnh người tiêu dùng đang rất lo lắng về mức độ an toàn của nhiều mặt hàng thực phẩm tươi sống và chế biến thì việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại của những người dân, doanh nghiệp, HTX làm mắm.
![]() |
Các cơ sở sản xuất mắm Châu Đốc đã chú trọng an toàn lao động, bảo đảm an toàn thực phẩm |
Theo các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn lao động (ATLĐ), các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm phải đảm bảo môi trường làm việc theo quy định. Nắm bắt được điều này, làng nghề sản xuất mắm Châu Đốc đã chú trọng đến xây dựng cơ sở sản xuất cũng như các yếu tố ATLĐ để bảo đảm chất lượng sản phẩm.
Trong đó, vị trí cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm được bố trí ở nơi không bị ngập nước, đọng nước và cách biệt với nguồn ô nhiễm như cống rãnh, rác thải, công trình vệ sinh, nơi bày bán gia súc, gia cầm, khu vực có ô nhiễm môi trường…
Các đơn vị sản xuất, hộ dân đều chú trọng đến các biện pháp ngăn ngừa, giảm thiểu và loại bỏ các nguy cơ ô nhiễm từ môi trường như: liên kết với doanh nghiệp hay liên kết với HTX để bảo đảm sản xuất theo chuỗi; bố trí vị trí sản xuất có đủ diện tích, khu vực lắp đặt dây chuyền sản xuất, chế biến ở nơi có đủ nguồn nước và thuận tiện cho việc vận chuyển.
Những năm gần đây, khách du lịch đến Châu Đốc và thăm làng nghề rất đông nên vấn đề an toàn thực phẩm được chính quyền và người dân quan tâm. Chính vì vậy, người lao động tham gia chế biến mắm, cá khô đều phải đảm bảo các nguyên tắc về bảo hộ lao động, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Chị Ba Thu, chủ một cơ sở sản xuất mắm ở Châu Đốc, cho biết để được khách đến tham quan, tìm hiểu nghề, cơ sở sản xuất phải có phòng thay bảo hộ lao động trước và sau khi vào làm việc. Chủ cơ sở và người trực tiếp tham gia sản xuất, chế biến phải đáp ứng đủ điều kiện về kiến thức, sức khỏe và thực hành an toàn thực phẩm.
Chủ động sản xuất
Để vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, ATLĐ đi vào thực tế, các cấp ngành địa phương, người dân, các chủ doanh nghiệp, HTX đã cùng nhau liên kết để người tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm phải trải qua lớp học kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm, ATLĐ theo quy định và có xác nhận tập huấn kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm, ATLĐ do cơ sở có thẩm quyền cấp.
Đến nay, hầu hết các chủ cơ sở và người sản xuất trực tiếp được học tập bổ sung và cập nhật kiến thức về an toàn thực phẩm, ATLĐ và được khám sức khỏe định kỳ nhằm bảo đảm sức khỏe phục vụ sản xuất.
Trong điều kiện hiện nay, lợi thế về làng nghề truyền thống với những bí quyết sản xuất riêng không đủ để người làm mắm Châu Đốc sống được bằng nghề. Chính vì vậy, chỉ có liên kết sản xuất mới giúp người dân nơi đây chủ động phát triển nghề, rộng đầu ra. Điểm điển hình là việc liên kết chuỗi góp phần đưa ngành chế biến mắm thành vòng tròn sản xuất.
Với sự đầu tư về máy móc, phương tiện vận chuyển…, một số cơ sở sản xuất mắm ở Châu Đốc đã liên kết với HTX thủy nông Định An (Trà Vinh) để bảo đảm nguồn nguyên liệu đầu vào. HTX này với 60ha nuôi cá lóc, cá sặt, thát lát theo quy trình an toàn VietGAP đã trở thành nguồn nguyên liệu đáng tin cậy, khách hàng tiềm năng của làng mắm Châu Đốc.
Không dừng lại ở đó, việc đầu tư dây chuyền chế biến sâu; tích cực tham gia các hội chợ, hội thảo quảng bá sản phẩm ở trong và ngoài nước đã giúp mắm Châu Đốc ngày càng vươn xa. Đến nay, Châu Đốc không chỉ có các loại mắm cá mà còn có bột cá mắm, các loại cá sấy… Sản phẩm được đóng gói với khối lượng phù hợp bằng túi hay lọ thủy tinh để dễ dàng vận chuyển và bảo đảm an toàn thực phẩm.
Huyền Trang