Giữa năm 2015, Bộ KH&CN ban hành Thông tư số 15/2015/TT-BKHCN quy định tất cả cột bơm xăng dầu của các thương nhân phải gắn thiết bị in chứng từ bán hàng và cung cấp chứng từ cho khách hàng mua xăng dầu. Nhưng…
DN và người mua không mặn mà
Từ trước tới nay, việc cung cấp hóa đơn cho người mua xăng dầu tại các cây xăng (cửa hàng bán lẻ xăng dầu) vẫn được thực hiện theo các quy định về hóa đơn chứng từ (Nghị định 51, Thông tư 153… của Chính phủ và Bộ Tài chính).
Quy định này mang rất nhiều mục đích tốt đẹp: yêu cầu tất cả các DN thực hiện quy định của pháp luật về hóa đơn; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD); bảo vệ các DN xăng dầu kinh doanh chân chính; ngăn chặn các thủ đoạn kinh doanh bất chính (nhập lậu, bán xăng dầu kém chất lượng, gian dối số lượng)…
Tuy nhiên, vì sao một số DN xăng dầu phản ứng, vì sao NTD không mặn mà với loại chứng từ được cung cấp từ các cây xăng dầu?
Không khó để chỉ ra câu trả lời cho sự phản ứng của các DN kinh doanh xăng dầu. Đó là, việc phải lắp thêm thiết bị in chứng từ sẽ làm tăng chi phí của DN (thiết bị in, giấy mực, phần mềm…).
Cộng với đó, khi đối chiếu với quy định về một chứng từ kế toán là không đủ yêu cầu (thiếu chữ ký của người bán, người mua), so với các chỉ tiêu bắt buộc của một tờ hóa đơn, cũng không có quy định phải đăng ký loại chứng từ này với các cơ quan quản lý.
Chính vì vậy, mặc dù quy định về việc bắt buộc các DN kinh doanh xăng dầu phải có hóa đơn cho khách hàng từ lâu, nhưng thực tế, người mua xăng dầu không mặn mà, chỉ các DN có cần hóa đơn thì cần.
Sở dĩ có chuyện như vậy, là vì theo Thông tư 15, thông tin trên chứng từ bán hàng gồm: tên cơ sở bán hàng, địa chỉ, kiểu, ký hiệu, số serial của cột đo xăng dầu, phút, giờ, ngày, tháng, năm bán hàng, loại xăng dầu, số lượng, đơn giá, tổng số tiền xăng, dầu đã bán nhưng không có dấu đỏ của cơ quan chịu trách nhiệm và không có chữ ký của hai bên mua và bán, nên hóa đơn xăng dầu mới… thiếu tính pháp lý như vậy.
Theo số liệu công bố vào tháng 9/2015 của Bộ KH&CN, hiện nay, chỉ có 30% người mua xăng dầu lấy hóa đơn, phần lớn là các DN có nhu cầu lấy hóa đơn để thuận lợi cho việc thanh toán thuế, còn lại 70% người mua đều không lấy và không có nhu cầu lấy hóa đơn khi mua xăng.
![]() |
Vấn đề hóa đơn mua bán xăng dầu vẫn gặp nhiều khó khăn
Cần thay đổi cho phù hợp
Luật thuế GTGT quy định người bán xăng dầu phải cung cấp hóa đơn cho người mua hàng. Luật Bảo vệ quyền lợi NTD quy định người mua hàng có quyền được nhận hóa đơn khi mua hàng. Tuy nhiên, đã 2 năm, việc in hóa đơn khi bán lẻ xăng dầu vẫn chỉ là thử nghiệm.
Để bảo vệ được quyền lợi NTD lại hợp pháp hóa chứng từ được in ra từ cây xăng, quy định về chứng từ bán lẻ xăng dầu tại Thông tư 15 cần được sửa đổi cho phù hợp với các quy định hiện hành về hóa đơn. Đó là: Đối với các DN bán lẻ xăng dầu, nếu người mua không yêu cầu lấy hóa đơn, cuối ngày đơn vị phải lập chung một hóa đơn cho tổng doanh thu người mua không lấy hóa đơn phát sinh trong ngày. Nếu là người mua thường xuyên, có thể lập hợp đồng giữa hai bên kèm bảng kê có xác nhận của hai bên, để cuối tháng lập một hóa đơn cho tổng số hàng hóa đã mua trong tháng.
Điều quyết định là các DN bán lẻ xăng dầu phải đăng ký phát hành loại chứng từ này với cơ quan thuế địa phương. Làm theo những quy định này, vừa xóa bỏ được tình trạng cây xăng ngập trắng chứng từ do người mua xăng dầu vứt bỏ, vừa tiết kiệm chi phí in ấn cho DN mà vẫn kiểm soát được lượng xăng dầu nhập, xuất hàng ngày.
Chỉ sửa một quy định nhỏ, nhưng có thể mang lại nhiều lợi ích lớn và làm bây giờ vẫn còn kịp, vì đến ngày 1/7/2018 mới phải thực hiện đại trà quy định in chứng từ tại cây xăng.Khi thông tư thay đổi, vấn đề hóa đơn sẽ đi vào thực tế, người mua sẽ an tâm hơn, tránh được tình trạng gian lận xăng dầu và giảm thất thoát ngân sách nhà nước.
Thứ trưởng Bộ KH&CN, ông Phạm Công Tạc, cho biết: “Quy định in chứng từ khi bán lẻ xăng dầu gặp sự phản ứng dữ dội của giới kinh doanh xăng dầu, từ người bán sỉ, bán lẻ nhưng không thể không thực hiện”.
Bên cạnh đó, người mua phải tự tạo cho mình thói quen lấy hóa đơn, có như vậy thì mới bảo vệ được quyền lợi của chính mình.
Như Yến