Thời gian vừa qua, giá lợn hơi được đánh giá là thấp nhất trong vòng 10 năm qua, dao động ở mức 30.000 - 40.000 đồng/kg. Tuy nhiên, thực tế giá bán lẻ thịt lợn tại các chợ dân sinh, siêu thị, cửa hàng tiện ích, giá vẫn không hề giảm.
Bàn tay “thao túng giá”
Giá lợn hơi lúc trồi, lúc sụt nhưng giá thịt lợn không hề giảm, đó là nghịch lý diễn ra từ nhiều năm nay, khiến người dùng chấp nhận nó như một sự cam chịu.
Chị Hà (Cổ Nhuế, Từ Liêm, Hà Nội), chia sẻ hơn một năm nay chị mua thịt lợn ở một hàng quen ngoài chợ, nhưng chị đã bỏ thói quen hỏi giá trước khi mua hàng. Vì giá thịt lợn dường như không hề giảm, dù thịt lợn hơi có giảm.
“Tôi không hỏi giá, bởi có hỏi giá ở đâu cũng thế, dù giá lợn giảm thấp nhất. Nhưng thịt lợn bán ngoài chợ, tôi vẫn phải mua với mức giá 80.000 - 100.000 đồng/kg, tùy từng loại thịt”, chị Hà nói.
Không riêng thịt lợn, mà rất nhiều loại hàng hóa hiện nay cũng đang bị khâu bán lẻ “làm giá”. Trao đổi với Thời báo Kinh Doanh, ông Trần Duy Khanh - Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam, đã đề cập tới thực tế này. Ông Khanh phân tích, trong chuỗi chăn nuôi hiện nay, người chăn nuôi vẫn là đối tượng chịu thiệt thòi nhất.
Cụ thể, một chu kỳ vòng nuôi gà, người chăn nuôi chỉ lãi 2.000 - 4.000 đồng/kg, trong khi người thu gom lãi 10.000 - 15.000 đồng/kg và người giết mổ lãi 8.000 - 14.000 đồng/kg. Điều này cho thấy người thu gom và người giết mổ đang thu lời cao hơn người chăn nuôi gấp 3 - 4 lần.
Theo ông Khanh, giá gà đến tay người dùng bị đẩy lên cao, khiến sức mua suy giảm. Trong khi đó, người chăn nuôi hiện nay đang gặp phải nhiều khó khăn, từ việc tiếp nhận các thông tin thị trường cho tới các gói vay ưu đãi với lãi suất thấp.
Trước thực trạng này, ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hội Siêu thị Hà Nội, khẳng định, hàng hóa trên thị trường bán lẻ đang bị tác động bởi chi phí sản xuất và chi phí trung gian vô lý, chưa được khắc phục một cách bài bản, nên vẫn đang đứng ở một mức giá cần phải có những điều chỉnh xuống cho phù hợp.
“Câu chuyện quả trứng gà ở Vĩnh Phúc chỉ 20.000 đồng/chục, sau khi đi một đoạn đường 65km, giá bán lẻ tại các siêu thị khoảng 43.000 - 47.000 đồng/chục. Điều vô lý này vẫn tồn tại nhiều năm nay chưa được giải quyết, bởi 1 quả trứng chịu 14 loại phí và 1 quả trứng đã qua 2 - 3 tay nhà buôn, trên thị trường, các hàng hóa khác cũng bị tình trạng tương tự”, ông Phú cho biết.
|
Khâu trung gian đang khiến giá hàng hóa tăng cao so với giá trị
Đi tìm “minh bạch”?
Tình trạng hàng hóa bị ép giá, ép cấp vẫn xảy ra với nhiều mặt hàng khác trong năm. Ông Phú chỉ rõ, tại Đồng Tháp, 1kg chanh quả bán tại gốc được có 200 - 300 đồng/kg, nhưng khi bán ở Hà Nội và một số tỉnh khác là 20.000 - 30.000 đồng/kg, gấp khoảng 100 lần so với giá gốc. Dừa Bến Tre bị ép giá để đến khi bán lẻ tăng đến 2 - 4 lần giá thương lái mua của bà con tại vườn...
Sự minh bạch của ngành bán lẻ, công tác quản và đặc biệt là quyền lợi người tiêu dùng hiện còn quá nhiều bất cập. Bình luận về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế, chỉ rõ đó là hiện tượng “cố tình ăn dày” Một trong những nguyên nhân được ông Phong chỉ ra là hệ thống lưu thông phân phối hàng hóa của chúng ta qua quá nhiều tầng nấc. Trong mỗi tầng nấc đó, người tham gia phân phối phải làm sao bảo đảm có lãi.
“Thế nên, họ cố làm thế nào mua nông sản tốt nhất, giá rẻ nhất và bán được với giá cao nhất trong khoảng thời gian nhanh nhất. Quá trình này không có sự xuất hiện của người sản xuất và người tiêu dùng, hai đối tượng đang chịu thiệt thòi nhất trong cuộc đua về giá”, ông Phong nhận định.
Theo ông Phong, cần phải giảm bớt các khâu trung gian không cần thiết như hiện nay. Thay vào đó, tại sao người nông dân không bắt tay trực tiếp với các DN, để sản xuất cung ứng hàng hóa cho DN. Việc ký kết hợp tác giữa nhà phân phối và vùng cung cấp hàng hóa là cần thiết. Dẹp bỏ bớt khâu thương lái, nhà vườn sẽ bán được giá tốt, mà người mua cũng được mua với giá hợp lý hơn.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã giao các cơ quan chức năng liên quan nghiên cứu về vấn đề minh bạch trong bán lẻ. Sau khi xem xét, tại Văn bản số 2409/VPCP-KTTH ngày 16/03/2017, Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Công Thương nghiên cứu xử lý triệt để vấn đề này.
Thy Lê
